Łokieć tenisisty to zapalenie nadkłykcia bocznego kości ramiennej. Najczęściej dochodzi do niego podczas pisania na klawiaturze, więc choroba często dotyczy informatyków i pracowników biurowych. Jego objawy to m.in. ból łokcia (może promieniować do przedramienia i nadgarstka) czy trudności z zaciskaniem dłoni (chwytaniem). Leczenie uwzględnia farmakoterapię, rehabilitację oraz (rzadko) operację. Jakie mogą być powikłania łokcia tenisisty?
Łokieć tenisisty – przyczyny, objawy, leczenie, rehabilitacja, powikłania
Spis treści
Co to jest łokieć tenisisty i u kogo występuje?
Bóle stawów łokciowych spowodowane są najczęściej długotrwałym pisaniem na klawiaturze, co powoduje przeciążenie lub uszkodzenie mięśni przedramienia i przyczynia się do schorzenia stawu łokciowego zwanego popularnie „łokciem tenisisty”.
Łokieć tenisisty (epicondylitis lateralis, epikondylalgia) jest zapaleniem nadkłykcia bocznego kości ramiennej i oznacza zespół bólowy tkanek miękkich położonych bocznie w stosunku do stawu łokciowego. Pochodzi on z uszkodzonego przyczepu mięśnia prostownika wspólnego palców, który przyczepia się do tegoż kłykcia w wyniku powtarzanych ruchów palców, nadgarstków przy zgiętym stawie łokciowym.
Zobacz też: Trzaski w kolanie – dlaczego kolana strzelają?
Opisywane uszkodzenie nadkłykcia to nie tylko „choroba tenisistów”. Do urazu dochodzi także podczas pisania na klawiaturze, więc schorzenie to bardzo często spotykane jest również u sekretarek, informatyków i pracowników biurowych. Dotyka również ludzi wykonujących ruchy nadgarstka typu wkręcanie śrubokrętem z silnym zaciskiem ręki, np. u ortopedów, elektryków.
Pojawia się ból łokcia, tkliwość oraz obrzęk tej okolicy i osłabienie siły chwytnej ręki. Dolegliwość jest nieprzyjemna i znacznie utrudnia normalną funkcję kończyny, ale należy do chorób samoograniczających się i ustępuje maksymalnie w ciągu dwóch lat u 80 proc. chorych.
Zobacz też: Przerzuty do kości – objawy, rokowanie
Łokieć tenisisty – przyczyny
Przyczyną dolegliwości jest uszkodzenie przyczepu mięśnia prostownika nadgarstka do nadkłykcia bocznego. Najczęściej dochodzi do tego w wyniku przeciążenia przyczepu poprzez wykonywanie naprzemiennych ruchów prostowania i odwracania nadgarstka przy zgiętym stawie łokciowym, podczas częstego używania śrubokręta, gry w tenisa lub pisania na klawiaturze.
To też może Cię zainteresować: Ból pod stopą – jakie mogą być przyczyny?
Inne przyczyny łokcia tenisisty to:
- noszenie ciężkich przedmiotów przy wyprostowanych łokciach,
- przeciążenia przedramienia (ogólnie),
- zaburzenia osi kończyny, ukrwienia czy siły mięśniowej.
Do wystąpienia tego urazu łokcia predysponuje również palenie tytoniu, a także czynniki psychologiczne.
Zobacz też: Objawy i przyczyny niedoboru witaminy D
Łokieć tenisisty – objawy i rozpoznanie w badaniach
Objawy łokcia tenisisty obejmują boczną część łokcia: od przyczepu przez ścięgno do brzuśca mięśnia. Ból stawu łokciowego jest zazwyczaj miejscowy, ale również może promieniować zgodnie z przebiegiem mięśnia, w kierunku przedramienia i nadgarstka.
Najczęściej odczuwany jest podczas ruchów w stawie nadgarstkowym oraz łokciowym, w spoczynku i podczas nocy, jeśli dolegliwości są zaawansowane. Ból w łokciu nasila się podczas prób prostowania nadgarstka.
Zobacz też: Ból kostki – przyczyny bólu w kostce, sposoby leczenia i rehabilitacji
Ponadto występuje tkliwość uciskowa oraz pojawiają się trudności podczas zaciskania ręki przy powitaniu lub trzymaniu w niej przedmiotów. Pacjent zgłasza problemy z chwytaniem i skarży się na ból podczas wykonywania ruchów obrotowych ręką. Dolegliwości występują jednostronnie, ale czasem z niewiadomych przyczyn dochodzi do obustronnego podrażnienia.
