Gaz rozweselający u dentysty (podtlenek azotu) – czy są przeciwwskazania?

Gaz rozweselający u dentysty

Zastosowanie podtlenku azotu jest metodą uspokojenia pacjenta z dentofobią, czyli takiego, który panicznie boi się wizyt i leczenia w gabinecie stomatologicznym. Wbrew powszechnej opinii nie działa ona przeciwbólowo, a jedynie obniża aktywność układu nerwowego bez wyłączenia świadomości. Może być stosowana zarówno u dzieci, jak i osób dorosłych z pominięciem kobiet w ciąży.

Sedacja wziewna w gabinecie stomatologicznym polega na oddychaniu przez pacjenta w trakcie zabiegu mieszaniną gazów – tlenu oraz podtlenku azotu, który potocznie nazywany jest gazem rozweselającym.

Podczas takiej wizyty dochodzi do zmniejszenia napięcia i niepokoju. Pacjenci odczuwają zdecydowanie mniejszy lęk przed leczeniem. Często takiej wizycie towarzyszy senność, choć nie jest to regułą.

Zobacz też: Ból po wyrwaniu zęba – ile trwa, jak się go pozbyć?

Podanie gazu u dzieci jest trudne, różni się nieco od tej stosowanej metody u dorosłych ze względu na odmienności anatomiczne w budowie ciała. Dzieci mają względnie większy język i nagłośnię, ich drogi oddechowe wykazują zwiększony opór, a struny głosowe położone są wyżej i bardziej do przodu niż u dorosłych.

Gaz rozweselający służy do bardzo łagodnego uspokojenia, szybko się indukuje i łatwo przeciwdziała się jego działaniu. Dzieci bardzo szybko wracają do stanu początkowego, co też jest wielką zaletą. Ograniczeniem stosowania tego typu znieczulenia jest brak odpowiedniego sprzętu w wielu gabinetach. Podczas zabiegu pacjent wymaga monitoringu klinicznego.

To też może Cię zainteresować: Jakie powikłania mogą wystąpić po usunięciu zęba?

Leczenie zębów gazem rozweselającym

Leczenie zębów u dziecka po podaniu gazu rozweselającego to nie jedyny możliwy sposób znieczulania w stomatologii. Do sedacji płytkiej zalicza się także zastosowanie leków z grupy benzodiazepin.

Bezbolesne leczenie zębów, głównie u dzieci z zespołami genetycznymi (np. zespołem Downa), we wczesnym dzieciństwie oraz przy całkowitym braku współpracy można wykonywać w znieczuleniu ogólnym.

Zdarza się też leczenie zębów pod narkozą z zastosowaniem środków dożylnych po których pacjent zapada w płytki sen przy zachowanych odruchach.

W stomatologii znane są również zabiegi wykonywane w znieczuleniu ogólnym. Jednak ten typ znieczulenia niesie za sobą poważniejsze konsekwencje niż stosowany coraz częściej gaz rozweselający. Skutki uboczne są niewspółmierne z rodzajem wykonywanego zabiegu.

To też może Cię zainteresować: Wyrywanie ósemki – czy ekstrakcji boli?

Jak wygląda znieczulenie gazem rozweselającym?

Na początku wizyty lekarz przeprowadza wywiad i badanie dziecka oraz kwalifikuje lub dyskwalifikuje do zastosowania sedacji wziewnej. Stomatolog powinien zadać rodzicom pytania dotyczące chorób ogólnych, alergii i przyjmowanych pokarmów (dziecko nie powinno jeść 2 godziny przed takim zabiegiem).

Dziecko otrzymuje maseczkę do oddychania mieszaniną gazów, z którą musi się zapoznać. Zazwyczaj maseczki takie posiadają na swojej obudowie obrazki, które zachęcają dziecko do współpracy. Jeśli nie uda się założyć maseczki, wizytę należy odroczyć.

Gdy pacjent współpracuje i ze spokojem przyjmie założenie maseczki, można przystąpić do zabiegu. Pod wpływem działania gazu rozweselającego dziecko staje się obojętne na otaczającą je rzeczywistość.

Często występują marzenia senne. Chłopcy opowiadają po zabiegu, że latali samolotem, a dziewczynki „kręciły się na karuzeli” bądź spotykały swoją ulubioną superbohaterkę. Poza tym procedury wykonywane przez lekarza nie różnią się od tych wykonywanych bez znieczulenia.

Przeczytaj: Usuwanie korzenia zęba – kiedy jest konieczne?

Jakie są przeciwwskazania i jakie mogą być powikłania?

Podstawowym przeciwwskazaniem jest nieżyt nosa u dziecka (niedrożność nosa), znaczne skrzywienie przegrody, oddychanie przez usta, obturacyjne choroby płuc oraz ostre zakażenia dróg oddechowych.

Skuteczność podtlenku azotu maleje w ciężkich zaburzeniach psychicznych. Nie wolno stosować tej metody u kobiet w ciąży, zwłaszcza w pierwszym trymestrze.

Leczenie zębów u dzieci gazem rozweselającym jest możliwe wyłącznie, gdy dziecko chce współpracować i oczywiście pod warunkiem całkowitej, pisemnej akceptacji rodziców. Brak chęci podjęcia chociażby rozmowy z lekarzem wymaga odroczenia wizyty.

Zobacz też: Alergia wziewna – przyczyny, objawy, leczenie

Leczenie zębów w znieczuleniu z podtlenkiem azotu jest przeciwwskazaniem także w takich jednostkach chorobowych jak stwardnienie rozsiane, porfiria i miastenia gravis.

Tak jak stosowanie innych leków, działanie niepożądane może mieć również sedacja wziewna. Powikłania występują w postaci nudności i wymiotów u dzieci. Można im zaradzić, stosując koferdam podczas leczenia, a także przy zaleceniu oddychania jedynie przez nos.

Skutkiem ubocznym jest przedawkowanie podtlenku azotu oraz sytuacja, gdy ten wejdzie w interakcję z innymi lekami przyjmującymi przez dziecko.

Dlatego tak ważnym jest zebranie prawidłowego wywiadu przed przystąpieniem do uspokajania, jakim jest sedacja wziewna. Powikłania zdarzają się bardzo rzadko oraz nie są one zagrożeniem dla zdrowia i życia pacjenta.

Warto wspomnieć, że gaz rozweselający wykorzystuje się także przy porodzie. W Polsce jest bardzo rzadko stosowany zamiast znieczulenia zewnątrzoponowego. Tymczasem jest bezpieczny dla matki i dla dziecko, anie powoduje zaburzeń w akcji porodowej.

Gaz rozweselający u dentysty – jaka jest cena?

Niestety w Polsce jest jeszcze mało gabinetów stomatologicznych stosujących podtlenek azotu. Stomatologia dziecięca jednak bardzo intensywnie i szybko rozwija się w naszym kraju, dlatego wkrótce w większości gabinetów stosowany będzie gaz rozweselający. Cena zabiegów oczywiście waha się w zależności od regionu i doświadczenia lekarzy. Zazwyczaj wynosi ona około 100 zł za jedną godzinę i 50 zł za każde kolejne 30 minut zabiegu.

Patrząc obiektywnie, nie jest to wysoka cena za komfort leczenia stomatologicznego.