Nawodnienie organizmu – czym i jak nawodnić organizm?

Jak nawodnić organizm?

Nawodnienie organizmu to bardzo ważny element zrównoważonej diety. Przyjmowanie płynów w odpowiedniej ilości gwarantuje utrzymanie wewnętrznej równowagi. Odpowiednie nawodnienie komórek zapewnia im prawidłowe funkcjonowanie.

Przyjmując płyny, coraz częściej sięgamy po dosładzane soki i napoje. Dostarczają one do organizmu dużą ilość kalorii, ponieważ są słodzone cukrem oraz syropem glukozowo-fruktozowym. U osób stosujących dietę odchudzającą i dietę oczyszczającą podstawowym, najważniejszym sposobem na nawadnianie organizmu powinna być woda źródlana, a także mineralna.

Z uwagi na to, że organizm ludzki traci wodę wraz z moczem, potem, kałem oraz przez drogi oddechowe, niezbędne staje się ciągłe jej uzupełnianie. Dlatego dziennie należy wypijać przynajmniej 1,5–2 litry wody. Ilość ta uzależniona jest od wieku, płci, poziomu aktywności fizycznej, temperatury otoczenia, stanu zdrowia czy stanu fizjologicznego i powinna być dopasowana indywidualnie do potrzeb danego organizmu.

Woda – najlepszy sposób na nawodnienie organizmu

Woda to składnik niezbędny do życia i prawidłowego funkcjonowania całego organizmu, a zarazem najlepszy napój nawadniający. Woda nie dostarcza żadnych kalorii, dlatego spokojnie mogą ją pić osoby będące na diecie. Na rynku dostępne są wody źródlane, mineralne i lecznicze. Te ostatnie polecane są głównie osobom cierpiącym na schorzenia wymagające dostarczania większych ilości składników mineralnych.

Dla zdrowych dorosłych osób najlepsza będzie woda mineralna lub źródlana. Wybór gazowanej lub pozbawionej bąbelków uzależniony jest to od preferencji smakowych. Wód z dużą zawartością dwutlenku węgla nie powinny spożywać osoby cierpiące na dolegliwości przewodu pokarmowego, np. nadkwasotę, chorobę wrzodową żołądka, gdyż zawarty w nich gaz może nasilać objawy chorobowe.

Woda pełni w organizmie wiele istotnych funkcji:

• jest środowiskiem dla przemian i procesów biochemicznych, bierze udział w reakcjach chemicznych zachodzących w ustroju;
• stanowi środek transportujący dla składników, takich jak: enzymy, substancje odżywcze, tlen czy hormony;
• umożliwia usuwanie zbędnych produktów przemiany materii i substancji toksycznych;
• reguluje temperaturę ciała, chroniąc w ten sposób przed przegrzaniem;
• jest niezbędna do prawidłowego trawienia i wchłaniania substancji odżywczych z pożywienia.

Herbata i kawa – czy to dobry sposób na nawadnianie?

Rodzajów i odmian herbat jest wiele. Części z nich przypisuje się szczególne właściwości lecznicze i ułatwiające odchudzanie. Aby poczuć wspaniały smak i aromat herbaty, warto przygotowywać ją na bazie liści i wody o dobrej jakości oraz pić ją bez dodatku cukru, który dostarcza pustych kalorii.

Godną polecenia jest herbata biała, zielona i czerwona. Zielona zawiera przeciwutleniacze, które mogą wykazywać działanie przeciwnowotworowe. Poza tym zielona herbata, podobnie jak czerwona, przyspiesza spalanie tkanki tłuszczowej oraz działa oczyszczająco na organizm. Optymalna ilość herbaty, jaką zaleca się spożywać w ciągu dnia, to 2–3 filiżanki.

Jeśli chodzi o kawę, nie powinno się przekraczać w ciągu dnia 1–2 filiżanek. Choć nie każdy akceptuje ten fakt, to kawę należy pić bez cukru. W zależności od upodobań można dodać niewielką ilość mleka. Kawa, tak jak herbata, jest źródłem antyoksydantów, dlatego spożywana w umiarkowanych ilościach może mieć pozytywny wpływ na organizm. Niestety działa odwadniająco i wypijana w nadmiarze może pogarszać ogólne samopoczucie.

