Łyżeczkowanie macicy, inaczej abrazja macicy, jest jednym z najczęściej wykonywanych zabiegów położniczo-ginekologicznych. Zabieg przebiega w warunkach bloku operacyjnego lub pokoju zabiegowego. Łyżeczkowanie macicy wykonuje się po porodzie, gdy istnieje obawa, że łożysko nie oddzieliło się prawidłowo. Najczęstszymi powikłaniami po zabiegu łyżeczkowania macicy są: krwawienie, zapalenie w obrębie jamy macicy i zespół Ashermana. Zalecenia po zabiegu łyżeczkowania macicy obejmują przede wszystkim 2-dniowy odpoczynek oraz kilkudniową abstynencję seksualną.
Łyżeczkowanie macicy – wskazania, przebieg, powikłania, zalecenia po zabiegu
Spis treści
Czym jest łyżeczkowanie macicy?
Zabieg łyżeczkowania macicy w ginekologii jest złożony z łyżeczkowania kanału szyjki macicy, potem dopiero lekarz przeprowadza abrazję jamy macicy. Biorąc to pod uwagę, lekarze nazywają tego typu zabieg frakcjonowanym łyżeczkowaniem kanału szyjki macicy i jamy macicy. Elementem procedury jest również pobranie wycinków z części pochwowej szyjki macicy. Natomiast łyżeczkowanie macicy w przypadku patologii położniczych zazwyczaj nie obejmuje pobierania materiału z szyjki macicy i jej kanału.
Istotnym elementem łyżeczkowania macicy jest zachowanie pełnej sterylności, aby nie doprowadzić do powikłań zapalnych po łyżeczkowaniu macicy. Pacjentka jest poddawana znieczuleniu krótkotrwałemu dożylnemu, dzięki czemu nie pamięta samego zabiegu oraz nie odczuwa dolegliwości bólowych.
Rodzaje abrazji macicy
Wyróżnia się dwa rodzaje łyżeczkowania macicy:
- diagnostyczne pobranie materiału z wnętrza macicy, służące umożliwieniu oceny patologicznych procesów w badaniu histopatologicznym,
- lecznicze wyłyżeczkowanie macicy, będące elementem procesu terapeutycznego.
Łyżeczkowanie macicy – na czym polega?
Po znieczuleniu pacjentki i po ginekologicznym badaniu zestawionym, lekarz przemywa narządy płciowe roztworem dezynfekującym. Następnie zakładane są wzierniki do pochwy, mające na celu uwidocznić szyjkę macicy. Lekarz zakłada na szyjkę macicy kulociągi, narzędzia którymi przytrzymuje i stabilizuje macicę podczas łyżeczkowania. Następnie, jeśli to konieczne, kanał szyki macicy jest powoli rozszerzany za pomocą specjalnych rozszerzadeł - hegarów. Są to narzędzia, które są na przekroju podobne do walca.
Użycie coraz szerszych hegarów umożliwia poszerzenie kanału szyjki macicy na tyle, aby przez ujście wewnętrzne szyjki macicy wprowadzić do jej jamy specjalną łyżkę do skrobania ścian macicy. Istotnym elementem zabiegu frakcyjnego łyżeczkowania macicy jest również włożenie do jamy macicy specjalnej sondy, którą sprawdza się odległość między ujściem zewnętrznym szyjki macicy a ścianą macicy. Dzięki temu lekarz dokładnie wie, na jaką głębokość może wprowadzić do macicy łyżkę czy hegary, aby nie przebić się przez mięsień macicy.
Najpierw dokonuje się łyżeczkowania kanału szyjki macicy, potem jamy macicy. Uzyskany materiał tkankowy wysyła się zawsze na badanie histopatologiczne. Sam zabieg trwa około 10 minut.
Po wykonaniu zabiegu frakcyjnego łyżeczkowania macicy, pacjentka jest budzona przez anestezjologa i przenoszona na salę szpitalną. Jeśli zabieg przebiegł bez powikłań i nie ma żadnych przeciwwskazań, pacjentka jest wypisywana do domu jeszcze w dniu zabiegu. Może odczuwać nieprzyjemne pobolewania w podbrzuszu i skąpo krwawić z dróg rodnych przez kilka dni po zabiegu.
