Rozwój niemowlęcia – 4, 5, 6 miesiąc życia

Czwarty miesiąc życia dziecka

Rozwój ruchowy

Na tym etapie niemowlę powinno utrzymywać uniesioną główkę bez większego wysiłku. Jest to istotny krok dla późniejszej pionizacji małego dziecka. Zwiększa się też znacznie sprawność mięśni pleców, dzięki czemu niemowlak jest w stanie unieść jednocześnie górną część ciała wraz w wyprostowanymi nóżkami leżąc na brzuszku. Odkrywając tę zdolność małe dziecko często zaczyna się kołysać, co sprawia mu zazwyczaj dużo radości. Niemowlę potrafi także unieść pionowo główkę i ramiona, gdy podciągniemy ją do przodu za rączki z leżenia na plecach. Dodatkowo 4-miesięczne niemowlę nadal doskonali swój chwyt, który polega jeszcze na obejmowaniu przedmiotów całą dłonią. Jednak potrafi już złapać pieluszkę i celowo zakryć nią sobie twarz. W tym celu wyciąga jeszcze obie rączki naraz. Jest zupełnie normalne, iż maluszek w tym czasie nie wie jeszcze do czego służą nogi. Podtrzymywany pionowo pod paszki podciąga je i przykurcza w stawach biodrowych i kolanowych.

Przeczytaj też: Jak uczyć dziecko mówić?

Mowa

Małe dziecko nadal wydaje śpiewne gardłowe dźwięki,jednak zwiększa się wyraźnie ich różnorodność; są to: piski, mruczenie, kwilenie i buczenie. Ponadto zaczyna wydłużać pojedyncze zgłoski np. „rrr”, które uczy się wypowiadać w ciągu. Potrafi też zmieniać intonację głosu. Zaczyna się więc okres gaworzenia wstępnego.

Funkcje poznawcze

4-miesięczne niemowlę nauczyło się już identyfikować źródło dźwięku i z zaciekawieniem odwraca główkę w stronę osoby, która je woła.

Reakcje społeczne

Małe dziecko jest w tym okresie wyraźnie spragnione nawiązywania z nim kontaktu przez osoby najbliższe. Śmieje się wpatrzone w twarz matki i z zaciekawieniem słucha jej słów. Z tego powodu dobrze jest, aby matka okazywała maluszkowi dużo serdeczności i uśmiechu, oraz przemawiała do niego z łagodnością. Ma to bowiem duży wpływ na dalszy rozwój mowy u dziecka.

Piąty miesiąc życia

Rozwój ruchowy

Niemowlak na tym etapie robi kolejne postępy w pionizacji ciała. Potrafi siedzieć i stabilnie trzymać główkę, kiedy jest przytrzymywany i podparty pod pleckami i głową. Trwa to około kilku minut. Maluszek zaczyna siadać samodzielnie przy podciąganiu za rączki. Najlepiej sadzać dziecko w półleżącym foteliku lub na kolanach opiekuna, aby w razie zmęczenia mięśni kręgosłupa mogło się ono obsunąć do pozycji półleżącej. Nie powinno się jeszcze próbować sadzać samodzielnie małego dziecka – jest na to za wcześnie.

5-miesięczne niemowlę aktywnie ćwiczy mięśnie pleców w pozycji na brzuszku. Powinno być w stanie swobodnie podnosić się na wyprostowanych rączkach z otwartymi dłońmi opartymi na podłożu. Co więcej, dzięki codziennie powtarzanym ruchom podnoszenia główki i klatki piersiowej maluszek zaczyna już próbować ruchów obrotowych całego ciała. Jest to istotny etap dla późniejszego rozwoju ruchowego. Na początku można zaobserwować, iż w pozycji na brzuszku podpiera się niesymetrycznie, to znaczy, że leży z jedną rączką wyprostowaną, drugą natomiast zgiętą w łokciu. W tym ułożeniu, w momencie energicznego skrętu główki niemowlę, może stracić równowagę i obrócić się na plecki. Chociaż przy pierwszych takich niezamierzonych manewrach dziecko może być przestraszone, kolejne próby są zazwyczaj coraz bardziej świadome, a z upływem czas ruch ten zaczynają wspomagać nóżki.

Jak do tej pory maluszek używa nóg głównie do kopania, np. z ich pomocą jest w stanie ściągnąć z siebie cienki kocyk. W momencie unoszenia go pod paszki czasem podpiera się już na palcach i na kilka sekund potrafi przenieść swój ciężar na całe stopy.

Rozwija się także styl chwytania dziecka. Zaczyna sięgać po ulubione przedmioty jedną rączką, postukuje nimi, ogląda uważnie i wkłada je sobie do ust.

Mowa

W 5 miesiącu niemowlę zaczyna już zdecydowanie gaworzyć. Buduje pierwsze sylaby złożone z samogłosek, takich jak: d, b, m, n, g, t. Małe dziecko powinno być wówczas towarzyskie i roześmiane, a swoją radość oznajmia głośnymi okrzykami.

Rozwój poznawczy

Na tym etapie niemowlę ustawione przed lustrem zaczyna reagować na swoje odbicie.

Reakcje społeczne

Małe dziecko coraz pilniej przygląda się także swoim opiekunom i jest w stanie rozróżnić radosny lub smutny wyraz ich twarzy oraz ton głosu.

Szósty miesiąc życia

Rozwój ruchowy

Następnym krokiem do pionizacji małego dziecka są w tym czasie obok zdolności siedzenia przy opieraniu się na rączkach, także próby siadania bez pomocy innych. Niemowlę próbuje samo usiąść trzymając się drabinek łóżeczka, a podanie mu rąk traktuje często jako zaproszenie do siadania. Maluszek zaczyna wtedy zginać nóżki, podnosić główkę oraz całe ciało i podciągając się, siada. Na tym etapie nie powinno się zachęcać dziecka do samodzielnego siedzenia bez podparcia.

Ponadto małe dziecko celowo i z entuzjazmem ćwiczy w tym wieku obroty z pleców na brzuszek i odwrotnie. Wiele niemowląt odkrywa, że dzięki tym ruchom samodzielnie mogą się przemieszczać. Jest to jedno z najważniejszych osiągnięć dziecka w szóstym miesiącu życia. 6-miesięczny niemowlak umie samodzielnie zmieniać pozycję ciała. Nie wolno pozostawiać go bez opieki, ponieważ może spaść z łóżeczka lub tapczanu.

Maluszek jest już również w stanie unieść główkę na ok 3 sekundy w pozycji na pleckach. Co więcej, zaczyna interesować się swoimi nóżkami, które łapie i stara się wsadzić do buzi.

Dodatkowo małe dziecko nadal ćwiczy swój chwyt. Mimo, iż nadal trzyma zabawkę całą dłonią, robi to już bardziej precyzyjnie – potrafi przekładać ją z rączki do rączki. Jest też w stanie ściągnąć nałożoną na twarz pieluszkę.

Mowa

Półroczne niemowlę zaczyna komunikować się przez śpiewne gaworzenie, tworzy już ciągi sylab złożone z samogłosek i spółgłosek np. „pa-pa-pa”, „ma-ma-ma”. Potrafi również kontrolować głośność i wysokość tonu swojego głosu.

Funkcje poznawcze

Małe dziecko z zainteresowaniem poznaje swoje ciało. Często można zauważyć, że gdy leży rozebrane, obmacuje swój brzuszek i zewnętrzne narządy płciowe.

Reakcje społeczne

Na tym etapie niemowlę odróżnia już osoby bliskie od obcych oraz wyraźnie inaczej reaguje w kontakcie z nimi.