Mrowienie w nogach – jakie są przyczyny mrowienia nóg?

Skąd się bierze mrowienie w nogach?

Niemal każdy z nas odczuwał kiedyś mrowienie nóg, zdarza się to najczęściej po długim siedzeniu z nogami podkurczonymi lub założonymi jedna na drugą. Oczywiście takie zjawisko nie świadczy o istnieniu choroby, ale jest całkowicie fizjologiczną odpowiedzią tkanek na chwilowe pogorszenie ukrwienia.

Co więcej, na tym przykładzie łatwo zrozumieć patofizjologię mrowienia w nogach – otóż długotrwały ucisk na nerwy i naczynia krwionośne doprowadzające krew do kończyn dolnych, prowadzi do zaburzenia ich funkcji. Nieprawidłowe impulsy czuciowe powstają wskutek ucisku mechanicznego nerwów, niedokrwienia tkanek, zaburzeń elektrolitowych i hormonalnych oraz wielu innych przyczyn. Taki stan może być zarówno chwilowy i jednocześnie niegroźny, jak i stanowić oznakę poważnej choroby.

To też może Cię zainteresować: Drżenie ciała – jakie mogą być przyczyny drżenia mięśni ciała?

Przyczyny mrowienia w nogach

O najpospolitszej przyczynie mrowienia nóg już wspomnieliśmy – nogi drętwieją po dłuższym siedzeniu w nieprawidłowej pozycji, czyli z tak zwanymi podkurczonymi lub założonymi nogami. Do innych stanów chorobowych związanych z parestezjami nalezą między innymi:

• urazy nerwów i otaczających je tkanek;
• ucisk na nerw np. spowodowany przepukliną krążka międzykręgowego w kręgosłupie (dyskopatia) lub innymi strukturami znajdującymi się w pobliżu jego naturalnego przebiegu (guz, ropień, stan zapalny itp.);
• zespół niespokojnych nóg (RLS);
• niedobory pierwiastków śladowych (w tym magnezu, wapnia, potasu i sodu);
• niedobory witamin, zwłaszcza z grupy B (witamina B₆, B₁₂);
• odwodnienie, a także złożone niedobory substancji odżywczych u osób niedożywionych;
• zaburzenia krążenia, w tym w sposób szczególny mikrokrążenia np. w przebiegu miażdżycy, niewydolności zastawek żylnych, czy w przebiegu zarostowego zapalenia naczyń u osób palących papierosy;
• zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej, np. stany kwasicy metabolicznej;
• zatrucie metalami ciężkimi np. ołowiem;
• powikłanie stosowania niektórych leków;
• nadużywanie alkoholu i substancji psychoaktywnych;
• powikłanie przebytego półpaśca;
• powikłanie cukrzycy, zwłaszcza nieprawidłowo leczonej;
• niektóre choroby autoimmunologiczne, takie jak toczeń układowy, reumatoidalne zapalenie stawów, układowe zapalenie naczyń;
• dyskopatie i inne zwyrodnienia stawów kręgosłupa oraz nowotwory kości;
• niedobory odporności, w tym zespół AIDS;
• neuroborelioza;
• schorzenia neurologiczne, takie jak stwardnienie rozsiane, udar niedokrwienny mózgu, migrena;
• zespoły ciasnoty wewnątrzstawowej i międzypowięziowej;
• zespół Guillaina-Barrégo;
• przebyte oparzenie lub odmrożenie tkanek.

Czytaj również: Niedokrwienie kończyn dolnych – przyczyny, objawy, leczenie niedokrwienia nóg

Diagnostyka mrowienia w nogach – badania przy mrowieniu nóg

Diagnostyka mrowienia w nogach zwykle zaczyna się od szczegółowego wywiadu obejmującego pytania o przebyte choroby i urazy, stosowane leki i używki, w dalszej kolejności wykonanie podstawowych badań laboratoryjnych i obrazowych, a także czynnościowych – na przykład badanie przewodnictwa nerwowego.

Wachlarz możliwych przyczyn jest tak szeroki, że trudno jest wskazać konkretny zestaw badań. Czasem konieczne bywa wykonanie tomografii komputerowej, rezonansu magnetycznego, usg dopplerowskiego naczyń krwionośnych czy angiografii. Zwykle proces diagnostyczny sprowadza się do znalezienia internistycznej przyczyny mrowienia, a dopiero po jej wykluczeniu – neurologicznej.

Należy bezwzględnie zgłosić się do lekarza, jeśli oprócz mrowienia nóg pojawiają się paraliż, zaburzenia czucia, mowy i wzroku, utrudnione oddawanie moczu, utrata przytomności lub też parestezje występują wskutek urazu. W takich sytuacjach mrowienie nóg może oznaczać objaw groźnego dla zdrowia, a nawet życia życia schorzenia ośrodkowego układu nerwowego.

Czytaj również: Pulsowanie w głowie – jakie są przyczyny uczucia pulsowania w głowie?

Sposoby na mrowienie nóg

Najczęstszą przyczyną mrowienia w nogach jest ucisk nerwów spowodowany np. nieprawidłową pozycją ciała, czy przebywaniem przez długi czas w jednej pozycji. W takich sytuacjach najprostszą metodą zwalczania nieprzyjemnych parestezji jest poruszanie kończyną, np. kilkukrotne wyprostowanie i zgięcie nogi, przejście kilku kroków, uniesienie i rozciągnięcie łydki. Aby unikać mrowienia warto także zadbać o prawidłową dietę zawierającą witaminy z grupy B, magnez i potas.

W razie schorzeń przewlekłych warto zadbać o ich prawidłowe leczenie zapewniające np. odpowiedni poziom glukozy we krwi w przebiegu cukrzycy, czy prawidłowe parametry gospodarki hormonalnej w chorobach endokrynologicznych. W osób starszych należy koniecznie zadbać o mikrokrążenie – istnieją specjalne grupy leków wspomagające krążenie, zwłaszcza żylne, a także metody fizykalne np. pończochy uciskowe.

Jeśli za mrowienia odpowiadają zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa lub schorzenia neurologiczne – konieczne jest leczenie specjalistyczne, począwszy od stosowania leków o działaniu przeciwbólowym, po poddanie się zabiegom odbarczającym nerwy lub stabilizującym stawy międzykręgowe kręgosłupa.

Pozostałe wymienione wyżej choroby powodujące parestezje wymagają leczenia przyczynowego. Warto na koniec dodać, że bez względu na przyczynę mrowienia, obserwuje się zależność występowania dolegliwości od stresu i napięcia emocjonalnego. Warto zatem zadbać o swoją kondycję psychofizyczną, zapoznać się z technikami walki ze stresem, wypracować w swojej postawie dystans do osób i spraw, które na co dzień wyprowadzają nas z równowagi.