Wskazania do łyżeczkowania macicy
Łyżeczkowanie macicy w położnictwie:
Łyżeczkowanie macicy po porodzie naturalnym
Łyżeczkowanie macicy wykonuje się w położnictwie po porodzie wtedy, gdy istnieje obawa, iż łożysko nie oddzieliło się prawidłowo. W razie wątpliwości należy wyłyżeczkować macicę pacjentki, aby pozbyć się wszelkich pozostałości po łożysku z jamy macicy.
Łyżeczkowanie macicy po cesarskim cięciu
Łyżeczkowanie stanowi również integralną część cięcia cesarskiego. Jednakże w tej sytuacji łyżkę wprowadza się do macicy poprzez wrota nacięcia mięśnia macicy.
Łyżeczkowanie macicy po poronieniu
Łyżeczkowanie jest również częstą procedurą po poronieniach, wtedy gdy lekarz podejrzewa, że w macicy pozostały resztki po poronieniu.
Łyżeczkowanie macicy w ginekologii:
Łyżeczkowanie macicy po menopauzie
Natomiast w ginekologii zabieg ten jest przeprowadzany w razie krwawień po menopauzie. U takich pacjentek istnieje ryzyko występowania procesu złośliwego, zatem uzyskanie materiału do badań histopatologicznych jest konieczne.
Łyżeczkowanie macicy w diagnostyce
Procedura abrazji wykonywana jest u pacjentek z nieregularnymi, obfitym miesiączkami. Nadmierne pogrubienie warstwy endometrium czy patologie jamy macicy wykryte w ultrasonografii stanowią również wskazanie do łyżeczkowania.
Łyżeczkowanie macicy w przypadku polipów
Obecność polipa w jamie macicy jest także wskazaniem do łyżeczkowania. Obecnie w razie podejrzewania patologii jaką jest polip endometrialny, zaleca się wykonie zabiegu histeroskopii. Jednakże po takim endoskopowym usunięciu zmiany, powinno się przeprowadzić dodatkowo zabieg łyżeczkowania.
Łyżeczkowanie macicy w diagnostyce niepłodności
Mikroabrazję jamy macicy można wykonywać też w celu diagnostyki niepłodności u kobiet.
Łyżeczkowanie macicy - powikłania
Powikłania po łyżeczkowania macicy występują bardzo rzadko.
Łyżeczkowanie macicy – powikłania:
- przebicie ściany macicy narzędziem,
- krwawienie z jamy macicy,
- zapalenie w obrębie jamy macicy
- wystąpienie zespołu Ashermana.
Powikłanie po łyżeczkowaniu macicy – krwawienie z jamy macicy
Krwawienie z jamy macicy to najbardziej typowe powikłanie po łyżeczkowaniu macicy, które ustępuje maksymalnie po kilkunastu dniach od wykonania zabiegu, kiedy dochodzi do regeneracji endometrium. Zazwyczaj krwawienie z dróg rodnych jest niewielkie, konieczne jest stosowanie podpasek lub wkładek higienicznych. Nie zaleca się używania tamponów.
Miesiączka po łyżeczkowaniu macicy pojawia się po upływie 4–6 tygodni. Ze względu na ingerencję w endometrium, menstruacja bezpośrednio po łyżeczkowaniu może mieć nietypowy przebieg – okres może być bardziej lub mniej obfity. Obfite krwawienie czy krwotoki powinny być jak najszybciej skonsultowane u lekarza ginekologa.
Powikłanie po łyżeczkowaniu macicy – zapalenie w obrębie jamy macicy
Jednym z powikłań po abrazji macicy może być zapalenie w obrębie jamy macicy. Zapalenie błony śluzowej macicy, objawia się:
- gorączką,
- bólem podbrzusza,
- niewielkim krwawieniem.
Ponieważ zapalenie błony śluzowej macicy spowodowane jest przez bakterie, leczenie polega na wdrożeniu antybiotykoterapii.
Powikłanie po łyżeczkowaniu macicy – zespół Ashermana
Charakterystycznym dla łyżeczkowania macicy powikłaniem jest wystąpienie zespołu Ashermana. Zespół Ashermana charakteryzuje się obecnością zrostów wewnątrz jamy macicy, które pojawiają się w wyniku urazu podczas łyżeczkowania.
Pacjentki z zespołem Ashermana najczęściej cierpią na:
- dolegliwości bólowe okołomiesiączkowe,
- zaburzenia krwawienia miesiączkowego,
- problemy z zajściem w ciążę, niepłodność,
- problemy z utrzymaniem ciąży.
