Candida albicans – objawy, leczenie, testy na wykrycie kandydozy i drożdżaków

Candida albicans – przyczyny i objawy grzybicy

Candida albicans to drożdżaki zasiedlające m.in. przewód pokarmowy, układ oddechowy, moczowo-płciowy czy skórę. Ich najważniejszą rolą w organizmie jest wspomaganie trawienia cukrów. W stanie zdrowia fizjologiczna flora bakteryjna organizmu utrzymuje ilość Candida na względnie stałym poziomie, zapobiegając namnażaniu grzyba.

Jednak wszelkie stany osłabienia czy obniżenia odporności lub zaburzeń flory bakteryjnej sprzyjają rozrostowi Candida i rozwojowi grzybicy. Objawy zależą od jej lokalizacji, np. grzybica skórna objawia się zaczerwienieniem i łuszczeniem naskórka oraz świądem. Gdy w układzie pokarmowym rozwinie się kandydoza, symptomy mogą być następujące: zaparcia lub biegunki, wzdęcia, alergie pokarmowe, niestrawność, nieprzyjemny zapach z ust.

To też może Cię zainteresować: Zielony mocz – przyczyny

Z kolei gdy zajęty jest układ moczowo-płciowy może wystąpić m.in. kandydoza (grzybica, drożdżyca) pochwy czy penisa oraz przewlekłe zapalenie pęcherza moczowego. Zajęcie błon śluzowych narządów rodnych manifestuje się zaczerwienieniem, świądem i atypowymi upławami, zaś objawy ze strony układu moczowego to: pieczenie podczas oddawania moczu oraz częste jego oddawanie, szczypanie cewki moczowej, ból podbrzusza. Objawy te są niespecyficzne i mogą wynikać z wielu schorzeń, jedynym potwierdzeniem infekcji jest zatem test Candida.

Przeczytaj też: Nieprzyjemny zapach moczu – przyczyny

Kandydoza a Candida

Na rozwój kandydozy narażony jest każdy. Nie musi bowiem dojść do poważnych zaburzeń funkcjonowania organizmu – w tym przypadku wystarczą nieodpowiednie nawyki żywieniowe czy niehigieniczny tryb życia.

Jakie są najczęstsze przyczyny grzybicy wywołanej przez Candida albicans ? Zazwyczaj rozwojowi kandydozy towarzyszy spadek odporności wynikający z infekcji HIV lub rozwoju AIDS, immunosupresji towarzyszącej przeszczepom bądź leczeniu nowotworów, a także długotrwałej steroidoterapii.

Kandydoza (grzybica) skóry rozpoczyna się najczęściej od niewielkich otarć czy powierzchniowych zranień, natomiast drożdżyca (grzybica) układu pokarmowego czy pochwy może wynikać odpowiednio z antybiotykoterapii bądź stosowania doustnej antykoncepcji hormonalnej.

Wspomniane wcześniej nieprawidłowe nawyki, które sprzyjają rozwojowi infekcji Candida, sprowadzają się głównie do niewłaściwej diety – np. spożywanie kawy i słodyczy w nadmiarze. Inne błędy to: dieta obfitująca w mięso czy fast foody, picie alkoholu i palenie papierosów oraz zbyt małe spożycie warzyw. Okazuje się zatem, że właściwie skomponowana dieta to podstawa profilaktyki oraz doskonałe uzupełnienie leczenia grzybicy – pochwy, skóry czy układu pokarmowego.

Przeczytaj też: Pieczenie penisa – co może być przyczyną?

Candida albicans – testy – badania na kandydozę i drożdżaki

W ostatnich latach kandydoza jest na ustach wszystkich. W dobie odkryć dotyczących istotnego wpływu jelit i równowagi ich mikrośrodowiska na kondycję całego organizmu także grzyb Candida obwiniany jest o spowodowanie szeregu dolegliwości. Przerost drożdżaków zdaniem wielu osób odpowiada za alergie pokarmowe, nadwagę, bóle głowy, wysypki skórne czy niestrawność. Kandydoza rzeczywiście wywiera niekorzystny wpływ na organizm, problematyczna jest tu jednak diagnostyka i bezbłędne rozpoznanie w celu wdrożenia leczenia.

Przeczytaj też: Flucofast – wskazania, zastosowanie, dawkowanie, skutki uboczne

Jakie testy na Candida albicans mamy do dyspozycji? Najbardziej wiarygodne są oczywiście te wykonywane w laboratorium, zatem na pewno czułymi metodami są posiewy mikologiczne z moczu, plwociny, wymazu z pochwy bądź innych materiałów biologicznych.

Jeszcze czulsze okazują się być testy serologiczne, czyli testy ELISA wykrywające przeciwciała przeciwko Candida. Oznaczane mogą być przeciwciała klasy IgM i IgG. Te pierwsze pojawiają się w pierwszych dniach infekcji, natomiast te drugie – w późniejszym okresie. Serologiczne badania na wykrycie Candida pozwalają więc potwierdzić infekcję oraz różnicować infekcje ostre i przewlekłe.

