Ile powinno jeść niemowlę?

Agnieszka Zaremba-Wilk lekarz 16 marca 2015 (pierwsza publikacja: 11 grudnia 2014)

Rodzice niemowlęcia, zwłaszcza ci debiutujący w tej roli, często zastanawiają się, ile powinno jeść niemowlę oraz jak powinno przebiegać karmienie noworodka. Najlepszym wykładnikiem tego, że karmienie niemowlaka jest optymalne, są: masa ciała i jej przyrost oraz ogólna kondycja niemowlęcia. Karmienie niemowlaka (rodzaj potraw, ich ilość) zależy od wieku dziecka oraz m.in. od tego, czy jest karmione piersią czy mlekiem modyfikowanym.

Spis treści

Jak często karmić noworodka?
Jak często karmić niemowlaka?
Karmienie niemowlaka a przyrost masy ciała
Prawidłowe odżywianie dziecka
Jak często należy karmić noworodka – opinia neonatologa

Jak często karmić noworodka?

Niemowlę powinno być karmione na żądanie. Dziecko samo domaga się pokarmu – budzi się ze snu, płacze, wysuwa język, mlaska, wykonuje ruchy ustami jak przy ssaniu, wkłada dłonie do buzi i je ssie lub ssie palec włożony do jamy ustnej, np. przez mamę, odruchowo szuka piersi matki. Noworodek może domagać się posiłku co 2-3 godziny – nie rzadziej niż co 4 (także w nocy), a przyswajane porcje są malutkie. Wielkość porcji przyswajanych przez dziecko w 1-10 dobie życia można wyliczyć ze wzoru: objętość mleka w ml = 10 x (dzień życia –1); stopniowo objętość mleka spożywanego przez noworodka dochodzi do 110 ml).

Jak często karmić niemowlaka?

Im starsze dziecko, tym przerwy między posiłkami są dłuższe, zmniejsza się ilość nocnych karmień, za to porcje zjadanego pokarmu są większe. Dziecko w 2-4 miesiącu życia zjada zwykle 5-6 posiłków na dobę o średniej objętości 120-140 ml, w wieku 5-8 miesięcy – 5 posiłków (średnia wielkość porcji to 150-180 ml), w 9-12 miesiącu – 4-5 posiłków o średniej objętości 190-220 ml.

Orientacyjną wielkość porcji można wyliczyć ze wzoru: wielkość porcji w ml = 100 + (miesiąc życia x 10). Rodzice dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym mogą sprawdzać objętość zalecanych porcji posiłków na opakowaniu mleka. Podane objętości są oczywiście uśrednione – dziecko samo reguluje objętość spożywanego posiłku. O tym, że jest najedzone, świadczy odsuwanie się od piersi lub wypluwanie smoczka butelki, a także odsuwanie główki, płacz.

O tym, że dziecko zjada, świadczy słyszalny odgłos połykania oraz, w przypadku karmienia piersią, uczucie zmniejszania się piersi, a w przypadku karmienia butelką – ubywanie mleka z butelki. Zwykle karmienie trwa około 15-20 minut.

Od 5-6 miesiąca życia dziecko, oprócz mleka matki lub mleka modyfikowanego, otrzymywanego na żądanie, niemowlę powinno mieć wprowadzane posiłki uzupełniające. Objętości przyjmowanych pokarmów i częstość karmienia reguluje samo dziecko, za to rodzic odpowiada za to, aby posiłki były wartościowe i odpowiednio skomponowane.

Od 5-6 miesiąca życia w przypadku dzieci karmionych piersią, a od 3-6 miesiąca życia w przypadku dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym, do diety dziecka należy zacząć włączać:

przeciery i zupy jarzynowe, przeciery z gotowanych owoców,
gluten (np. w formie kaszek, kleików),
jajko (według nowych wytycznych od razu do diety dziecka należy wprowadzać całe jajko, bez podziału na żółtko i białko),
mięso (porcja mięsa powinna wynosić ok. 10 g, pod koniec 1 roku życia zwiększa się ją do 20 g),
ryby (1 raz w tygodniu, pod koniec 1 roku życia 2 razy w tygodniu),
soki (powinny to być soki przecierowe o składzie 100 % owoców, które nie są dosładzane, a ich objętość, licząc łącznie z owocami w innej formie, nie powinna przekraczać 150 ml na dobę),
wodę (może być wypijana bez ograniczeń).

Od 7 miesiąca życia posiłki można wzbogacać o twarożki, jogurty, sery przeznaczone dla niemowląt, pieczywo oraz surowe owoce i warzywa, owoce potencjalnie alergizujące (np. truskawki) z uważną obserwacją reakcji dziecka. Stopniowo zmniejsza się ilość posiłków mlecznych kosztem posiłków uzupełniających, zwiększa się różnorodność posiłków.

