Dlaczego jesienią i zimą częściej chorujemy?

Kiedy i dlaczego najczęściej rozwijają się infekcje?

Infekcje górnych dróg oddechowych potocznie nazywane są przeziębieniami. Jak sama nazwa wskazuje, sprzyja im wychłodzenie organizmu. Wirusy odpowiedzialne za infekcje dróg oddechowych są najaktywniejsze w niższych temperaturach, zatem zmarznięci i przemoczeni łatwo stajemy się ich ofiarami.

Dlaczego zatem jesienią i zimą częściej chorujemy? Jak to się dzieje, że latem układ odpornościowy funkcjonuje znacznie lepiej niż jesienią? Przyczyn tego zjawiska upatruje się między innymi w braku dostatecznego nasłonecznienia. Promienie słoneczne powodują produkcję witaminy D₃. Do jej funkcji należy przede wszystkim wspomaganie rozwoju kośćca, ale ma ona też wpływ na układ immunologiczny. Zmniejszenie stężenia witaminy D₃ w organizmie prowadzi zatem do osłabienia odporności i wzrostu ryzyka infekcji.

Ponadto za osłabienie odporności odpowiedzialne jest wyziębienie, które nie dość, że sprzyja zwiększeniu aktywności drobnoustrojów, to w dodatku czyni organizm bardziej bezbronnym. Jesień to czas rozpoczęcia roku szkolnego. Idąc do szkoły, przedszkola lub żłobka, dziecko jest narażone na kontakt z licznymi drobnoustrojami. Wszelkie infekcje "przynosi" do domu, zarażając najbliższych. Wraz z początkiem jesieni zazwyczaj rytm życia zmienia się. Wzmożona aktywność zawodowa, nauka, mniejsza ilość czasu poświęcana na aktywność fizyczną sprawiają, że odporność organizmu spada, a ryzyko zachorowania zwiększa się. Przemęczony i osłabiony organizm jest podatniejszy na ataki drobnoustrojów.

Dlaczego organizm częściej choruje jesienią i zimą?

Odpowiadając na pytanie, dlaczego jesienią i zimą częściej chorujemy, trzeba zaznaczyć, że nie tylko pogoda, ale także i my sami, często nieświadomie, sprawiamy, że wzrasta ryzyko zachorowania. Osoby, które przemarzły, chętnie przebywają w ciepłych, suchych pomieszczeniach, zamykają okna, unikają spacerów na świeżym powietrzu. W ten sposób ograniczona jest szansa na niezbędne nawilżenie śluzówki dróg oddechowych. To z kolei sprawia, że ich funkcja oczyszczająca jest znacznie mniej efektywna.

W okresie wiosenno-letnim większość osób urozmaica swoją dietę w owoce i warzywa. Jesienią i zimą przyzwyczajenia dietetyczne zmieniają się. W organizmie obniża się stężenie witamin, minerałów i przeciwutleniaczy, w związku z czym organizm staje się bardziej podatny na zachorowania. W chłodne dni większość osób przyjmuje mniejsze ilości płynów, co jest przyczyną wysuszenia błon śluzowych oraz spowolnienia procesów metabolicznych.

Objawy przeziębienia

Wychłodzenie organizmu i niedobór słońca stymulującego produkcję witaminy D₃ sprawiają, że jesienią nietrudno o przeziębienie. Przeziębienie to potoczna nazwa ostrej infekcji górnych dróg oddechowych. Jej objawami najczęściej są:

• katar i uczucie zatkania nosa,
• kichanie,
• kaszel,
• ból gardła,
• osłabienie,
• uczucie rozbicia,
• stan podgorączkowy lub niewysoka gorączka.

Przeziębienie u osoby bez zaburzeń odporności jest łagodną chorobą, która nie powoduje powikłań. Kilka dni odpoczynku w domu, wygrzanie się oraz łagodzenie dolegliwości za pomocą domowych metod oraz leków dostępnych bez recepty sprawiają, że organizm wraca do pełni zdrowia. Aby objawy były jak najmniej uciążliwe, warto wiedzieć, jak walczyć z infekcjami.

Jak walczyć z infekcjami i przeziębieniem?

Wiemy już zatem, dlaczego jesienią i zimą częściej chorujemy. A jak w okresie wzmożonej zachorowalności na infekcje górnych dróg oddechowych zapobiegać chorobie? W tym celu należy:

• unikać wychłodzenia – najlepiej sprawdza się ubiór na tzw. cebulkę, czyli założenie na siebie kilku warstw ubrań, które w każdej chwili można zdejmować i wkładać;
• unikać kontaktu z chorymi – jeżeli widzimy, że w otoczeniu znajduje się kichająca lub kaszląca osoba, starajmy się zachować odległość minimum 1 metra;
• zapewniać organizmowi odpowiednią ilość snu i odpoczynku, gdyż przemęczony organizm jest znacznie bardziej podatny na choroby;
• przestrzegać zasad higieny – myć ręce, używać jednorazowych chusteczek higienicznych;
• wychodzić na świeże powietrze – zapewnia to odpowiednią ilość światła słonecznego, dotlenienie organizmu, odpowiednie nawilżenie śluzówek;
• wietrzyć i nawilżać pomieszczenia, co zapobiega wysuszaniu błon śluzowych dróg oddechowych;
• dbać o różnorodną dietę, bogatą w warzywa i owoce – mimo gorszej dostępności wielu owoców i warzyw, dieta powinna być urozmaicona i bogata w witaminy oraz minerały;
• zapewnić dietę bogatą w węglowodany złożone, które zapewnią odpowiedni dowóz energii;
• odpowiednio nawilżać organizm i wypijać 2 litry płynów na dobę;
• zaszczepić się – przed częścią drobnoustrojów możemy się uchronić; dostępne są szczepionki przeciwko grypie i pneumokokom; szczepienie pozwala zminimalizować ryzyko zachorowania.