Krążący antygen Candida oznaczany jest w przypadku kandydoz rozsianych, gdy komórki grzyba pojawiają się we krwi. Najdokładniejszą i najbardziej uniwersalną metodą, która umożliwia potwierdzenie infekcji jest Candida test, jaki stanowi PCR. Taki test genetyczny wykonywany jest w specjalistycznym laboratorium i polega na detekcji materiału genetycznego grzyba w pobranym materiale. Dostępne są zestawy do samodzielnego pobrania materiału biologicznego przy pomocy wymazówki (np. wymazu z pochwy czy zmiany skórnej).

W celu określenia obecności grzyba Candida w pochwie w aptece dostępny jest prosty test na kandydozę (badanie na drożdżaki), który polega na pobraniu wymazu i naniesieniu materiału do kasetki. Wynik pozytywny (w postaci dwóch kresek) świadczy o obecności Candida. Wynik negatywny informuje zaś, że organizm nie został zasiedlony przez drożdżaki.

Czytaj również: Pieczenie skóry – przyczyny. Jak leczyć pieczenie skóry?

Grzyb Candida – inne testy Candida

Poza uznanymi i wiarygodnymi metodami, dzięki którym możliwe jest skuteczne rozpoznanie Candida, dostępne są inne, bardziej amatorskie metody. Jedną z nich jest tzw. badanie żywej kropli krwi, które obiecuje wiarygodną diagnostykę infekcji bakteryjnych czy grzybiczych. A wszystko to dzięki obserwacji pod mikroskopem kropli krwi pobranej od pacjenta.

Tego typu badanie to jednak fikcja – gdyby w kropli krwi pacjenta zaobserwowano grzyby, świadczyłoby to o rozsianej grzybicy czy sepsie (w przypadku bakterii). Poza tym – bez utrwalenia czy barwienia krwi po wykonaniu z niej preparatu mikroskopowego – analiza elementów upostaciowanych jest bardzo ograniczona.

Inną, niepotwierdzoną naukowo metodą jest test (badanie) ze śliny na Candida albicans . Zaraz po przebudzeniu należy zebrać jej próbkę do szklanki z czystą wodą i pozostawić na godzinę. Osoba dotknięta infekcją Candida ma podobno gęstszą ślinę niż zdrowy człowiek, co da obraz w postaci osadu na dnie szklanki bądź unoszących się na powierzchni wody smug. Niektórzy lekarze dopuszczają możliwość wstępnego rozpoznania kandydozy w ten sposób, ale wiążące są oczywiście wyniki badań laboratoryjnych.

Czytaj również: Waginoza bakteryjna – przyczyny, objawy, leczenie, powikłania

Candida albicans – leczenie

Leczenie zakażenia Candida albicans opierać się powinno przede wszystkim na diecie z niską podażą węglowodanów oraz cukrów prostych (patrz niżej), która przywróci prawidłową równowagę w jelicie grubym. Postępowanie farmakologiczne uzależnione jest natomiast od miejsca występowania i rodzaju grzyba. Przykładowe leki przeciwgrzybicze stosowane w opisywanym przypadku to np.: nystatyna, echinokandyny czy flukonazol.

Sposobem na pozbycie się grzybów Candida z organizmu jest także przyjmowanie probiotyków, które wpływają korzystnie na środowisko w jelitach. Leczenie można wspomóc także rezygnując z używek i zwiększając codzienną aktywność fizyczną. Warto wiedzieć, że w przypadku osłabionego organizmu łatwiej o zakażenia grzybicze, dlatego też należy regularnie wzmacniać odporność, dostarczając ustrojowi niezbędnych witamin i minerałów (witamina A, B, C, D, cynk).

Candida albicans – dieta

Jeżeli w organizmie zostaną wykryte drożdżaki z rodziny Candida albicans, dieta powinna być poddana pewnym modyfikacjom. W jadłospisie należy ograniczyć przede wszystkim cukry proste oraz węglowodany proste (np. słodycze i produkty wysoko przetworzone) stanowiące pożywkę dla tych grzybów. Organizmowi należy z kolei dostarczać odpowiednich ilości białka w postaci: maślanek, jogurtów naturalnych, kefirów czy jaj. Nie należy zapominać także o podaży aminokwasów (mięsa, owoce morza czy ryby).

W diecie na Candida albicans bardzo ważne jest również uwzględnienie produktów o niskim indeksie glikemicznym, takich jak chleb gryczany czy jęczmienny, kasza perłowa, makaron z mąki razowej, fasolka szparagowa, brokuły, suszone morele czy jabłka. Na co dzień dobrze będzie zrezygnować również z produktów bogatych w skrobię, takich jak dynia, groch czy bataty. Jeżeli chodzi o chleb najlepszy będzie ten wypiekany na naturalnym zakwasie.

Należy zadbać także o odpowiednie nawodnienie organizmu. Zaleca się wypijanie około 2 litrów wody dziennie (np. woda mineralna z dodatkiem soku z cytryny). Oprócz tego można pić świeżo wyciskane soki oraz napary z zielonej herbaty.