Doula – kim jest i czym się zajmuje? Jak zostać doulą?

Kim jest doula?

Doula to opiekunka, asystentka kobiety ciężarnej, rodzącej i będącej w połogu. Przedstawicielki tej profesji najczęściej nie mają wykształcenia medycznego, ale posiadają praktyczną wiedzę w zakresie opieki okołoporodowej, fizjologii ciąży oraz połogu. Doula to doświadczona w swoim macierzyństwie kobieta, która tym doświadczeniem pragnie dzielić się z innymi.

Główną rolą douli jest wspieranie kobiet w czasie ciąży, w czasie porodu i po urodzeniu dziecka. Zazwyczaj jest to wsparcie emocjonalne, mające utwierdzić świeżo upieczoną mamę w przekonaniu, że ta wystarczająco dobrze opiekuje się swoim dzieckiem i że poradzi sobie z każdym wyzwaniem, jakie postawi przed nią macierzyństwo.

Choć doula często mylona jest z personelem medycznym, to trzeba zaznaczyć, że nie jest ona jego częścią. Doula może ściśle współpracować z położną, ale nie ma uprawnień, by np. samodzielnie odebrać poród, udzielać porad medycznych czy podawać ciężarnej leki. Z kolei, jeśli doula ma wykształcenie medyczne, to w momencie, gdy towarzyszy rodzącej w charakterze osoby wspierającej, nie może jednocześnie wykonywać pracy medyka.

Jak doula pomaga w czasie ciąży?

Ze wsparcia douli mogą skorzystać już kobiety ciężarne. Specjalistka pomaga im przygotować się do nowej roli, podpowiada, jak radzić sobie ze swoimi emocjami, pomaga zaakceptować zmiany zachodzące w ciele kobiety i służy dobrą radą. Doula może zaoferować ciężarnej relaksacyjne masaże, poinformować ją, gdzie ta ma zgłosić się ze swoimi wątpliwościami dotyczącymi np. ciążowych dolegliwości i pomóc w przygotowaniu planu porodu.

Wsparcie douli w czasie porodu

Doula towarzyszy ciężarnej od samego początku akcji porodowej i trwa przy niej do momentu, aż dziecko przyjdzie na świat, a często nawet dłużej. Specjalistka zapewnia rodzącej stałe wsparcie emocjonalne oraz fizyczne – wykonuje masaże, pomaga kobiecie przybrać wygodną pozycję, chodzi z nią do toalety i daje jej duże poczucie bezpieczeństwa. Doula delikatnym dotykiem i dobrym słowem uspokaja i motywuje rodzącą do dalszej współpracy z położną. Chwali postępy w porodzie i zapewnia przyszłą mamę, że ta znakomicie poradzi sobie z wszystkimi trudnościami, jakie niesie za sobą poród siłami natury. Doula opiera się na swoim własnym doświadczeniu, wie, jak kobieta rodząca reaguje na ból i zna niemedyczne sposoby na złagodzenie tego bólu. Jej obecność dodaje rodzącej sił i sprawia, że poród staje się bardzo świadomym doświadczeniem.

Pomoc douli w czasie połogu

Po porodzie doula zostaje z mamą i jej nowo narodzonym dzieckiem tak długo, jak kobieta tego potrzebuje. Jej zadaniem jest zaspokojenie potrzeb emocjonalnych, informacyjnych i bytowych świeżo upieczonej matki. Doula może wspomóc kobietę w opiece nad noworodkiem, wykonywać przy niej czynności pielęgnacyjne i poinformować położną, jeśli np. młoda mama poprosi o środki przeciwbólowe. Współpraca między kobietą a doulą zwykle kończy się w momencie, gdy ta pierwsza przestaje potrzebować tego rodzaju pomocy.

Jak zostać doulą i jakie cechy powinna mieć doula?

W naszym kraju doule szkoli Stowarzyszenie Doula w Polsce, które prowadzi działalność od 2011 roku. Doulą może zostać każda kobieta, która pragnie towarzyszyć innym kobietom w tym wyjątkowym czasie, jakim jest ciąża i poród oraz która chce udzielać im wsparcia emocjonalnego. Oprócz tego kandydatka powinna cechować się wysoką empatią, opanowaniem, zaangażowaniem, dyspozycyjnością oraz umiejętnością słuchania. Doula nie może mieć za sobą traumy własnego porodu, ponieważ może to rzutować na jakość opieki nad rodzącą. Ponadto przyszłe doule muszą umieć panować nad swoimi emocjami i ściśle współpracować z personelem medycznym. Obecność douli w czasie porodu powinna dawać rodzącej poczucie bezpieczeństwa i sprawczości. Stowarzyszenie Doula w Polsce systematycznie organizuje warsztaty dla doul, na których mogą one podnosić swoje kwalifikacje zawodowe.

Doula i zalety jej obecności przy porodzie

Doula aktywnie wspiera kobiety rodzące i ma wiedzę dotyczącą przebiegu porodu, dlatego jest doskonałą towarzyszką na sali porodowej. Z badań przeprowadzonych w Stanach Zjednoczonych wynika, że obecność douli w czasie ciąży i porodu sprawia, że:

• kobiety przeżywają swój poród bardziej świadomie i średnio trwa on o 25% krócej niż poród bez przedstawicielki tej profesji;
• rodzące lepiej radzą sobie ze skurczami porodowymi i rzadziej sięgają po środki przeciwbólowe;
• zmniejsza się ryzyko cesarskiego cięcia, ryzyko porodu zabiegowego i dużej medykalizacji porodu naturalnego;
• młode mamy lepiej radzą sobie w karmieniu piersią;
• spada ryzyko wystąpienia depresji poporodowej;
• życzliwa obecność osoby towarzyszącej zmniejsza lęk rodzącej przed porodem.

Doula może być jedyną osobą towarzyszącą rodzącej, ale nie musi. W wielu przypadkach współtowarzyszy ona partnerowi klientki. A czy Ty chciałabyś mieć przy sobie doulę w czasie okołoporodowym? O tak profesjonalnym i spersonalizowanym wsparciu marzy chyba każda przyszła mama.