Łyżeczkowanie macicy – zalecenia po zabiegu
Zalecenia po zabiegu abrazji macicy:
- odpoczynek,
- abstynencja seksualna przez tydzień,
- przerwa w staraniu się o ciążę przez 3 miesiące.
Zalecenia po zabiegu łyżeczkowania macicy - odpoczynek
Nie ma jednoznacznych wytycznych, na temat tego, jak długo powinno się odpoczywać po zabiegu abrazji macicy. Zabieg łyżeczkowania macicy jest krótki, pacjentka może wrócić do domu jeszcze tego samego dnia. Zalecenie po abrazji macicy obejmuje pozostanie w domu około 2 dni po zabiegu. Po tym czasie pacjentka może powrócić do zwykłej aktywności.
Jak długo macica goi się po łyżeczkowaniu? Regeneracja endometrium po zabiegu łyżeczkowania macicy trwa około 5 dni, jednak plamienia mogą utrzymywać się dłużej.
Zalecenia po zabiegu łyżeczkowania macicy - abstynencja seksualna
Zalecenia po zabiegu abrazji macicy obejmują również powstrzymanie się od współżycia przez około tygodnia po wykonanym zabiegu.
Zalecenia po zabiegu łyżeczkowania macicy po poronieniu
W przypadku łyżeczkowania macicy po poronieniu, zaleca się po zabiegu odczekać około 3 miesięcy, zanim podejmie się kolejną próbę zajścia w ciążę.
Wypowiedź ginekologa na temat łyżeczkowania macicy
WYPOWIEDŹ GINEKOLOGA
Łyżeczkowanie jamy macicy jest jednym z najczęściej wykonywanych zabiegów w ginekologii - stosuje się je zarówno, by zdiagnozować przyczynę patologii toczącej się w obrębie narządów płciowych, jak i by wyleczyć niektóre schorzenia.
Łyżeczkowanie kanału ścian szyjki macicy i jamy macicy to zabieg polegający na rozszerzeniu szyjki macicy, wprowadzeniu łyżki do jamy i usunięciu zawartości macicy, który trwa przeciętnie od 5 do 10 minut. Zabieg wymaga znieczulenia ogólnego, a regeneracja endometrium po łyżeczkowaniu może trwać do 5 dni.
Wskazaniem do łyżeczkowania jest:
- usuniecie resztek po poronieniu (ich zaleganie może doprowadzić do zapalenia, zespołu wykrzepiania wewnątrznaczyniowego, czy poważnych powikłań),
- krwawienia występujące nieregularnie w cyklu miesiączkowym,
- krwawienia pomenopauzalne,
- diagnostyka niepłodności,
- ciąża pozamaciczna.
Ponieważ wyżej wymienione krwawienia mogą być objawem nowotworu, warto pobrać wyskrobiny i przekazać je do badania histopatologicznego.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Jonathan S. Berek, Emil Novak, „Ginekologia”, Wydawnictwo Medipage, Warszawa 2008,
- Agnieszka Strama, Anna Jaros, Magdalena Milan, „Pielęgnowanie pacjentki w wybranych procedurach w ginekologii”, Wydawnictwo Edra Urban & Partner, Wrocław 2020,
- Katarzyna Wójcik-Krowiranda, Tomasz Michalski, Andrzej Bieńkiewicz, „Stany przednowotworowe w ginekologii” [w:] Postępy Nauk Medycznych 7/2013, dostęp online: http://www.czytelniamedyczna.pl/4500,stany-przednowotworowe-w-ginekologii.html.
Opublikowano: 12.06.2014;
aktualizacja: 09.02.2021
Oceń:
4.6
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Miłosz Wilczyński
Lekarz
Ukończył studia medyczne na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Przez cały okres studiowania jego zainteresowania zawodowe były związane z ginekologią i położnictwem. Od trzeciego roku studiów został objęty indywidualnym tokiem nauczania. Obecnie lekarz rezydent w Instytucie Centrum Zdrowia Matki Polki. Przez ostatnie lata opublikował prace naukowe w punktowanych na liście filadelfijskiej czasopismach, takich jak „Przegląd Menopauzalny” czy „Videosurgery and other miniinvasive techniques”. Zainteresowania: fotografia i turystyka wysokogórska.
442
Komentarze i opinie (0)