To też może Cię zainteresuje: Uszkodzenie łąkotki – przyczyny, objawy, leczenie
Diagnozę stawia się na podstawie badania lekarskiego. Lekarz powinien wykonać odpowiednie testy oporowe nadgarstka (m.in. test Thomsona), dodatkowo warto zrobić badanie USG lub elektromiografię . Pamiętać należy, że tylko rzetelne badanie i analiza reakcji pacjenta pozwala na wybranie skutecznej terapii.
Przeczytaj: Strzelające stawy – czy wymagają leczenia?
Łokieć tenisisty – leczenie
Jak leczyć łokieć tenisisty? Istnieje wiele metod i środków terapii pacjenta z opisywaną kontuzją. W okresie ostrym, kiedy występuje stan zapalny, zaleca się stosowanie doustnych leków przeciwbólowych oraz przeciwzapalnych, unikanie przeciążeń oraz odpoczynek. W zaawansowanych przypadkach można unieruchomić kończynę górną zgiętą pod kątem prostym w stawie łokciowym lub zastosować stabilizator ograniczający bolesny ruch nadgarstka.
Zobacz też: Ból palców u nóg – jakie mogą być przyczyny?
Leczenie łokcia tenisisty uwzględnia również tzw. PRP – zabieg z użyciem osocza bogatopłytkowego, którego celem jest poprawa i przyspieszenie gojenia uszkodzonych tkanek. Frakcję osocza bogatopłytkowego uzyskuje się z własnej krwi pacjenta, następnie przygotowuje się z niej koncentrat w odpowiedniej aparaturze i podaje się go pod kontrolą USG w formie iniekcji w uszkodzony fragment tkanki miękkiej. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym, a pacjent może opuścić klinikę zaraz po zabiegu. Skuteczność procedury jest bardzo wysoka.
Jak długo trwa leczenie łokcia tenisisty? Czas terapii wynosi od 6 do 12 tygodni (zależy od długości okresu występowania dolegliwości, charakteru zmian w łokciu oraz wcześniejszego postępowania leczniczego).
To też może Cię zainteresować: Ból pleców po prawej stronie
U grupy pacjentów dochodzi do spontanicznego wyzdrowienia w przeciągu 1–2 lat. Niestety w pojedynczych przypadkach konieczne może okazać się leczenie operacyjne. Wykonuje się je dwojako: artroskopowo poprzez usunięcie zmienionych chorobowo tkanek miękkich lub zabieg otwarty, którego celem jest uwolnienie rozcięgna mięśnia prostownika wspólnego palców.
Zobacz też: Ból kręgosłupa lędźwiowego promieniujący do nóg
Łokieć tenisisty – rehabilitacja i ćwiczenia
W leczeniu chorego łokcia bardzo ważne jest stosowanie fizykoterapii: głównie zabiegów przyśpieszających gojenie, regenerujących i zmniejszających stan zapalny: pole magnetyczne, laseroterapię, ultradźwięki, jonoforezę oraz krioterapię.
Dobre rezultaty można osiągnąć stosując fale ultradźwiękowe o wysokim natężeniu, potocznie zwane „falą uderzeniową”. Fala generuje wysokie ciśnienie i przenika w głąb ciała, tak by maksymalna dawka trafiła w miejsce leczone. Zabiegi te stosuje się w przewlekłych schorzeniach tkanek miękkich – następuje poprawa metabolizmu chorej tkanki, zmniejszenie napięcia oraz redukcja bólu i zmęczenia.
To też może Cię zainteresować: Ból pośladków – przyczyny, leczenie, zabiegi, domowe sposoby
Rehabilitacja łokcia tenisisty obejmuje ponadto:
- terapię manualną – techniki mobilizacji lub manipulacji stawów w celu odblokowania stawu i przywrócenia mu fizjologicznej biomechaniki; po zastosowaniu odpowiedniej techniki dochodzi do zmniejszenia bólu, ustąpienia procesu zapalnego oraz poprawy ruchomości stawu,
- lecznicze ćwiczenia na łokieć tenisisty wykonywane z fizjoterapeutą – w pierwszej kolejności delikatne rozciąganie chorego mięśnia, stymulowanie kontroli nerwowo-mięśniowej oraz poprawianie czucia głębokiego, następnie ćwiczenia poprawiające ruchomość i ustawienie stawu łokciowego oraz wzmacniające siłę mięśniową,
- terapię tkanek miękkich – masaż poprzeczny bolesnej okolicy,
- kinesiotaping, czyli plastrowanie – polega na założeniu specjalnych elastycznych plastrów na chory przyczep mięśnia, w celu zmniejszenia dolegliwości bólowych, odciążenia go oraz stworzenia warunków do jego szybkiej regeneracji.
