Wypadanie narządu rodnego

Czym jest wypadanie narządu rodnego?

Wypadanie narządu rodnego jest schorzeniem polegającym na wpuklaniu się narządów leżących w obszarze miednicy (macica, pęcherz moczowy, jelita) do pochwy lub wypadaniu ich na zewnątrz pochwy, łącznie z nią. Do wypadania dochodzi wtedy, gdy mięśnie, ścięgna i więzadła miednicy utrzymujące te organy w prawidłowej pozycji, ulegają osłabieniu. Wypadanie może pojawić się na przedniej, tylnej ścianie pochwy lub na jej szczycie. Może występować także wypadanie złożone, z więcej niż jednego miejsca.

Wypadanie narządu rodnego – objawy

Do głównych objawów wypadania narządu rodnego należą: uczucie pociągania w pochwie lub w dole pleców oraz uczucie ciała obcego w pochwie. U osób, u których występuje schorzenie obserwuje się dyskomfort lub ból w trakcie współżycia seksualnego. Do objawów ze strony układu moczowego należą: osłabiony strumień moczu, uczucie niepełnego opróżnienia pęcherza moczowego, parcia na pęcherz oraz zwiększona częstotliwość mikcji w ciągu dnia. Schorzenie może współwystępować z wysiłkowym nietrzymaniem moczu. U niektórych osób konieczne może być nawet uciskanie ściany pochwy w celu opróżnienia jelita z treści jelitowej.

Przyczyny wypadania narządu rodnego

Główną przyczyną wypadania narządu rodnego jest uszkodzenie więzadeł i mięśni miednicy. Ciąża i poród drogami natury są uważane za główną przyczynę osłabienia pochwy i mięśni dna miednicy. Może ono występować od razu po porodzie lub rozwinąć się wiele lat po nim. Okres menopauzy oraz starzenie się także są uważane za jedne z przyczyn. Występuje wtedy zmniejszenie jakości tkanki łącznej oraz zmniejszona ilość produkcji kolagenu. Innymi czynnikami są choroby powodujące zwiększone ciśnienie w jamie brzusznej. Należą do nich: otyłość, przewlekłe zaparcia oraz przewlekły kaszel. Ciśnienie to wzrasta też u osób dźwigających duże ciężary.

Wypadanie narządu rodnego – rodzaje wypadania

Najczęstszym typem jest wypadanie z defektem przednim – cystocele. Następuje wtedy wpuklanie się pęcherza moczowego i/lub cewki moczowej do pochwy. Rectocele to typ wypadania z defektem tylnym. Wtedy odbytnica wpukla się do pochwy. Wypadanie macicy następuje wtedy, gdy do pochwy obniża się mięsień macicy. Może się także pojawić wypadanie sklepień pochwy. To schorzenie występuje po usunięciu macicy. Szczyt pochwy ulega wtedy obniżeniu w kierunku ujścia pochwy.

Wypadanie narządu rodnego – leczenie

Ponieważ schorzenie to nie zagraża życiu, w pierwszej kolejności lekarze zalecają niezabiegowe metody leczenia. Jako pierwszą stosuje się metodę obserwacji nasilenia schorzenia. Należy wyeliminować podnoszenie ciężkich przedmiotów, nie dopuszczać do zaparć, dużego wysiłku fizycznego oraz kontrolować przyrost masy ciała. Te czynniki mogą tylko pogorszyć stan. Można stosować tzw. pesary. Są to wykonane z rożnego rodzaju materiałów, głównie silikonu, urządzenia, które umieszcza się w pochwie. Mają one zapewnić mechaniczne podparcie dla obniżających się narządów i tym samym zmniejszyć dolegliwości u kobiet. Jest to rozwiązanie przejściowe, korzystne w przypadku odkładania zabiegu operacyjnego na „później”. Zdarza się to w sytuacjach, gdy planuje się jeszcze powiększenie rodziny lub gdy stan zdrowia nie pozwala na wykonanie operacji. Kolejnym ważnym sposobem postępowania jest ćwiczenie mięśni Kegla. Wykonując te ćwiczenia przed i po porodzie można zapobiec powstaniu schorzenia. W sytuacji, gdy już doszło do wypadania, można wykonywać te ćwiczenia w celu zapobiegania pogłębiania się dolegliwości. Najbardziej efektywne są jednak w początkowych etapach.

Gdy nie wystarczają już metody nieoperacyjne, należy zastosować leczenie operacyjne, czyli chirurgiczne. W zależności od wieku, stopnia zaawansowania oraz ogólnego stanu zdrowia lekarz chirurg zaproponuje odpowiednią metodę leczenia. Jedną z powszechnie dostępnych jest metoda rekonstrukcyjna. Polega ona na odtworzeniu anatomii narządów miednicy. W niektórych przypadkach konieczne może być wszczepienie siatek ze sztucznych materiałów. Metodę warto przedyskutować ze swoim lekarzem. Zaproponuje on taką, która będzie najkorzystniejsza dla pacjentki.

Zaburzenia statyki narządu rodnego są poważnym problemem dla wielu kobiet, szczególnie dla tych, które prowadzą aktywny tryb życia. Dlatego, żeby temu zapobiegać, należy pamiętać o systematycznym ćwiczeniu mięśni Kegla oraz eliminowaniu, w miarę możliwości, czynników ryzyka, takich jak otyłość czy zaparcia. Ćwiczenia zapobiegają wypadaniu narządu rodnego, ale są także profilaktyką nietrzymania moczu.