Obojnactwo (dwupłciowość) u człowieka

Co to jest obojnactwo?

Zaburzenia różnicowania płci nazywa się obojnactwem. Są one również rodzajem nieprawidłowego rozwoju narządów płciowych. Obojnactwo funkcjonuje także pod pojęciem hermafrodytyzmu i dwupłciowości. To rzadkie zjawisko jest wynikiem zaburzeń o podłożu podłożu genetycznym lub hormonalnym.

Wyróżnia się trzy typy tego patologicznego stanu:

• obojnactwo prawdziwe,
• obojnactwo rzekome męskie,
• obojnactwo rzekome żeńskie.

Obojnactwo prawdziwe

Obojnactwo prawdziwe to obecność struktur jądra i jajnika u jednej osoby. Morfologia narządów płciowych zewnętrznych jest trudna do sprecyzowania. Kariotyp (płeć genetyczna) bywa różny – męski lub żeński, czasami mozaikowy. W momencie określenia przynależności do danej płci przez chorą osobę dokonuje się operacji rekonstrukcyjnych, zgodnych z orientacją psychoseksualną.

Przeczytaj: Krostki na wargach sromowych – co to za choroba?

Obojnactwo rzekome męskie

Obojnactwo rzekome męskie polega na zachowaniu struktur jąder, ale narządy płciowe zewnętrzne wykazują charakter żeński. Przykładem takiego zaburzenia jest zespół braku wrażliwości na androgeny. Całkowity brak reakcji na krążące w organizmie androgeny nazywany jest zespołem feminizujących jąder. Testosteron wpływa w rozwoju embrionalnym na rozwój typowo męskich narządów płciowych. Kiedy receptor jest na niego niewrażliwy, wtedy testosteron nie może prawidłowo oddziaływać. Rozwija się krótka i ślepo zakończona pochwa, ale nie wykształcają się narządy płciowe żeńskie – brakuje macicy i jajowodów z jajnikami.

Rozwój piersi jest typowy dla kobiety, choć osoba taka jest pozbawiona owłosienia łonowego i pachowego. Kariotyp osobnika to 46, XY i posiada on jądra, położone w okolicy kanałów pachwinowych. Gonady te są nieprawidłowe i grożą rozwojem w ich obrębie zmian złośliwych. Dokonuje się zatem operacji polegających na zlokalizowaniu jąder i ich usunięciu. Osoba taka uważa się za kobietę, zatem nie wolno zaprzeczać jej przeświadczeniu, a lekarz powinien stosować hormonalną terapię zastępczą. Pacjenci z zespołem feminizujących jąder są bezpłodni, lecz mogą wieść szczęśliwe życie rodzinne.

Czytaj również: Torbiel jądra – przyczyny, objawy, leczenie. Czy torbiel jądra jest groźna?

Obojnactwo rzekome żeńskie

Na odwrót jest w przypadku obojnactwa rzekomego żeńskiego – osoba z jajnikami wykazuje cechy maskulinizacji narządów płciowych zewnętrznych. Stan ten może wystąpić w przypadku ekspozycji na hormony płciowe męskie w trakcie rozwoju embrionalnego.

Obojnactwo rzekome żeńskie wywołane jest takimi patologiami jak: wrodzony przerost nadnerczy, nieprawidłowe działania leków androgennych, guzy produkujące androgeny i niedobór enzymu aromatazy. Zewnętrzne narządy płciowe przechodzą zmiany pod wpływem androgenów. Łechtaczka się powiększa i zaczyna przypominać kształtem penisa, natomiast wargi sromowe upodabniają się do moszny.