loader loader

Kac moralny – co to jest, jak się go pozbyć?

Kiedy zrobimy coś, co identyfikujemy ostatecznie jako niewłaściwe lub po prostu złe, możemy odczuwać złe samopoczucie. Pojawia się wówczas tak zwany kac moralny, który przez wiele osób określany jest powszechnie mianem „moralniaka”. Wyrzuty sumienia mogą pojawić się w kontekście różnych zachowań – wielu z nas odczuwa je wtedy, kiedy za dużo wypije. Na drugi dzień czujemy szereg nieprzyjemnych emocji.

Co to jest kac moralny?

Kac moralny to złe samopoczucie, które pojawia się w związku z tym, że zrobiliśmy coś, czego w naszej ocenie nie powinniśmy robić. Wyrzuty sumienia bardzo często towarzyszą nam po przepitej nocy. Zdarza się, że kac moralny to wynik tego, co zrobiliśmy, będąc pod wpływem alkoholu. Trzeba bowiem pamiętać, że procenty działają rozhamowująco, ułatwiając przekraczanie zarówno naszych, jak i cudzych granic.

W związku z wypiciem alkoholu możemy na przykład coś komuś powiedzieć, zdecydować się na przypadkowy seks bądź wysłać wiadomość SMS do byłego partnera. Popularny kac moralny można określić jako połączenie silnego poczucia winy i wstydu. Odczuwanie wyrzutów sumienia jest tym, co dla osoby mającej kaca moralnego jest szczególnie nieprzyjemne. Zjawisko kaca moralnego jest znane od dawna.

Na czym polega kac moralny?

Kacem moralnym nazywany stan złego samopoczucia, który związany jest z poczuciem winy i wyrzutami sumienia. Warto jednak pamiętać, że objawy kaca moralnego mogą być zdecydowanie szersze. Osoba doświadczająca kaca moralnego może odczuwać cały wachlarz nieprzyjemnych emocji. Pojawić może się oczywiście smutek, nierzadko występuje również gniew na samego siebie, a także uczucie silnego żalu. Objawy kaca moralnego to często także apatia i analizowanie tego, co się stało. W efekcie pojawia się bardzo silne wewnętrzne napięcie emocjonalne i lęk.

Ile trwa kac moralny?

Czas trwania kaca moralnego uzależniony jest od wielu kwestii. To, jak długo będą utrzymywały się objawy kaca moralnego, uzależnione jest między innymi od: cech osobowości, konsekwencji tego, co zrobiliśmy, a także okoliczności, w jakich dopuściliśmy się czynu. Często mija on dwa dni po tym, jak za dużo wypiliśmy.

Jeśli mówimy o trwaniu kaca moralnego u osób uzależnionych, to należy zaznaczyć, że czas jego trwania jest w zdecydowanej większości przypadków krótki – na ogół nie jest to dłużej niż dwa dni. Wyjątkiem są sytuacje, kiedy doszło do dramatycznych wydarzeń, na przykład spowodowania wypadku pod wpływem alkoholu.

Czy kac moralny występuje tylko po alkoholu?

Bardzo często kac moralny związany jest z uzależnieniem. Mówiąc o nim, należy jednak jasno wskazać, że nieprzyjemne uczucie wstydu i poczucia winy może pojawić się także wtedy, kiedy nie piliśmy alkoholu. Zdarza się, że kac moralny występuje u osób stosujących narkotyki, a także tych, które nadużywają leków. Bardzo często doświadczają go osoby, których błędne decyzje okazały się opłakane w skutkach: na przykład przekroczenie prędkości doprowadziło do wypadku, w którym zginęły przypadkowe osoby.

Kaca moralnego możemy doświadczać także w kontekście kłótni z partner, członkami rodziny czy przyjaciółmi. Kiedy w emocjach powiemy komuś coś przykrego, możemy tego później żałować, odczuwając właśnie wstyd, poczucie winy i wyrzuty sumienia.

Dlaczego mamy kaca moralnego?

