Kasztanowiec zwyczajny – właściwości, zastosowanie, preparaty

Kasztanowiec zwyczajny – właściwości i działanie

Kasztanowiec zwyczajny to drzewo powszechnie występujące w Europie, należące do rodziny mydleńcowatych. Jest to drzewo, którego liście są dłoniastozłożone z 5–7 jajowatych listków nasadzonych na jednym ogonku. Wiosną kwiaty tworzą gęste, wiechowate kwiatostany w kolorze od białego do różowego. Jesienią kasztanowiec ma zielone, kolczaste torebki zawierające w środku nasiona, tzw. kasztany. Surowcem wykazującym właściwości lecznicze jest przede wszystkim nasienie – Hippocastani semen. Wykorzystywane są także liście kasztanowca, kwiaty oraz – sporadycznie – kora. Roślina należy do surowców saponinowych (3–13 proc.).

Kasztanowiec zwyczajny działanie lecznicze zawdzięcza głównie escynie. Wykazuje ona silne właściwości uszczelniające naczynia włosowate. Podobne działanie mają zawarte w kasztanowcu zwyczajnym glikozydy flawonowe (około 0,15 proc.) – kwercetyna. Wykazuje ona działanie przeciwzapalne, antyagregacyjne i antyoksydacyjne. Kolejnym ważnym związkiem są hydroksykumaryny – eskulina. Ma właściwości światłochronne, a także antykoagulacyjne (przeciwdziała krzepnięciu krwi). Kasztanowiec zwyczajny największą jej ilości ma w korze.

Przeczytaj też: Diomax na obrzęki i żylaki

Kasztanowiec zwyczajny – na żylaki, hemoroidy, pajączki

Kasztanowiec zwyczajny zastosowanie znalazł w leczeniu chorób związanych z naczyniami krwionośnymi. Przede wszystkim w żylakach nóg oraz odbytu (powiększone guzki hemoroidowe).

Kasztanowiec zwyczajny na żylaki wpływa poprzez uszczelnienie naczyń krwionośnych i działanie przeciwzapalnie. Powoduje to zmniejszenie bólu i obrzęku. W przypadku hemoroidów nasiadówki, kremy i czopki z wyciągiem z kasztanowca działają antyseptycznie, przeciwobrzękowo i przeciwzapalnie. Zmniejsza to uczucie dyskomfortu przy siadaniu oraz przy wypróżnianiu się. Zawarte w kasztanowcu związki przeciwdziałają infekcjom i pęknięciom guzków krwawniczych.

Roślina pomaga zwalczać hemoroidy, ale również niechciane pajączki, czyli popękane naczynka – na nogach i na twarzy. Z tego powodu kasztanowiec zwyczajny w kosmetyce ma zastosowanie przy cerze naczyniowej. Zmniejsza widoczność naczynek, a przede wszystkim ryzyko pojawienia się nowych.

Na co jeszcze pomaga kasztanowiec zwyczajny?

Przeciwzapalne, rozkurczające i przeciwbakteryjne właściwości kasztanowca zwyczajnego wykorzystywane są na szerszą skalę. Wyciągi wodne i alkoholowe znalazły zastosowanie lecznicze w miażdżycy, zapaleniu wątroby, stanach zapalnych ścięgien, skurczach, krwiakach, a także objawach okołomenopauzalnych. Okłady kasztanowcowe wspomagają gojenie oparzeń oraz regenerację tkanek po odmrożeniu.

Zastosowanie kasztanowca w kosmetyce wykracza poza pielęgnację cery naczynkowej. Ekstrakt z rośliny można znaleźć w:

• maseczkach kosmetycznych,
• kremach,
• płynach do kąpieli,
• szamponach oraz odżywkach do włosów,
• preparatach na cellulit.

Kasztanowiec zwyczajny – interakcje i działania niepożądane

Powyższe działanie można uzyskać zarówno przy stosowaniu wewnętrznym, jak i zewnętrznym. Przed aplikacją należy zapoznać się z dawkowaniem preparatu, ponieważ escyna zawarta w kasztanowcu zwyczajnym może reagować z innymi substancjami. Unikać należy połączenia jej z lekami zawierającymi cefalosporynę, antybiotyki aminoglikozydowe oraz ze środkami o działaniu przeciwzakrzepowym. Kasztanowiec zwyczajny będzie nasilać bądź osłabiać ich działanie lub działać toksycznie w połączeniu z nimi.

Przy stosowaniu tabletek z kasztanowcem zwyczajnym mogą pojawić się działania niepożądane w postaci zaburzeń żołądkowo-jelitowych, a także reakcji uczuleniowej. W przypadku kobiet w ciąży preparaty z kasztanowcem zwyczajnym mogą być stosowane tylko do użytku zewnętrznego. Przed użyciem wewnętrznym należy skonsultować się z lekarzem.

Zobacz, jak działa maść na żylaki.

Wyciąg z kasztanowca zwyczajnego – preparaty: maść, napar, nalewka

W aptekach i sklepach zielarskich dostępny jest wysuszony surowiec (kwiatostan i kora). Można spotkać także kapsułki lub tabletki z kasztanowca. Zazwyczaj zawierają one również inne substancje wspomagające działanie naczyń krwionośnych. Ich cena to 15–20 zł za około 30 sztuk. Dostępne są również preparaty do użytku zewnętrznego. Maść z kasztanowca to koszt 10–30 zł za 250 ml – często w postaci preparatu wieloskładnikowego.

Wyciąg z kasztanowca można przygotować samodzielnie, używając wysuszony surowiec z apteki lub własnoręcznie zebrany. Z liści wykonuje się napar – 1 łyżkę zalewamy 1 szklanką wrzącej wody, parzymy pod przykryciem 20 min, a następnie przecedzamy. W przypadku kory przygotowuje się odwar – takie same proporcje składników gotujemy około 5 minut, odstawiamy, a po 20 minutach przecedzamy.

Kwiaty kasztana zalane spirytusem pozwolą uzyskać nalewkę. Składniki łączymy w proporcjach 100 g surowca na 500 g alkoholu, odstawiamy na 7–10 dni w zacienionym miejscu, a następnie filtrujemy. Nalewkę z kasztanowca można stosować wewnętrznie i zewnętrznie. O ile bez problemu można stosować zewnętrznie preparaty zawierające kasztanowiec zwyczajny, o tyle trudno określić bezpieczeństwo, a tym samym dawkowanie przy stosowaniu doustnym samodzielnie przygotowanych preparatów. Związane jest to ze zmienną zawartością stężenia związków czynnych w roślinie.

W przypadku przyjmowania doustnego należy korzystać z gotowych preparatów dostępnych w aptekach lub sklepach zielarskich.