Soki owocowe, warzywne i napoje mleczne

Soki warzywne są produktami niskokalorycznymi i potrafią nasycić bardziej niż woda. Są więc doskonałym sposobem na odchudzanie. Stanowią także źródło wielu potrzebnych witamin, składników mineralnych i błonnika. Z kolei soki owocowe dostarczają większych ilości kalorii niż warzywne, ale można je stosować jako zamiennik przekąski lub owocu między posiłkami. Należy jednak pamiętać, aby wybierać tylko soki owocowe świeżo wyciskane lub składające się w 100 proc. z soku owocowego. Pozostałe są dosładzane i dostarczają wielu zbędnych kalorii.

Mleko, kefiry, jogurty, maślanki to napoje zawierające wapń – pierwiastek niezbędny do prawidłowego funkcjonowania układu kostnego. Podobnie jak soki mogą stanowić przekąskę między posiłkami lub być dodatkiem do głównego posiłku. Polecane są naturalne napoje mleczne, gdyż te smakowe lub owocowe zawierają duże ilości cukru oraz innych chemicznych dodatków.

Jakich napojów unikać przy nawadnianiu organizmu?

Do napojów, których należy unikać i wykluczyć z diety zalicza się:

• kolorowe napoje gazowane i niegazowane – ze względu na wysoką zawartość cukru, substancji słodzących, które odpowiadają za rozwój nadwagi i otyłości wisceralnej;
• napoje energetyzujące;
• wody smakowe – z uwagi na dodatek cukru, słodzików oraz sztucznych substancji smakowych, zapachowych i konserwantów;
• nektary i napoje imitujące soki, gdyż zawierają duże ilości cukru;
• alkohol, który jest szkodliwy dla zdrowia, poza tym dostarcza tylko tzw. "pustych kalorii" i pobudza apetyt.

Czym nawadniać organizm, gdy ma szczególne potrzeby?

W zależności od potrzeb organizmu oraz jego obecnego stanu fizjologicznego trzeba indywidualnie podchodzić do kwestii dostarczania płynów. Inne płyny powinien stosować sportowiec uprawiający intensywną aktywność fizyczną, a inne osoba chora czy odchudzająca się.

W przypadku sportowców, z uwagi na duży wysiłek fizyczny, poza wodą korzystne jest stosowanie specjalnych napojów sportowych. Wyróżnia się tutaj napoje izotoniczne, hipotoniczne i hipertoniczne. Napoje izotoniczne mają taką samą ilość cząsteczek w porównaniu do płynów ciała i są polecane np. podczas długiego biegania, czyli przy dość dużym wysiłku fizycznym. Napoje hipotoniczne posiadają niższą ilość cząsteczek w porównaniu do płynów ciała, dlatego są polecane podczas ćwiczeń o niskiej intensywności. Natomiast napoje hipertoniczne cechuje wyższa zawartość cząsteczek niż płyny ciała, więc polecane są sportowcom po wysiłku fizycznym, aby w szybki sposób uzupełnić starty płynów oraz węglowodanów.

Dostarczenie organizmowi odpowiedniej ilość płynów przez osoby na diecie stanowi bardzo ważny aspekt procesu zrzucania zbędnych kilogramów. Z uwagi na mniejszą ilość pożywienia, (które też jest źródłem wody), jaka dostarczana jest w trakcie diet niskoenergetycznych, konieczna jest zwiększona podaż płynów. Prawidłowe nawadnianie organizmu, zapobiega spowolnieniu przemiany materii, w której woda także bierze udział. Osoby będące na diecie powinny pić głównie wodę, najlepiej mineralną. Mogą także sięgać po soki warzywne i owocowe, herbaty, napary ziołowe czy fermentowane napoje mleczne.

Właściwe nawodnienie to także kluczowa kwestia w szybszym zwalczaniu infekcji i chorób. Jeśli w trakcie przeziębienia dopuści się do odwodnienia, to choroba może trwać dłużej, a powrót do zdrowia będzie trudniejszy. Najlepszym napojem nawadniającym podczas choroby jest woda mineralna, którą powinno się pić regularnie przez cały dzień. Można także sięgnąć po herbaty, napary ziołowe, jednak w umiarkowanych ilościach – 2–3 filiżanki dziennie. Ponadto w przypadku niektórych chorób, m.in.: cukrzycy, wrzodów czy schorzeń układu moczowego, zaleca się picie wód leczniczych, które pomagają w ich zwalczaniu.