Bolący guzek w piersiach – jakie są przyczyny bolesnego zgrubienia w piersi?

Rak piersi – przyczyny – kto jest narażony na raka piersi?

Ośrodki badawcze wciąż odnotowują zwiększającą się w populacji zachorowalność na raka piersi. Najwięcej nowych przypadków (w przeliczeniu na 1000 mieszkanek) obserwuje się w krajach wysoko uprzemysłowionych, takich jak USA, Kanada i państwa Europy Zachodniej. Ma to związek z dłuższą średnią życia (rak występuje częściej u starszych kobiet) oraz zmianą stylu życia.

Za czynniki ryzyka raka piersi uznano wiek (zwłaszcza 50–69 lat), obciążenie rodzinne (rak piersi u siostry lub matki) oraz wczesną miesiączkę (przed 12. rokiem życia) i późną menopauzę.

Ryzyko raka piersi jest większe u osób otyłych, nadużywających alkoholu oraz narażonych na duże promieniowanie. Choroba może rozwinąć się ponadto u kobiet długotrwale stosujących antykoncepcję lub hormonalną terapię zastępczą. Ponadto badania dowodzą, że rak piersi częściej występuje u kobiet, które nie karmiły piersią.

Czytaj również: Ból pod piersiami – co może oznaczać?

Guzki, grudki, zgrubienia i inne objawy raka piersi

Na jakie zmiany w piersiach zwrócić uwagę podczas regularnego samobadania? Naszą uwagę powinno zwrócić:

• znalezienie grudki, guzka lub zgrubienia w piersiach,
• zmiana kształtu piersi,
• wciągnięcie skóry lub brodawki,
• pogrubienie skóry piersi, jej przebarwienia (tzw. skórka pomarańczy), owrzodzenia,
• wyciek z brodawki,
• powiększenie pachowych węzłów chłonnych.

W przypadku obecności zmian w piersi diagnozuje się je dalej zgodnie z zasadą potrójnej oceny. Oznacza to, że wymagane jest badanie kliniczne (przez lekarza), radiologiczne (mammografia i USG piersi) oraz histopatologiczne (np. biopsja aspiracyjna cienkoigłowa). Umożliwia to postawienie wczesnej pewnej diagnozy lub wykluczenie choroby.

Czytaj również: Guzek pod pachą – jakie są przyczyny zgrubienia pod pachą?

Bolący guzek w piersi – czy zgrubienie w piersi to rak?

Czy znalezienie guzka w piersi jest jednoznaczne z diagnozą raka? Nie do końca. Co prawda każda zmiana w piersi wymaga diagnostyki, ale rakiem okazuje się być 10% guzków. Bolesne, często mnogie grudki w piersiach występują u około 15% kobiet.

Mogą być to zmiany związane z aktywnością cykliczną jajników. Wtedy kobiety zgłaszają, że pierś boli przy dotyku, zwłaszcza w okresie poprzedzającym miesiączkę. Ból piersi utrzymujący się dłużej, niezależnie od miesiączki czy dotyczący tylko jednej piersi, budzi większe obawy.

Przyczyną bólu jednej piersi może być rak piersi (np. bardzo rzadki rak zapalny, kiedy palpacyjnie nie bada się guzka), jak również szybko rosnąca torbiel. Torbiel prosta, z powodu szybkiego wzrostu zwana czasem guzem jednej nocy, występuje najczęściej u kobiet około 40. roku życia i samoistnie zanika po menopauzie.

Zdarza się, że torbiele w piersiach pękają, wywołując silne bóle, jednak nigdy nie powodują raka. Ich diagnostyka polega na wykonaniu USG piersi i ewentualnym nakłuciu w celu usunięcia płynu. Torbiele wielokomorowe, które mają w środku wypustki lub pogrubiałe ściany, wymagają wykonania biopsji mammotomicznej (grubszą igłą).

Gruczolakowłókniak – przyczyna guzka w piersi

U młodszych pacjentek częściej diagnozuje się gruczolakowłókniaki, czyli łagodne zmiany, które nie rozwijają się w kierunku raka. Czasami zmiana ta jest na tyle duża, że powoduje nieestetyczne odkształcenie piersi, co stanowi wskazanie do jej usunięcia w ramach chirurgii plastycznej, zaś u 25% kobiet zanika samoistnie w ciągu 2 lat.

Do innych przyczyn powstania bolących guzków w piersiach należą m.in.:

• powiększenie węzła chłonnego w piersi,
• stan zapalny w piersi (np. po urazie),
• duktektazja (zapalenie przewodów mlekowych).

Bolesny guz w piersi nie zawsze oznacza raka. Nie upoważnia to jednak kobiet do zwlekania z podjęciem jego diagnostyki. W Polsce ciągle wiele kobiet zgłasza się do lekarza zbyt późno z powodu strachu przed diagnozą, bólem, wykluczeniem społecznym itp.

W XXI wieku medycyna dysponuje szerokim dostępem do małoinwazyjnych operacji chirurgicznych i wysoce specjalistycznych leków, umożliwiając skuteczne leczenie. Dzięki wczesnemu wykryciu raka możliwa jest nawet resekcja (wycięcie zmiany) oszczędzająca pierś z jej natychmiastową rekonstrukcją. Aby było to możliwe, wystarczy co miesiąc badać sobie piersi i dodatkowo od 50. roku życia co 2 lata zgłaszać się na mammografię.

Badanie piersi – jak badać pierś?

W świetle nowych badań można podjąć działania zmniejszające ryzyko wystąpienia raka piersi. W pierwszej kolejności poleca się zdrowy tryb życia z wprowadzeniem regularnej aktywności fizycznej oraz diety bogatej w antyoksydanty i tłuszcze nienasycone.

Według badań działanie ochronne ma wczesne macierzyństwo (przed 20.–25. rokiem życia) i długie karmienie piersią. Kobiety, u których wśród najbliższych występował rak piersi, mogą skonsultować się z lekarzem genetykiem w celu oceny możliwości dziedziczenia choroby.

Ponadto bardzo istotne jest wczesne wykrycie raka. Poleca się samobadanie piersi co miesiąc od 20. roku życia. Powinno się je przeprowadzać zaraz po miesiączce, dokładnie sprawdzając całą pierś, okolicę brodawki i pachę w poszukiwaniu guzków. Dodatkowo badanie lekarskie zalecane jest co 12–36 miesięcy, zależnie od wieku kobiety i decyzji lekarza.

W Polsce prowadzony jest też Populacyjny Program Wczesnego Wykrywania Raka Piersi, w ramach którego każda kobieta między 50. a 69. rokiem życia powinna mieć wykonaną mammografię co 2–3 lata. Rak piersi wykryty we wczesnym stadium daje niemal 100% szans na całkowite wyleczenie.