Narodziny dziecka, zwłaszcza pierwszego, otwierają zupełnie nowy rozdział w życiu rodziców. Każdego dnia w ich głowach kłębią się wątpliwości i pytania dotyczące prawidłowego rozwoju maluszka i stanu jego zdrowia w przypadku, gdy rodzice obserwują u niego różne niepokojące objawy. Jednym z nich jest sapka niemowlęca, która często przypomina infekcję górnych dróg oddechowych. Jakie są przyczyny sapki? Czy ma ona związek z alergią pokarmową
Sapka niemowlęca – przyczyny, objawy, kiedy mija, jak leczyć?
Spis treści
Czym jest sapka niemowlęca?
Sapka u noworodka i sapka niemowlęca to dość powszechna dolegliwość występująca u małych dzieci. Można ją określić jako zaburzenie drożności nosa, które utrudnia maluszkowi oddychanie.
W tym miejscu warto zaznaczyć, że w pierwszych tygodniach życia dziecko oddycha wyłącznie przez nos, a w dodatku jego układ oddechowy nie pracuje tak wydajnie jak u dorosłego. Noworodki mają też szereg cech fizycznych, które utrudniają sprawną mechanikę oddychania. Płuca noworodka wciąż rozwijają się po porodzie, a przewody nosowe są bardzo wąskie. W ciągu minuty noworodek bierze niemal 60 oddechów, a osoba dorosła – około 17. Z racji tego, że małe dzieci nie potrafią oddychać ustami, zaburzenia drożności nosa mogą być dla nich groźne, choć sapka niemowlęca zwykle charakteryzuje się łagodnym przebiegiem.
Objawy sapki u małych dzieci
Sapce towarzyszy ciężki, głośny i spłycony oddech. W niektórych przypadkach dziecko wydobywa z siebie dźwięki, które można określić jako sapanie, bulgotanie, chrumkanie, świszczenie lub furczenie. Rodzice mogą mieć wrażenie, że maluch ma zatkany nos, choć z przewodów nosowych zwykle nie wydobywa się żadna wydzielina.
Właśnie z tego powodu sapka niemowlęca często przypomina infekcję dróg oddechowych. Do tego dziecko szybko męczy się podczas karmienia, jest płaczliwe, rozdrażnione i ma trudności z zasypianiem. Powikłaniem sapki niemowlęcej może być zahamowanie przybierania na wadze (maluch je mniej przez utrudnione oddychanie).
Przyczyny sapki niemowlęcej
Najczęstszą przyczyną sapki u małych dzieci jest obrzęk błony śluzowej nosa, który nasila się podczas płaczu, w przebiegu infekcji górnych dróg oddechowych, a także u dzieci ulewających. Na występowanie sapki niemowlęcej mają również wpływ warunki środowiskowe, w których wychowuje się dziecko. Mamy tu na myśli przede wszystkim mikroklimat, a dokładnie takie jego parametry, jak wilgotność i temperatura powietrza w mieszkaniu.
Podsumowując, wśród przyczyn sapki niemowlęcej można wymienić takie czynniki, jak:
- obrzęk błony śluzowej nosa, który prowadzi do niedrożności nosa;
- nieprawidłowa higiena nosa, np. brak oczyszczania nosa z zalegającej wydzieliny;
- nieprawidłowe warunki środowiskowe, takie jak: zbyt wysoka temperatura powietrza w mieszkaniu, zbyt niska wilgotność powietrza w mieszkaniu, brak wietrzenia pomieszczeń, zbyt rzadkie spacery lub ich brak;
- infekcja dróg oddechowych, której cechami charakterystycznymi są: kaszel, gorączka, świszczący oddech, nieżyt nosa;
- urazy okołoporodowe;
- kiła wrodzona;
- patologiczne zmiany morfologiczne w obrębie nosa (np. chłoniaki);
- anatomiczne wady w budowie nosa;
- niedoczynność tarczycy;
- alergia pokarmowa.
Sapka niemowlęca może być wynikiem nadwrażliwości maluszka na białka mleka krowiego. Białko mleka krowiego jest bardzo popularnym alergenem. Wśród objawów alergii pokarmowej, obok niedrożności nosa, można wymienić także: zmiany skórne (wysypka), problemy trawienne (bóle brzucha, biegunki, zaparcia) oraz obecność domieszek w stolcu, takich jak krew lub śluz. Alergię pokarmową rozpoznaje się przy pomocy różnych testów alergologicznych, które są prowadzone pod nadzorem specjalisty – alergologa.
