Rozstęp mięśni prostych brzucha – objawy, leczenie

Rozstęp mięśni brzucha – co to jest?

Rozstęp mięśni prostych brzucha (RMPB – diastasis musculorum rectorum) jest rozejściem się obu mięśni prostych brzucha na boki w obrębie kresy białej. Mięsień prosty brzucha umiejscowiony się w samym jego centrum i dzieli się na dwie części, połączone ze sobą tzw. kresą białą. Kresa biała to pasmo włókniste mające 33 cm długości i co najmniej 10 mm szerokości. Biegnie od wyrostka mieczykowatego mostka przez pępek, aż do spojenia łonowego. W trakcie ciąży, zazwyczaj w ostatnim trymestrze, kresa biała może ulec zwiotczeniu i poszerzeniu. Dzieje się tak na skutek wydzielania hormonów: elastyny oraz relaksyny, które zmiękczają tkankę łączną. Gdy kobieta urodzi, to nie zawsze dochodzi do samoistnego powrotu mięśni prostych do prawidłowego ułożenia. W takim przypadku stwierdza się rozejście mięśni prostych brzucha.

Czynniki ryzyka rozstępu mięśni prostych brzucha

• ciąża bliźniacza;
• duża masa ciała dziecka lub duża ilość wód płodowych;
• duży przyrost wagi w czasie ciąży;
• otyłość;
• wady postawy ciała;
• nieodpowiednia aktywność fizyczna w czasie ciąży;
• zła kondycja mięśni dna miednicy;
• zbyt słabe lub wręcz przeciwnie - zbyt mocne mięśnie brzucha;
• jeśli przerwa między kolejnymi ciążami była zbyt krótka i nie nastąpiła dostateczna regeneracja tkanek;
• Predyspozycje genetyczne.

Rozejście mięśni prostych brzucha - jak zdiagnozować?

Przypadłość możemy zdiagnozować samodzielnie, choć oczywiście wizyta u specjalisty także jest wskazana. Aby sprawdzić, czy doszło u nas do rozstępu mięśni brzucha, należy położyć się na plecach i zgiąć nogi w kolanach, pozostawiając stopy na ziemi. Następnie lekko unosimy głowę (jak podczas robienia brzuszków) i palcami skierowanymi w dół dotykamy mięśni brzucha od mostka do okolic pępka. Jeżeli na środku brzucha wyczuwamy przerwę, wgłębienie, w które możemy włożyć trzy lub cztery palce, to znaczy, że pojawił się rozstęp mięśni brzucha.

Jakie objawy towarzyszą rozejściu mięśni prostych brzucha?

• wzdęcia;
• bóle pleców, szczególnie w okolicy krzyża;
• zaparcia lub biegunki;
• nietrzymanie moczu;
• obniżenie przedniej ściany pochwy;
• zmiana w kształcie talii, poszerzenie bioder;
• hemoroidy.

Jak leczyć rozejście mięśni prostych brzucha?

Najlepszą metodą leczenia przypadłości jest oszczędzanie mięśni brzucha. Unikajmy zatem dźwigania ciężkich przedmiotów, natomiast jeśli chcemy coś podnieść, to nie schylajmy się, a zginajmy stawy kolanowe. W leczeniu rozejścia mięśni brzucha pomocna jest również rehabilitacja. Fizjoterapeuta uroginekologiczny nauczy nas wykonywać ćwiczenia wzmacniające odpowiednie mięśnie. Najważniejsze jest wykonywanie ćwiczeń zgodnie z zaleceniami specjalisty, według przygotowanego przez niego planu, ze wskazaną częstotliwością. W czasie rehabilitacji wskazana jest lekkostrawna dieta, która pozwoli uniknąć wzdęć i zaparć. Pomocny może okazać się także kinesiotaping, jako metoda wspomagająca leczenie. Świeżo upieczone mamy mogą rozpocząć ćwiczenia już trzeciej dobry po urodzeniu dziecka. Należy jednak pamiętać, by ćwiczyć ostrożnie, nie forsować się nadmiernie.

Należy dodać, że nieleczony rozstęp mięśni brzucha może mieć bolesne i groźne konsekwencje. Mięśnie proste brzucha utrzymują kręgosłup w prawidłowym położeniu, a tym samym są odpowiedzialne za prawidłową postawę ciała. Ich osłabienie i rozejście się skutkuje powstawaniem wad postawy, a w dalszej kolejności skrzywieniem i dolegliwościami bólowymi kręgosłupa. Ponadto może pojawić się przepuklina, a w skrajnych przypadkach istnieje ryzyko przemieszczania się narządów jamy brzusznej.

Czytaj również: Fizjoterapeuta uroginekologiczny – czym się zajmuje?

Jak uniknąć rozejścia mięśni prostych brzucha po porodzie?

Tuż po porodzie zaleca się ograniczenie wszelkich czynności aktywizujących mięśnie brzucha. Należy unikać dźwigania ciężkich przedmiotów czy szybkiego wstawania z łóżka. Najlepiej odwrócić się delikatnie na bok, podeprzeć i dopiero wtedy powoli się podnieść. Ponadto warto wzmacniać mięśnie dna miednicy odpowiednimi ćwiczeniami. Istotne jest również stałe pilnowanie prawidłowej postawy ciała.

Rozstęp mięśni prostych brzucha – jakich ćwiczeń należy unikać?

• ćwiczenia, które angażują mięśnie wewnętrzne, np. unoszenie wyprostowanych nóg w pozycji leżącej;
• ćwiczenia na mięśnie proste brzucha, np. klasyczne brzuszki;
• ćwiczenia rozciągające osłabione mięśnie brzucha, np. wygięcia do tyłu;
• ćwiczenia, które angażują tłocznię brzuszną, np. trening na siłowni z dużym obciążeniem;
• ćwiczenia na mięśnie skośne brzucha, których wykonywanie może powiększyć rozstęp kresy białej.

Rozejście mięśni prostych brzucha – rokowania

Z doświadczeń pracy rehabilitantów oraz fizjoterapeutów wynika, że aktywne, młode kobiety po porodzie szybciej osiągają zamierzony efekt terapeutyczny niż pacjenci, u których doszło do rozstępu mięśnia prostego brzucha na skutek nieprawidłowego stylu życia czy otyłości. Ogólne rokowania zalezą od wielu czynników, takich jak: elastyczność skóry, stopień rozejścia się mięśni, zdolności do regeneracji oraz przede wszystkim chęci pacjenta do ćwiczeń. Gdy mamy do czynienia zaawansowanym stopniem rozstępu mięśnia prostego brzucha, to konieczna jest interwencja chirurgiczna.