Najlepsze tabletki antykoncepcyjne – które wybrać?

Które pigułki antykoncepcyjne wybrać?

Tabletki antykoncepcyjne mają tylu zwolenników, ile przeciwników. Niezaprzeczalnie jest to jednak jedna z najbardziej skutecznych, a przy tym łatwo dostępnych metod zapobiegania ciąży. Istnieje wiele różnych rodzajów tabletek antykoncepcyjnych – różnią się ilością i rodzajem zawartych hormonów.

Obecnie w aptekach dostępna jest niezliczona ilość preparatów; wiele pigułek ma swoje generyki, czyli odpowiedniki. Generyki mają taki sam skład, jeśli chodzi o składniki aktywne (w tym przypadku hormony); różnią się substancjami pomocniczymi. Jak wybrać najlepsze tabletki antykoncepcyjne? Od lat 50., od czasu produkcji pierwszej tabletki antykoncepcyjnej, skład tabletek uległ dużym zmianom. Obecnie nowoczesna pigułka antykoncepcyjna łączy w sobie zarówno skuteczność, jak i bezpieczeństwo stosowania.

Warto wiedzieć: PMS – objawy, przyczyny, leczenie

Decyzja o wyborze tabletek antykoncepcyjnych powinna być podyktowana:

• stanem zdrowia (zakrzepica, duże nadciśnienie może wykluczyć stosowanie tej metody zapobiegania ciąży);
• wiekiem;
• czy kobieta karmi;
• czy będą służyły regulacji cyklu miesiączkowego, leczeniu chorób jajników lub cięższych postaci trądziku, nadmiernego owłosienia.

Czytaj również: Rodzaje pigułek antykoncepcyjnych

Jak działają tabletki antykoncepcyjne?

Tradycyjna tabletka antykoncepcyjna składa się z dwóch głównych substancji aktywnych - hormonów estrogenów i progesteronu. Dostępne są również tzw. minipigułki, które zawierają tylko progesteron. Hormony te, przyjmowane w odpowiednich odstępach czasu, zgodnie z zaleceniami producenta, blokują owulację. Przyjmowane „z zewnątrz” egzogenne hormony hamują podwzgórze i przysadkę na zasadzie sprzężenia zwrotnego ujemnego. Wysoki poziom hormonów powoduje, że organy te nie wydzielają substancji, które w normalnych warunkach pobudzałyby jajniki. Dlatego nie dochodzi do produkcji przez nie hormonów i rozwoju pęcherzyków jajnikowych, czego konsekwencją byłaby owulacja. Tabletki koncepcyjne hamują owulację.

Hormony w tabletkach antykoncepcyjnych zagęszczają również śluz szyjkowy, przez co utrudniają przejście plemników do jamy macicy i dalej do jajowodów, gdzie w warunkach prawidłowych dochodzi do zapłodnienia.

Przeczytaj: Niski progesteron – co oznacza?

Jak wybrać najlepsze tabletki antykoncepcyjne?

Tabletka antykoncepcyjna składa się, jak już wspomniano, z estrogenów i progesteronu. Na rynku dostępnych jest kilka generacji tabletek antykoncepcyjnych, które różnią się przede wszystkim rodzajem składowej progestagennej. Pigułki mają też inną zawartość estrogenów, która waha się od 20 do 35 µg. Dzięki temu dla każdej kobiety można indywidualnie wybrać najlepszą tabletkę antykoncepcyjną. Tabletek pierwszej generacji już się nie produkuje, druga generacja to tabletki z progestagenem o nazwie lewonorgestrel. Z jednej strony uważa się, że lewonorgestrel jest progestagenem o jednej z silniejszych właściwości androgennych wśród progestagenów, co wiąże się z ryzykiem pojawienia się efektów ubocznych w postaci trądziku czy nadmiernego owłosienia. Z drugiej jednak strony najlepsze tabletki antykoncepcyjne to tabletki drugiej generacji. Są najbezpieczniejsze pod względem niskiego ryzyka powikłań zakrzepowo-zatorowych. Jest to też grupa tańszych, a nie znaczy to, że gorszych, pigułek.

Tabletki antykoncepcyjne drugiej i trzeciej generacji: różnice i przewagi

Trzecia generacja pigułek zawiera jako składnik progestagenny norgestimat, dezogestrel lub gestoden. Są one najpowszechniej stosowanymi tabletkami, której wykazują szczątkowe działanie androgenne, jednak w większym stopniu mogą wiązać się z powstawaniem powikłań zakrzepowo-zatorowych czy zaburzeń gospodarki lipidowej.

