Hormony? Choroby? Stres? Dlaczego mężczyźni łysieją?
4.5
113
1
Łysienie najprościej określa się jako utratę włosów. W zależności od wielu czynników może mieć ono charakter przemijający lub trwały. Łysienie jest jedną z najczęstszych chorób dermatologicznych. W warunkach prawidłowych codziennie fizjologicznie wypada około 60 do 100 włosów. Jeśli liczba wypadających włosów w ciągu doby przekracza 100, można mówić o nadmiernym wypadaniu włosów.
Włosy rosną średnio około 1 cm na miesiąc. Podczas wzrostu każdy włos przechodzi przez poszczególne fazy cyklu rozwojowego. Są to: okres wzrostu (anagen), inwolucji (katagen) i spoczynku (telogen). Prawidłowo poszczególne włosy na głowie występują w różnych fazach rozwoju, najwięcej włosów znajduje się w anagenie (do 80 proc.), który trwa kilka lat, najmniej w okresie inwolucji, a około 20 proc. włosów znajduje się w okresie spoczynku (telogenu), pod koniec którego (po 2–4 miesiącach) dochodzi do wypadnięcia włosa. Wiele czynników może zaburzać poszczególne fazy rozwoju włosa, co przekłada się na nadmierne wypadanie włosów i łysienie (np. łysienie telogenowe – związane z przejściem większej liczby włosów w stan spoczynku, czyli telogenu).
Przyczyny łysienia są bardzo zróżnicowane, w związku z tym, że na porost włosów ma wpływ wiele czynników, włączając czynniki genetyczne, hormonalne czy dietetyczne. Rzadkie włosy są często przyczyną niskiej samooceny. Przyczyny wypadania włosów to przede wszystkim:
Wyróżnia się kilka rodzajów łysienia. Do najważniejszych należy łysienie telogenowe, łysienie androgenowe czy łysienie plackowate. Można je podzielić również na łysienie bliznowaciejące i niebliznowaciejące. Niektórzy wyróżniają również łysienie łojotokowe, związane z łojotokowym zapaleniem skóry głowy.
Łysienie telogenowe związane jest z przejściem zbyt dużej liczby włosów w fazę telogenu (spoczynku). Końcowym efektem trwającej jedynie kilka miesięcy fazy spoczynku jest wypadnięcie włosa. Ten rodzaj łysienia rozpoznaje się, gdy w fazie telogenu znajduje się więcej niż 20 proc. włosów. Do głównych przyczyn łysienia telogenowego zalicza się m.in. czynniki stresowe, zaburzenia hormonalne, metaboliczne oraz nieprawidłową dietę.
Łysienie androgenowe to forma łysienia, która może dotyczyć zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Jest to rodzaj łysienia zależny od wpływu hormonalnego androgenów – męskich hormonów płciowych. Jednym z androgenów jest dihydrotestosteron, prowadzący do zaniku mieszka włosowego. Wypadanie włosów u mężczyzn rozpoczyna się od okolicy kątów skroniowo-czołowych, przechodząc następnie w część ciemieniową. Pojawia się zwykle u panów po 40. roku życia. Duże znaczenie w tym rodzaju łysienia ma predyspozycja genetyczna. Łysienie androgenowe u kobiet wynika przede wszystkim z zaburzonej gospodarki hormonalnej organizmu. Może mieć związek ze zwiększonym stężeniem androgenów, zmniejszonym stężenia estrogenów ( np. po menopauzie), zespołem policystycznych jajników, chorobami przysadki mózgowej, nadnerczy, hiperestrogenizmem czy otyłością. Androgenowe łysienie u kobiet charakteryzuje się utratą włosów w centralnej okolicy głowy. Znamienny jest fakt, że linia owłosienia okolicy czoła jest zachowana – łysienie rozpoczyna się od szczytu głowy.
Łysienie plackowate to choroba dotykająca najczęściej młodych ludzi. Charakteryzuje się obecnością na owłosionej skórze głowy kulistych ognisk, całkowicie pozbawionych włosów. Ogniska te najczęściej zlokalizowane są w okolicy potylicznej, ale mogą wystąpić też w innych okolicach owłosionej skóry głowy. Nie jest to, jak wcześniej, łysienie rozlane, a ogniskowe ubytki owłosionej, niezmienionej chorobowo skóry głowy. Przyczyna łysienia plackowatego nie jest do końca znana, prawdopodobnie wiąże się z nieprawidłowym funkcjonowaniem układu odpornościowego organizmu.
Kolejny typ łysienia – łysienie bliznowaciejące – powstaje w wyniku uszkodzenia mieszka włosowego. Może być ono wynikiem urazu lub zapalenia.
Leczenie łysienia z reguły jest leczeniem żmudnym i długotrwałym. Powinno opierać się na eliminacji niekorzystnego wpływu czynników środowiskowych oraz przyczynie, o ile jest ona znana. W leczeniu stosuje się różnorodne preparaty na porost włosów, także te dostępne bez recepty. Jednak w niektórych przypadkach pomoc lekarza dermatologa może okazać się niezbędna.
Leczenie wypadania włosów dobrze rozpocząć od zadbania o właściwą, zróżnicowaną, dobrze zbilansowaną dietę oraz uzupełnienia niedoborów witaminowych. Witaminy na wypadanie włosów to: witamina A, C oraz kompleks witamin z grupy B. Działanie wspomagające może mieć szampon na porost włosów lub przeciw wypadaniu. Leki na łysienie to preparaty o działaniu miejscowym lub ogólnoustrojowym. Do leków o działaniu miejscowym należy np. minoksydyl. W niektórych przypadkach na zagęszczenie włosów może mieć wpływ cynk lub kortykosteroidy. W łysieniu plackowatym zastosowanie znalazła również fotochemioterapia. Niekiedy jedynym leczeniem jest przeszczep włosów.
