Permetryna – czym jest, jak działa, jak stosować, w jakich preparatach występuje

Permetryna – co to za związek?

Permetryna to substancja czynna należąca do perytroidów (insektycydów trzeciej generacji), które są syntetycznymi pochodnymi naturalnych pyretryn pochodzących z gatunku rośliny Chrysanthemum cinerariaefolim. Permetryna jest wykorzystywana w postaci preparatów do użytku zewnętrznego, w zwalczaniu wszy i świerzbu u ludzi.

Perytroidy powszechnie stosowane są w medycynie, farmacji, weterynarii, a także przemyśle rolniczym, a częstość używania permetryny wynika ze stosunkowo dużego bezpieczeństwa stosowania.

Permetryna jest dopuszczona przez Światową Organizację Zdrowia do codziennego użytku, jednak nie jest to związek całkowicie obojętny dla organizmu i środowiska.

Permetryna na świerzb

Świerzb to choroba zakaźna skóry wywoływana przez pasożyta Sarcoptes scabiei. Klasycznymi objawami świerzbu są między innymi: świąd ciała, który nasila się szczególnie nocą, obecność nor świerzbowych oraz grudki i pęcherzyki występujące np. między palcami czy na pośladkach.

Czynniki, które sprzyjają zarażeniu świerzbem, to: przewlekłe choroby autoimmunologiczne, duża liczba osób mieszkających w jednym gospodarstwie domowym czy choroby psychiczne.

Permetryna na wszawicę

Wszawica to choroba pasożytnicza wywoływana przez krwiopijny gatunek wszy ludzkiej Pediculus humanus, która w postaci głowowej bytuje u nasady włosów, karku i plecach człowieka. Rozprzestrzenianie się wszy następuje bezpośrednio, przez kontakt z osobą zarażoną. Można również zarazić się drogą pośrednią, przez przedmioty lub odzież osoby zarażonej. Zakażenia wszą ludzką dotykają milionów ludzi na całym świecie.

Problem wszawicy jest dosyć powszechny, ale wciąż wstydliwy. Wśród populacji panuje przekonanie, że ten problem dotyka ludzi, którzy nie dbają o higienę osobistą. Należy jednak pamiętać o chyba najważniejszym czynniku rozprzestrzeniania się wszy, jakim są duże skupiska ludzi (przedszkola czy szkoły).

Mechanizm działania permetryny

Permetryna, tak jak inne perytroidy, jest estrem alkoholu, co czyni ją organicznym związkiem chemicznym. Substancja powoduje zablokowanie funkcji kanałów sodowych (jonowych) w błonach komórek nerwowych owadów, czego efektem jest śmierć owada. Należy również wspomnieć o zdolności permetryny do generowania wolnych rodników.

Popularne preparaty z permetryną

Sora Forte

Preparat Sora Forte występuje w postaci szamponu zawierającego w swoim składzie substancję czynną permetrynę w dawce 10 mg na każdy 1 ml szamponu. Wskazaniem do stosowania leku jest wszawica głowowa u dzieci powyżej 3. roku życia oraz u osób dorosłych.

Szampon należy nakładać na wilgotne włosy, zaczynając od czubka głowy aż po końcówki. Należy dokładnie rozprowadzić żel, z uwzględnieniem okolic przy uszach oraz tyłu głowy i karku. Przyjęte jest, że szampon o objętości 50 ml wystarcza do umycia włosów o średniej długości. Włosy należy masować aż do spienienia, a dla zwiększenia efektu nałożyć czepek. Piana powinna zostać na włosach około 10 minut, później należy ją dokładnie spłukać wodą, a następnie wyczesać włosy grzebieniem zawartym w opakowaniu – w celu usunięcia martwych wszy i gnid.

Jeśli po 7-10 dniach od użycia szamponu znajdzie się żywe wszy, należy powtórzyć proces. Jeśli zostaną znalezione ponownie, należy rozważyć leczenie innym produktem. Jednocześnie z leczeniem Sora Forte należy usunąć wszy z odzieży i otoczenia.

Infectoscab krem 5%

Krem Infectoscab zawiera permetrynę (50 mg na każdy 1 g kremu) i jest stosowany w leczeniu świerzbu. Preparat można stosować już od 2. miesiąca życia. U dzieci od 2. miesiąca należy nakładać do 7,5 g kremu, u dzieci w wieku 6-12 lat do 15 g kremu, a u dzieci powyżej 12. roku życia i dorosłych do 30 g kremu jednorazowo. Są to dane orientacyjne i ilość stosowanego kremu należy dostosować indywidualnie do pacjenta i jego powierzchni ciała. U dorosłych i dzieci powyżej 2. roku życia krem powinno nakładać się równomiernie na całe ciało.

Krem powinien zostać na skórze przez minimum 8 h, bez zmywania w trakcie. Jeśli w tym czasie pacjent umyje nasmarowane miejsca, należy ponownie nałożyć krem. Po upływie 8 h należy zmyć krem poprzez prysznic z użyciem wody i mydła.

Jeśli proces wykona się poprawnie, jednorazowa kuracja powinna być wystarczająca do pozytywnego zakończenia leczenia. Ryzyko wystąpienia nawrotu się zmniejsza. Oprócz kuracji kremem, pacjent powinien przestrzegać innych zasad, jak: przycinanie na krótko paznokci i dbanie o ich higienę, codzienne zmienianie pościeli, ubrań i ręczników oraz pranie ich w temperaturze 60 stopni, dokładne odkurzanie dywanów i kanap.

Inne preparaty z permetryną

Na polskim rynku dostępne są również inne preparaty zawierające permetrynę zapobiegające zarażeniu pasożytami, takie jak Heltiso Contra Borrelia w postaci skarpet oraz sztulpenów. Produkty są rekomendowane do użytkowania w miejscach, gdzie występują duże skupiska owadów, np. w lasach czy zbiornikach wodnych.