Co robić, gdy u dziecka pojawi się sapka?
Najważniejszą kwestią jest znalezienie przyczyny występowania sapki niemowlęcej. Pierwszą rzeczą, którą możemy zrobić, jest zadbanie o prawidłowy mikroklimat w mieszkaniu. Odpowiednia temperatura powietrza w dziecięcej sypialni to 20-21ºC, natomiast poziom wilgotności powietrza powinien wynosić od 40 do 60%.
Rodzice często mają bowiem tendencję do przegrzewania pomieszczeń, w których przebywa maluszek, co przynosi efekt odwrotny do zamierzonego.
W przypadku gdy w mieszkaniu jest zbyt sucho, warto zastosować nawilżacz powietrza, który jest szczególnie przydatny w sezonie grzewczym. Z kolei gdy powietrze w domu jest zbyt wilgotne, pomocny może okazać się pochłaniacz wilgoci. Należy też często wietrzyć pokój dziecka i zabierać je na spacery, nawet gdy za oknem mróz.
W leczeniu sapki niemowlęcej stosuje się krople z roztworu soli fizjologicznej. Preparat oczyszcza nos i nawilża błony śluzowe, utrzymując je w dobrej kondycji. Jeśli dziecko ma katar, należy pamiętać o mechanicznym usuwaniu zalegającej wydzieliny przy pomocy aspiratora do nosa.
Czy sapka niemowlęca to powód, by zgłosić się do lekarza?
Należy udać się do pediatry, jeśli maluszek ma objawy infekcji górnych dróg oddechowych. Rodziców powinny zaniepokoić: katar, kaszel, gorączka, świszczący oddech oraz złe samopoczucie dziecka. Jeżeli sapka niemowlęca powoduje kłopoty z karmieniem, również warto zwrócić się o pomoc do specjalisty.
Pilny kontakt z lekarzem wskazany jest wtedy, kiedy sapce towarzyszy bezdech, zasinienie ciała lub napady duszności. Zdarza się, że wymienione wyżej objawy wskazują na poważniejszą chorobę układu oddechowego. W takiej sytuacji lekarz rozpocznie diagnozę i określi dalsze postępowanie.
Wypowiedź neonatologa na temat sapki
Zdaniem eksperta
Sapka może całkowicie zapchać jamę nosa, co jest niezwykle niebezpieczne dla noworodka i niemowlęcia, szczególnie w pierwszych tygodniach jego życia, ponieważ wówczas dziecko oddycha jedynie przez nos. Niedrożność utrudnia karmienie oraz spokojny sen noworodka.
Sapka może być spowodowana również przez nieprawidłową pielęgnację nosa, a także nieodpowiednie warunki, w których dziecko przebywa. Zbyt suche i ciepłe powietrze utrudnia oddychanie. Należy wtedy zadbać o właściwą wilgotność powietrza w mieszkaniu – szczególnie zimą, kiedy korzystamy z centralnego ogrzewania. Można stosować nawilżacze powietrza bądź wilgotne ręczniki, które zawieszamy na kaloryferach. Temperatura w pokoju dziecka nie powinna przekraczać 20°C, a pokój powinien być regularnie wietrzony.
Aby odblokować nos dziecka, można stosować specjalne aspiratory – rurki do odsysania wydzieliny. Do nosa można również zakraplać sól fizjologiczną lub wodę morską.
Sapka może być wynikiem wielu poważnych schorzeń – infekcji górnych dróg oddechowych czy też alergii pokarmowej. W rzadkich przypadkach może być objawem wrodzonej kiły. Sapka świadczy czasami o zwężeniu dróg oddechowych. Jeżeli sapka utrzymuje się dłużej niż kilka dni, należy koniecznie zgłosić się do lekarza, aby zbadał dziecko.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Bałanda A., Opieka nad noworodkiem. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009.
- Bartkowiak-Emeryk M., Bodajko-Grochowska A., Emeryk A., Przewlekły katar u dzieci – plan postępowania, Pediatria po Dyplomie, nr 02/ 2016.
- https://alergianamlekokrowie.pl/objawy-alergii/sapka-u-noworodka-jako-objaw-alergii-pokarmowej/
Opublikowano: 09.01.2024;
Oceń:
0.0
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
1
Komentarze i opinie (0)