Ulgę przynosi stosowanie specjalnej ortezy na łokieć w formie opaski na przedramieniu, zwykle 5 cm poniżej stawu łokciowego, która zmniejsza napięcie mięśnia prostownika palców i uśmierza ból. Zaleca się stosowanie jej podczas aktywności sportowej lub powtarzalnych czynności fizycznych – nawet wtedy, gdy zapalenie łokcia zostało już wyleczone i nie występują dolegliwości bólowe.
Przeczytaj też: Ból pod lewą łopatką – przyczyny, jak leczyć?
Łokieć tenisisty – powikłania
Nieleczona kontuzja łokcia może być przyczyną poważniejszych problemów, które wpływają nawet na biomechanikę ciała. Wśród powikłań zaniechania terapii łokcia tenisisty wymienia się m.in.:
- przykurcze mięśniowe,
- osłabienie siły mięśni w ręce (przedramieniu),
- niedotlenienie nerwów i powięzi,
- zakażenie,
- niestabilność stawu łokciowego,
- uszkodzenie nerwów lub naczyń,
- konieczność operacji łokcia,
- zmniejszenie zakresu ruchu w stawie łokciowym.
Brak leczenia może skutkować tym, że proces zapalny przejdzie w stan przewlekły, co może wykluczyć pacjenta z uprawiania sportu.
Czytaj również: Ostrogi piętowe – przyczyny, objawy, leczenie i domowe sposoby
Łokieć tenisisty – opinia fizjoterapeuty
Zdaniem eksperta
Łokieć tenisisty jest to tendopatia mięśni prostowników nadgarstka, zwana też zapaleniem nadkłykcia bocznego kości ramiennej. Do niedawna większość lekarzy i terapeutów kojarzyła łokieć tenisisty z istniejącym w tej okolicy stanem zapalnym. Obecnie uważa się, że dużą rolę odgrywają tu zmiany degeneracyjne w strukturze kolagenu oraz nieprawidłowości w ukrwieniu.
Łokieć tenisisty występuje najczęściej w przedziale wiekowym między 30-65 lat. Ma zdecydowane powiązanie z pracą przy komputerze, z wykonywaniem zawodów wymuszających powtarzające się ruchy zgięcia i wyprostu nadgarstka oraz ruchy jak podczas wkręcania śruby.
Łokieć tenisisty objawia się bólem po bocznej stronie stawu łokciowego, który nasila się podczas prostowania nadgarstka z oporem. Powoduje to trudności podczas wykonywania prostych czynności, jak podanie ręki na przywitanie czy podniesienie szklanki z napojem.
Leczenie łokcia tenisisty polega na stosowaniu specjalnych masaży, specjalnych ćwiczeń kolagenowych, stosowania fizykoterapii oraz unikaniu bolesnych ruchów. W przypadku braku poprawy, tj. okres ok. 2-3 tygodni od rozpoczęcia rehabilitacji, można zastosować ostrzyknięcie sterydowe, które wykonuje lekarz ortopeda.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- https://www.emedicinehealth.com/tennis_elbow/article_em.htm#when_should_someone_seek_medical_care_for_tennis_elbow;
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/175848.php;
- https://www.pum.edu.pl/__data/assets/pdf_file/0016/13264/54-03-07.pdf.
Opublikowano: 28.03.2018;
aktualizacja: 22.03.2022
Oceń:
4.7
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Aleksandra Pełczewska
Fizjoterapeutka
Magister fizjoterapii, absolwentka Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Pracuje w Łodzi w poradni rehabilitacyjnej. Współpracuje z fundacją, mającą pod opieką osoby po uszkodzeniach rdzenia kręgowego oraz wykłada w studium medycznym. Indywidualnie podchodzi do pacjenta i prowadzonej terapii. Jest certyfikowanym terapeutą metody Mc Kenzie, terapii manualnej wg Mulligana oraz PNF Basic. W swojej pracy wykorzystuje i łączy wiedzę z kursów, szkoleń i specjalistycznych kursów zawodowych. Prowadzi terapię pacjentów ortopedycznych oraz neurologicznych. Interesuje się medycyną niekonwencjonalną i szeroko pojętym zdrowym stylem życia. W chwilach wolnych od pracy odpoczywa przy dobrej literaturze, jeździ na snowboardzie oraz biega.
714
Komentarze i opinie (6)
opublikowany 09.10.2018
opublikowany 09.10.2018
opublikowany 11.12.2018
opublikowany 25.03.2019
opublikowany 27.02.2019
opublikowany 15.03.2019