Karmienie niemowlaka a przyrost masy ciała

Dowodem na to, że niemowlę otrzymuje odpowiednią ilość pokarmu jest właściwy przyrost masy ciała. Dziecko powinno być ważone w trakcie każdej wizyty u lekarza, warto także, aby rodzice co jakiś czas kontrowali również jego masę ciała w domu. Masa ciała dziecka nanoszona jest na siatki centylowe (tzn. siatki obrazujące położenie danego wyniku w stosunku do wyników grupy osób, tzn. w tym przypadku masy ciała danego dziecka do masy ciała jego rówieśników tej samej płci, urodzonych w tej samej populacji).

Prawidłowo rozwijające się i odżywiane niemowlę powinno podwoić swoją masę urodzeniową w 5-6 miesiącu życia, a potroić w 12 miesiącu życia. Niemowlę w wieku 1-3 miesiące powinno przybierać na masie 700 - 900 g na miesiąc, w wieku 4-6 miesięcy – 600 -700 g na miesiąc, a między 7 a 12 miesiącem życia – 300-400 g na miesiąc.

Prawidłowe odżywianie dziecka

O tym, że dziecko się najada, świadczą także:

prawidłowe oddawanie moczu (dziecko powinno moczyć i brudzić pieluszkę minimum 6 razy w ciągu doby),
prawidłowy rytm wypróżnień i prawidłowa konsystencja stolca (u dzieci niedożywionych często pojawiają się zaparcia),
ogólna kondycja dziecka (niemowlę ma prawidłowy rozwój psychomotoryczny, jest odporne na choroby, aktywne, pogodne).

Żywienie dziecka w pierwszym roku życia często spędza rodzicom sen z powiek, a jednym z często zadawanych pytań jest to, czy niemowlę je odpowiednio dużo. Dziecko powinno samo regulować ilość i objętość spożywanych posiłków. Odpowiednio karmione niemowlęta mają prawidłowe przyrosty masy ciała oraz odznaczają się właściwym rozwojem psychoruchowym. Jeżeli dziecko nie przybiera prawidłowo na wadze, ma zaburzony rozwój psychoruchowy, problemy z rytmem wypróżnień lub gdy rodzice mają jakiekolwiek inne wątpliwości co do tego, czy niemowlę je odpowiednio dużo, powinni zgłosić się z dzieckiem na wizytę do pediatry.

Jak często należy karmić noworodka – opinia neonatologa

Zdaniem eksperta

Monika Mikołajczyk neonatolog

Jeśli matka karmi piersią, to zasada jest taka, że robi to na każde żądanie dziecka. Trzeba pamiętać, że każde dziecko jest inne — niektóre domagają się piersi bez przerwy, inne dobrze znoszą dłuższe przerwy między posiłkami. Część dzieci ucina sobie krótkie drzemki i często domaga się piersi na krótki okres. Inne delektują się karmieniem, spędzając przy piersi wiele czasu. Dlatego, jeśli chodzi o częstość karmienia, można zdać się na dziecko, które najlepiej wie, ile i czego mu potrzeba.

Karmienie na żądanie oznacza, że dziecko wie, ile chce zjeść, czyli nie dochodzi do sytuacji, kiedy zje ono za dużo lub za mało. Zatem, jeżeli dziecko w pierwszych tygodniach życia, ssie co najmniej 8-12 razy na dobę, można pozwolić mu decydować o porach karmienia. Dzieci, szczególnie te, które dużo śpią, należy wybudzać do karmienia, aby nie dopuścić do odwodnienia.

Wiele mam niepokoi się, kiedy dziecko domaga się piersi częściej niż, co 2 godziny (od końca jednego karmienia, do początku kolejnego) – jest to dosyć częsta sytuacja, która nie powinna wzbudzać obaw – przeciwnie, częste karmienie, pod warunkiem odpowiedniego przystawienia o piersi, to najlepszy sposób na zwiększenie pokarmu.

Badania wykazują, że ograniczenie czasu, jaki niemowlę spędza przy piersi oraz wydłużenie przerw między karmieniami, powoduje nie tylko zmniejszenie ilości wytwarzanego mleka, ale także zmniejszenie zawartości tłuszczu w wysysanym pokarmie. Skład pokarmu zmienia się w trakcie karmienia – im dłużej niemowlę ssie pierś, tym bardziej tłusty i kaloryczny pokarm otrzymuje. Dlatego też dziecko płacze, kiedy w wyniku krótkiego ssania nie jest w stanie się nasycić.

Opublikowano: 11.12.2014; aktualizacja: 16.03.2015

Oceń:

4.8

Agnieszka Zaremba-Wilk

Lekarz

Absolwentka I Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. W trakcie studiów aktywnie działała w Studenckich Kołach Naukowych: pediatrycznych oraz chirurgicznych. Aktualnie w trakcie specjalizacji z pediatrii. Poza chorobami dzieci interesuje się chirurgią, chirurgią dziecięcą, chorobami wewnętrznymi.