Podwyższone PDW, MPV i P-LCR – co oznaczają takie wyniki badania krwi?

Czym są płytki krwi?

Płytki krwi (trombocyty) to najmniejsze komórki krwi, pozbawione jądra i warunkujące procesy krzepnięcia krwi. Badaniem umożliwiającym ocenę układu płytkowego krwi jest morfologia krwi.

Oceniana jest liczba płytek, wielkość płytek krwi MPV, wskaźnik anizocytozy płytek krwi PDW, płytkokryt PCT oraz P-LCR, czyli odsetek dużych płytek krwi. Każdy z tych parametrów oceniany indywidualnie nie wnosi żadnych informacji o stanie zdrowia pacjenta. Do właściwej interpretacji niezbędne jest oznaczenie liczby płytek wraz z MPV, PDW i P-LCR łącznie.

Płytki krwi (trombocyty) – jakie są normy w morfologii?

Parametry układu płytkowego oznaczane są w każdej morfologii. Wskaźniki MPV, PDV oraz P-LCR należy interpretować łącznie z wartością PLT. Niewielkie odchylenia normy tych wskaźników nie mają większego znaczenia szczególnie przy prawidłowej ilości płytek. Oto normy najważniejszych parametrów płytkowych:

• norma płytek krwi to 150–400 tys./ µl;
• prawidłowa objętość płytki krwi MPV 9–14 fl;
• norma PDW, czyli wskaźnika zmienności objętości płytki krwi to 40-60 proc. (6, 11–11 fl);
• norma P-LCR, czyli odsetka dużych płytek krwi to 15–35 proc.;
• PCT (hematokryt płytkowy) to stosunek objętości płytek krwi do całkowitej objętości krwi, wynoszący prawidłowo 0,14–0, 36 proc.

Podwyższone płytki krwi – co to znaczy?

Nadpłytkowość, czyli trombocytoza; płytki krwi przyjmują wartości powyżej 600 tys./ µl. W warunkach fizjologicznych wysokie wyniki występują w okresie ciąży i porodu, podczas stosowania doustnej antykoncepcji hormonalnej, a także po intensywnym wysiłku fizycznym.

Ponadto nadpłytkowość towarzyszy stanom zapalnym, nowotworom, niedoborowi żelaza, stanom po krwotokach czy chorobom mieloproliferacyjnym (przewlekłej białaczce szpikowej, czerwienicy prawdziwej czy zwłóknieniu szpiku). Inne przyczyny to częste oddawanie krwi u dawców oraz nadpłytkowość samoistna. Podwyższone płytki w morfologii wiążą się z tendencją do nawracających krwawień lub zmian zakrzepowych często oznaczają zaburzenia krzepnięcia krwi.

Co oznaczają obniżone płytki krwi?

Obniżone płytki to małopłytkowość, czyli płytki krwi poniżej 150 tys./ µl. Niskie płytki krwi spowodowane są upośledzoną produkcją płytek krwi w szpiku lub ich nadmiernym niszczeniem. Niska liczba trombocytów (trombocytopenia) najczęściej spowodowana jest stosowaniem niesteroidowych leków przeciwzapalnych czy heparyny, powiększeniem śledziony, zakażeniem wirusem HIV czy HCV oraz alkoholizmem.

Są to przyczyny tzw. małopłytkowości obwodowej, czyli wynikającej z nadmiernego niszczenia czy utraty płytek krwi poza szpikiem kostnym. Inne przyczyny małopłytkowości to choroby autoimmunologiczne, niewydolność wątroby czy zespół wykrzepiania śródnaczyniowego, zakrzepowa plamica małopłytkowa czy zespół hemolityczno-mocznicowy. Z kolei zmniejszonemu wytwarzaniu płytek sprzyjają białaczki i chłoniaki, niedokrwistość aplastyczna, zwłóknienie szpiku, niewydolność nerek lub nocna napadowa hemoglobinuria.

Podwyższone PLT, PDW, MPV i podwyższone P-LCR

Jak już wspomniano, wszystkie istotne z diagnostycznego punktu widzenia parametry płytkowe powinny być interpretowane łącznie. Gdy w morfologii krwi zmianie ulega tylko jeden parametr układu płytkowego, nie ma to żadnego znaczenia diagnostycznego.

Podwyższone P-LCR i PDW ocenianie powinny być z liczbą płytek krwi PLT.

MPV podwyższone ponad normę świadczy o wzmożonej odnowie układu płytkowego, stanach rozrostowych układu krwiotwórczego, występuje także w nadczynności tarczycy.

Znacznie podwyższone PDW i podwyższone MPV występują przy infekcjach bakteryjnych, plamicy małopłytkowej lub przewlekłych białaczkach. Podwyższone PDW z obniżonym MPV to zmiany towarzyszące anemii hipoplastycznej, niedokrwistości megaloblastycznej bądź chemioterapii. Znacznie podwyższone P-LCR może wskazywać na duże płytki krwi lub obecność agregatów płytkowych.