Marker nowotworowy CA 125 – norma, przebieg badania, interpretacja wyniku

Co to jest marker CA 125?

CA 125 - gdzie występuje?

Antygen nowotworowy CA 125 jest to glikoproteina błon komórkowych wytwarzana u zdrowych ludzi przez:

• komórki nabłonka jam ciała płodu,
• komórki nabłonka otrzewnej,
• opłucnej,
• osierdzia,
• endometrium,
• jajowodów,
• śluzówki szyjki macicy.

CA 125 - marker wykorzystywany do diagnostyki nowotworów

Jajniki nie produkują antygenu CA 125, co jest ważne z punktu diagnostycznego, ponieważ uwalnianie tego antygenu do krwioobiegu jest znaczne w przypadku pojawienia się komórek raka jajnika niewytwarzającego śluzu. Marker CA 125 jest jednym z ważniejszych markerów służących do wykrywania różnego rodzaju nowotworów, najczęściej jajników.

CA 125 - niedoskonała metoda diagnostyczna

Czułość diagnostyczna badania CA 125 jest dość wysoka, lecz nie jest ono pewnym narzędziem diagnostycznym i nie można go stosować jako metody wykrywania raka jajnika. Wzrost poziomu CA 125 powyżej normy nie występuje u wszystkich kobiet, natomiast nie wszystkie kobiety z podwyższonym stężeniem markera CA 125 (norma przekroczona) chorują na raka jajnika.

U kobiet, fizjologiczny wzrost antygenu CA 125 powyżej normy występuje:

• w fazie pęcherzykowej cyklu menstruacyjnego,
• w pierwszych trzech miesiącach ciąży.

Przy obecnych technikach laboratoryjnych, marker CA 125 pełni raczej funkcję pomocniczą w diagnostyce obok standardowego badania ginekologicznego oraz przezpochwowej ultrasonografii. We wczesnej fazie raka jajnika (I i II stopień) poziom CA 125 często jest prawidłowy, a w późniejszych fazach zaawansowania nowotworu (III i IV stopień) dochodzi do wzrostu poziomu antygenu CA 125 powyżej normy (w 80% przypadków).

Wskazania do badania markera CA 125

Oznaczenie markera CA 125 przeprowadza się w celu wykrywania (jako dodatkowe badanie do standardowego badania ginekologicznego) i monitorowania leczenia nowotworów złośliwych jajnika. Dzięki temu badaniu można określić reakcje pacjentki na leczenie, wykryć ewentualne nawroty nowotworów.

Badanie CA 125 należy wykonać również u kobiet z obciążonym wywiadem rodzinnym (wystąpienie przypadku nowotworu jajnika w rodzinie).

Jak się przygotować do badania markera CA 125?

Badanie markera CA 125 wykonuje się na podstawie pobranej od pacjenta niewielkiej ilości krwi do probówki próżniowej. Materiał pobierany jest zazwyczaj z żył najlepiej widocznych i zlokalizowanych w dole łokciowym. Otrzymaną próbkę wysyła się do analizy.

Badanie CA 125 nie wymaga szczególnego przygotowania, nie trzeba być na czczo.

Czytaj również: Faza lutealna – co to? Objawy, kiedy występuje, ile trwa?

Marker CA 125 – norma

Za wartości prawidłowe antygenu CA 125 (norma markera CA 125) uznaje się zazwyczaj wynik:

• poniżej 35 U/ml.

Trzeba mieć na uwadze, że na prawidłowy wynik badania CA 125 wpływ może mieć kilka innych czynników m.in. wybór metody oznaczenia. Należy pamiętać, aby każdy otrzymany wynik skonsultować indywidualnie z lekarzem.

Interpretacja wyniku antygenu nowotworowego CA 125

Poziom markeru CA 125 powyżej normy może świadczyć o:

• nowotworach oraz stanach zapalnych otrzewnej, opłucnej, dróg rodnych, wątroby,
• nowotworach złośliwych (nieśluzowy nabłonkowy rak jajnika , guzy jajowodu, rak gruczołowy szyjki macicy, rak trzonu macicy, rak gruczołowy endometrium, guzy trofoblastu, rak płaskonabłonkowy sromu lub szyjki macicy, rak trzustki , rak wątroby , rak płuca, rak przełyku oraz żołądka),
• wczesnej ciąży,
• miesiączce w fazie folikularnej, przy obecności torbieli jajników,
• chorobach wątroby przebiegających z wodobrzuszem ,
• przebiegu wysięku opłucnowego lub osierdziowego.