Testosteron – badanie stężenia, poziom, normy, niski i za wysoki

Co to jest testosteron?

Testosteron jest to hormon płciowy wydzielany u mężczyzn przez jądra i nadnercza, u kobiet przez jajniki i nadnercza.

U mężczyzn odpowiada m.in. za: rozwój jąder i członka, pojawienie się owłosienia łonowego i owłosienia na twarzy, wzrost masy mięśniowej, wytrzymałość kości, prawidłowy popęd seksualny, produkcję plemników.

U kobiet testosteron odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie jajników i popęd seksualny, ma również wpływ na wytrzymałość kości.

W jakim celu oznaczamy poziom testosteronu?

Testosteron oznaczany jest w diagnostyce:

• zaburzeń dojrzewania płciowego u chłopców,
• zaburzeń erekcji,
• zaburzeń libido.

Zarówno u kobiet jak i mężczyzn oznaczenie testosteronu wykonuje się w diagnostyce niepłodności.

U kobiet badanie poziomu testosteronu przeprowadza się gdy są widoczne objawy wirylizacji, takie objawy jak:

• powiększenie łechtaczki i warg sromowych,
• trądzik,
• obniżenie tonu głosu,
• zwiększenie masy mięśniowej,
• łysienie typu męskiego,
• zmniejszenie piersi.

Nadmiar testosteronu prowadzi u kobiet do hirsutyzmu (nadmierne owłosienie typu męskiego), w diagnozowaniu tej przypadłości, także wykonuje się badanie stężenia testosteronu. Testosteron oznacza się również w diagnostyce guzów jąder.

Zobacz też: Testosteron a seks

Technika oraz przygotowanie do badania testosteronu

Badanie stężenia testosteronu nie wymaga szczególnego przygotowania, należy pobrać od pacjenta próbkę krwi. Materiał pobierany jest zazwyczaj z żył najlepiej widocznych i zlokalizowanych w dole łokciowym.

Otrzymaną próbkę przesyła się do analizy.

W celu jak najlepszego przygotowania do badania należy skonsultować z lekarzem stosowane leki – witaminy, suplementy diety, które mogą mieć wpływ na wynik badania.

Wartości referencyjne badania poziomu testosteronu

W zależności od rodzaju oznaczanego testosteronu:

• testosteron wolny:
  • mężczyźni: 174-902 pmol/l,
  • kobiety: 10,4-45,1 pmol/l,
• testosteron całkowity:
  • mężczyźni: 12-40 nmol/l,
  • kobiety: 1-2,5 nmol/l.

Interpretacja wyniku stężenia testosteronu

Zmniejszenie stężenia testosteronu u mężczyzn może być związane z:

• zespołem feminizujących jąder,
• zespołem Klinefertera,
• niedoczynnością przysadki,
• niewydolnością jąder,
• stanem po wycięciu jąder,
• terapią estrogenową.

Zwiększenie stężenia testosteronu może być związane z:

• guzami wirylizującymi nadnerczy,
• wrodzonym przerostem nadnerczy,
• hirsutyzmem u kobiet,
• zespołem policystycznych jajników u kobiet.