Do czwartej generacji należą tabletki z dienogestem lub drospirenonem. Są to pigułki, które wykazują silne działanie antyandrogenne, dlatego jest to najlepsza forma antykoncepcji dla kobiet z problemami z trądzikiem czy nadmiernym owłosieniem ciała. Niestety, kilka badań wykazało, że ryzyko zakrzepicy w przypadku tych pigułek również jest większe. Reasumując, wybierając najlepszą antykoncepcję, warto zbalansować pozytywne działanie tabletek jak i bezpieczeństwo ich stosowania.

Najlepsze pigułki antykoncepcyjne to takie, które dobrane są idealnie do potrzeb kobiety. Jeśli istnieją problemy z trądzikiem czy nadmiernym owłosieniem, ale nie ma zwiększonego ryzyka powikłań związanych z zakrzepicą, warto rozważyć pigułki trzeciej lub czwartej generacji. U osób, gdzie ryzyko powikłań zakrzepowo-zatorowych czy zaburzeń gospodarki lipidowej jest wyższe, sprawdzą się tabletki antykoncepcyjne drugiej generacji.

Przeczytaj też: Slinda – jednoskładnikowa tabletka antykoncepcyjna

Tabletki antykoncepcyjne – skutki uboczne

Kobiety często boją się rozpoczynać stosowanie tabletek antykoncepcyjnych ze względu na możliwość pojawienia się niepożądanych efektów ubocznych. Należą do nich:

• nudności, wymioty,
• spadek libido,
• przyrost masy ciała,
• zwiększone owłosienie ciała,
• trądzik, łojotok,
• bóle głowy, nasilenie migreny,
• zatrzymywanie wody w organizmie i cellulit wodny,
• pogorszenie stanu żylaków kończyn dolnych,
• zaburzenia miesiączkowania po odstawieniu leków,
• nadciśnienie tętnicze,
• choroby wątroby (cholestaza, kamica pęcherzyka, naczyniaki i gruczolaki wątroby),
• choroba zakrzepowo-zatorowa.

Na szczęście poważniejsze z wyżej wymienionych efektów ubocznych występuje bardzo rzadko.

Badania przed dobraniem tabletek antykoncepcyjnych

Przed włączeniem tabletek antykoncepcyjnych warto zrobić podstawowe badania – chociażby lipidogram, próby wątrobowe, koagulologię (ocena krzepnięcia). W trakcie stosowania antykoncepcji należy okresowo badania powtarzać oraz mierzyć ciśnienie tętnicze. Za tycie odpowiadają nie hormony same w sobie, ale zwiększony apetyt. Warto baczniej obserwować to, co znajdzie się na talerzu, zrezygnować ze słodyczy i tłustych przekąsek. Taka dieta oraz regularny wysiłek fizyczny z pewnością przyczyni się do eliminacji efektu ubocznego pigułek w postaci nadprogramowych kilogramów czy cellulitu.

Trądzik i skłonności do tycia – jak wybrać pigułki antykoncepcyjne?

W przypadku nasilonego trądziku czy nadmiernego owłosienia można zmienić preparat na taki, który zawiera progestagen o działaniu antyandrogennym. Tabletki z dienogestem będą najlepszą antykoncepcją dla takiej kobiety. Z kolei dla pań borykających się z problemem zatrzymywania wody i cellulitem – pigułki z drospirenonem z małą dawką estrogenów.

Dobre tabletki antykoncepcyjne – jakie dają korzyści?

Dobrze dobrana antykoncepcja hormonalna, oprócz zapobiegania ciąży, może wywołać też szereg innych, pozytywnych objawów. Wymienić można chociażby:

• mniej bolesne miesiączki,
• skąpsze krwawienia, chroniące przed niedokrwistością,
• poprawa cery (głównie preparaty z dienogestem, octanem cyproteronu),
• kobieca figura (rozkład tkanki tłuszczowej typowy dla kobiet- pośladki, biodra oraz powiększenie piersi),
• zapobieganie osteoporozy (w przypadku niedoboru hormonów),
• zmniejszenie ryzyka raka jajnika (w przypadku stosowania przez minimum 5 lat),
• zmniejszenie ryzyka raka endometrium,
• zmniejszenie ryzyka raka jelita grubego,
• leczenie torbieli czynnościowych jajników,
• zmniejszenie objawów napięcia przedmiesiączkowego (PMS).

Warunkiem wystąpienia pozytywnych objawów, zwłaszcza poprawy cery, zmniejszenia PMS, bolesności miesiączek jest dobór najlepszej tabletki antykoncepcyjnej dla danej kobiety. Nie istnieje jeden wybrany typ pigułek idealny dla wszystkich pań. W oparciu o wywiad i oczekiwania pacjentki lekarz jest w stanie dopasować najlepszą antykoncepcję hormonalną, minimalizując ryzyko wystąpienia objawów niepożądanych.

Wypowiedź ginekologa na temat działania tabletek antykoncepcyjnych