Kiedy zrobi się coś, co jest uznawane za niewłaściwe, pojawiają się nieprzyjemne emocje: smutek, gniew, lęk, wyrzuty sumienia. Najczęściej kac moralny doświadczany jest przez osobę, która ośmieszyła się swoimi działaniami bądź dopuściła się czynów określanych jako niegodne i godzących w obraz własnej osoby.

Jak się pozbyć kaca moralnego?

Zacząć należy przede wszystkim od dokładnej analizy swojego zachowania – tylko wtedy dana osoba, która doświadcza kaca moralnego, może wyciągnąć wnioski z tego, co się stało. Niezbędne jest zrozumienie sytuacji i analiza łańcucha zdarzeń, które doprowadziły do podjęcia takich, a nie innych działań.

Sytuacja komplikuje się, kiedy konsekwencją podjętych decyzji jest szkoda przypadkowych osób trzecich. Tym, co w takim przypadku może pomóc, jest okazanie skruchy, a także – w miarę oczywiście posiadanych możliwości – zadośćuczynienie temu, co się stało. Osoba z kacem moralnym musi w takim wypadku uświadomić sobie, że pokrzywdzeni mogą żywić do niej urazą, mają prawo odmówić przebaczenia i pojednania.

W razie trudności z samodzielnym uporaniem się z kacem moralnym warto udać się do specjalisty – osobą, która może pomóc jest bez wątpienia psychoterapeuta. Jeśli kac moralny pojawił się w związku ze zdarzeniami pod wpływem alkoholu, dobrze jest rozważyć terapię uzależnień. Wyleczyć kaca moralnego oczywiście można, ale nierzadko wymaga to pogłębionej pracy z fachowcem.

Kac moralny może być spowodowany różnymi zachowaniami, do których najczęściej dochodzi pod wpływem alkoholu. Mogą to być zachowania agresywne czy przejawianie ośmieszającego zachowania. W większości przypadków mijają one samoczynnie, może jednak zdarzyć się tak, że konieczne będzie wsparcie profesjonalisty.

Jeśli odczuwasz objawy kaca moralnego, które nie mijają mimo czasu, jaki upłynął od zdarzenia, ciągle odczuwasz silne emocje, towarzyszą Ci silne wyrzuty sumienia, z którymi nie potrafisz sobie poradzić, umów się na spotkanie z terapeutą.

Bibliografia

 
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.


  1. A. Kleszczewska-Albińska, R. Albiński, Wstyd i poczucie winy w teorii i badaniach, Psychologia Jakości Życia, 2009, tom 8, n r 1 (83-100).
  2. A. Ellis. Głębokie uzdrawianie emocji: Jak zadbać o samopoczucie, zdrowie psychiczne i odporność na przeciwności. Kraków, Wydawnictwo Zielona Sowa.
Opublikowano: 12.07.2023; aktualizacja:

Oceń:
0.0

Katarzyna Krakowiak

Katarzyna Krakowiak

Psycholog

Absolwentka psychologii na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II, studiów podyplomowych z zakresu seksuologii klinicznej pod kierunkiem profesora Zbigniewa Lwa-Starowicza oraz Studium Interwencji Kryzysowej. Ukończyła szereg szkoleń i kursów, między innymi z zakresu metod diagnostycznych w seksuologii, technik pracy z pacjentami z hiperseksualnością, zaburzeniami preferencji seksualnych, prewencji zachowań suicydalnych. Obecnie w trakcie szkolenia psychoterapeutycznego w nurcie poznawczo-behawioralnym.

Komentarze i opinie (0)

Może zainteresuje cię

Sertralina – właściwości, wskazania, dawkowanie i zagrożenia

 

Style przywiązania – jak relacje z rodzicami kształtują inne związki?

 

Ekmnezja – co to jest? Przyczyny, objawy, leczenie

 

Depresja egzogenna (reaktywna) – przyczyny, objawy, leczenie

 

Nieśmiałość – co to znaczy, jak się objawia, jak pokonać nieśmiałość?

 

Jak podnieść samoocenę? Sposoby na wzmocnienie poczucia własnej wartości

 

Autoagresja – czym jest i w jakich chorobach oraz zaburzeniach występuje?

 

Nyktofobia – przyczyny, objawy i leczenie lęku przed ciemnością