Torbiel zastoinowa (mucocele) – przyczyny, objawy, usuwanie torbieli z wargi

Torbiel zastoinowa – co to jest mucocele?

Torbiel zastoinowa błony śluzowej (mucocele) to zmiana związana z gruczołami występującymi licznie na błonie śluzowej. Jej przyczyną jest zablokowanie wypływu wydzieliny z gruczołu w wyniku obliteracji (zwężenia) lub zatkania przewodu wyprowadzającego.

Torbiel zastoinowa na wardze jest jedną z częściej spotykanych zmian o charakterze torbieli. Jest to zmiana o łagodnym przebiegu, niezwiązana z procesem nowotworowym. Mucocele może występować w każdym wieku, jednak częściej pojawia się u osób młodych.

Czytaj również: Skrzep po wyrwaniu zęba

Torbiel zastoinowa błony śluzowej – jakie są przyczyny?

Torbiel zastoinowana na ustach powstaje z drobnych gruczołów, które występują licznie na błonie śluzowej całej jamy ustnej. Ich funkcją jest produkcja śliny. W wyniku utrudnienia wypływu płynu gromadzi się on w obrębie gruczołu, a sam gruczoł jest stale pobudzany do dalszego tworzenia śliny. Zmiana jest otaczana torebką łącznotkankową i powstaje torbiel.

Wyróżniane są dwie przyczyny mucocele. Pierwsza dotyczy urazu. Uszkodzone zostają struktury wewnętrzne, co powoduje "wylanie się” śliny pod powierzchnią błony śluzowej. Najczęściej dotyczy to przygryzania ust, w wyniku czego powstaje torbiel zastoinowa wargi dolnej. Może mieć także miejsce przy nagryzaniu policzków czy drażnieniu śluzówki przez ciała obce w jamie ustnej, takie jak aparaty ortodontyczne czy protezy zębowe.

Drugą wymienianą przyczyną torbieli zastoinowej błony śluzowej są przewlekłe, długo trwające lub często nawracające stany zapalne. Dochodzi w nich do zmian w obrębie przewodów, zostają one zwężone, co uniemożliwia swobodny wypływ płynu.

Zobacz też: Ból po wyrwaniu zęba – ile trwa, jak się go pozbyć?

Jak wygląda torbiel zastoinowa? Jakie są objawy mucocele?

Mucocele przyjmuje postać niewielkiego, kulistego uwypuklenia błony śluzowej. Jego średnica najczęściej waha się w granicach 0,5–1 cm. Zmiana jest miękka, często można wyczuć, a nawet zobaczyć, płyn w jej wnętrzu.

Błona śluzowa pokrywająca guzek jest niezmieniona, mocno napięta. Kolor torbieli na wardze najczęściej przyjmuje lekko niebieskawy odcień.

Zmiana jest niebolesna, jednak w zależności od umiejscowienia, może być przyczyną mniejszego lub większego dyskomfortu.

Zobacz też: Ból po wyrwaniu zęba – ile trwa, jak się go pozbyć?

Mucocele – zmiana na wardze, policzkach, podniebieniu?

Najczęściej występuje torbiel zastoinowa na wardze dolnej ze względu na częste "przygryzaanie” tej okolicy. Zmiany takie mogą pojawić się też na policzkach, w okolicy kątów ust, języku czy podniebieniu.

Mucocele może także umiejscowić się w zatokach przynosowych (najczęściej szczękowych) – często wykrywana jest przypadkowo, kiedy wykonywane jest zdjęcie radiologiczne. W przypadku takiego umiejscowienia mówimy o śluzowiaku.

To też może Cię zainteresować: Ból podniebienia – przyczyny, objawy, leczenie

Szczególnym przypadkiem opisywanej zmiany jest torbiel zastoinowa ślinowa, tzw. żabka (ranula). Występuje ona w okolicy pod językiem i ma związek z zastojem śliny w przewodzie wyprowadzającym ślinianek podjęzykowej oraz podżuchwowej – najczęściej w wyniku przewlekłych stanów zapalnych.

To też może Cię zainteresować: Jakie powikłania mogą wystąpić po usunięciu zęba?

Torbiel zastoinowa wargi dolnej – usuwanie torbieli z wargi

Leczenie mucocele jest uzależnione od stanu klinicznego. Często zdarza się, że torbiel zastoinowa błony śluzowej sama ulega opróżnieniu z zalegającej wydzieliny. Ma to miejsce zazwyczaj w przypadku niewielkich zmian. Niestety w takich sytuacjach istnieje większe prawdopodobieństwo ponownego pojawienia się mucocele. Najczęściej lekarz podejmuje decyzję o usunięciu operacyjnym torbieli (guzka na ustach). Zabieg ten wykonuje chirurg stomatologiczny, chirurg szczękowo-twarzowy lub laryngolog.

Usuwanie torbieli z wargi, tak jak i z innych lokalizacji, jest przeprowadzone w znieczuleniu miejscowym. Lekarz delikatnie wycina guzek, często z niewielkim marginesem zdrowych tkanek. Powstała rana jest zaszywana, a szwy są usuwane najczęściej po 7 dniach.

Przeczytaj: Torbiel w zatoce, torbiele w zatokach – przyczyny, objawy, leczenie

Wycięta torbiel powinna być wysłana do badania histopatologicznego pod mikroskopem, żeby potwierdzić rozpoznanie i wykluczyć ewentualny proces nowotworowy. Cały zabieg jest niebolesny, a rana zazwyczaj goi się dobrze.

Leczenie torbieli na wardze ma dobre rokowanie, podobnie jest w przypadku innych lokalizacji.Jeśli torbiel została usunięta w całości rzadko zdarzają się przypadki nawrotów, jednak ważne jest aby w przyszłości unikać sytuacji, opisanych wyżej, które mogą prowadzić do ponownego pojawienia się mucocele.