Dieta w łojotokowym zapaleniu skóry – co jeść, a czego unikać w ŁZS?

Co to jest jest łojotokowe zapalenie skóry i jakie są przyczyny?

Łojotokowe zapalenie skóry jest to choroba o przebiegu przewlekłym i nawrotowym. Zmiany zapalne z nią związane obejmują zwykle okolice wyprzeniowe, owłosioną skórę głowy i obszary bogate w gruczoły łojowe. Przy ŁZS objawy to przede wszystkim występowanie licznych rumieniowych plam na ciele pokrytych tłustymi, żółtymi łuskami. Nie wiąże się zwykle z pogorszeniem ogólnego stanu zdrowia jednak ze względu na umiejscowienie zmian powoduje duży dyskomfort dla pacjenta. Występujące w jego przebiegu zapalenie jest przyczyną nadmiernego łuszczenia się skóry w warstwie rogowej, czemu towarzyszyć może swędzenie i pieczenie. Łojotokowe zapalenie skóry może wiązać się z chorobami neurologicznymi, takimi jak np. choroba Parkinsona czy zakażeniem wirusem HIV, ale często dotyka też osoby dotychczas zdrowe.

Przyczyny łojotokowego zapalenia skóry nie są dokładnie poznane. Istnieje wiele czynników, które mogą mieć wpływ na ryzyko rozwoju tej choroby. Należą do nich:

• predyspozycje genetyczne,
• zaburzenia hormonalne,
• zaburzenia pracy układu odpornościowego,

Na rozwój dermatozy może wpłynąć także grzybicze zapalenie skóry.

Wypowiedź dermatologa na temat łojotokowego zapalenia skóry

Łojotokowe zapalenie skóry – dieta przy łojotoku

Wykazano, że szczególnie istotnym czynnikiem ryzyka wystąpienia łojotoku jest nadmierna kolonizacja drożdżakami z rodzaju Malassezia. Prawdopodobnie odpowiada ona za nieswoistą odpowiedź układu immunologicznego prowadzącą do wystąpienia zmian skórnych. Leczenie ŁZS ma charakter złożony i powinno być dobrane indywidualnie przez lekarza specjalistę. Elementem mogącym wspomagać terapię zmian łojotokowych jest prawidłowe żywienie.

Należy wiedzieć, że nie istnieje odrębna dieta przy łojotokowym zapaleniu skóry, która polecana jest w leczeniu choroby. Zalecenia dotyczące jadłospisu w ŁZS bazują na wiedzy dotyczącej wpływu poszczególnych składników na funkcjonowanie skóry oraz występowanie stanów zapalnych. Optymalna dieta przy łojotokowym zapaleniu skóry wpływa na zmniejszenie częstotliwości epizodów zaostrzenia schorzenia i może ograniczyć rozwój nowych zmian na skórze. Jest zatem naturalnym sposobem na wsparcie leczenia dermatozy.

Zobacz też: Ile można schudnąć na diecie zupowej?

Zasady diety na nadmiar sebum i zapalenie skóry

Przy łojotokowym zapaleniu skóry dieta powinna obfitować w pokarmy zawierające zawierają liczne substancje biologicznie aktywne, które korzystnie wpływają nie tylko na stan skóry, ale co ważne działają przeciwzapalnie. Do składników pokarmowych wpływających na kondycję skóry należą m.in. jod, żelazo, cynk selen, witaminy C, E, D, A, z grupy B oraz kwasy omega 3. Żywność nieprzetworzona bogata w wymienione substancje powinna stanowić bazę do komponowania jadłospisu.

• jod – wpływa na eliminację uczucia szorstkości i świądu skóry,
• Witamina C – ma silne działanie antyoksydacyjne, wpływa na elastyczność i jędrność, wygładza naskórek, wyrównuje koloryt skóry,
• witamina E – warunkuje prawidłowe nawilżenie skóry, podobnie jak witamina C, jest silnym przeciwutleniaczem,
• witamina D – wpływa na procesy biologicznej odnowy naskórka,
• witamina A – zapobiega rogowaceniu skóry, sprzyja regeneracji komórek, podobnie działają witaminy z grupy B,
• kwasy omega 3 – zapobiegają nadmiernej utracie wody z naskórka, redukują zaczerwienienia skóry, wspierają odbudowę powłoki hydropilidowej.

Dieta stosowana w nawracających stanach zapalnych i nadmiernym wydzielaniu łoju opiera się o zasady zrównoważonego, zdrowego jadłospisu.

Dieta dla chorych na łojotokowe zapalenie skóry – co jeść?

Dieta przy łojotoku powinna dostarczać odpowiedniej ilości witamin, soli mineralnych, wielonienansyconych kwasów tłuszczowych, innych związków o potencjale antyoksydacyjnym oraz błonnika. Należy budować ją w oparciu o produkty, takie jak:

• tłuste ryby morskie,
• orzechy i pestki – szczególnie orzechy włoskie bogate w kwasy omega 3 oraz orzechy brazylijskie zawierające selen,
• różnokolorowe warzywa – spożywane w postaci surowej, gotowanej, przecieranej, pieczonej i soków,
• sezonowe, świeże owoce – konsumowane w mniejszych ilościach niż warzywa- do 2 porcji dziennie,
• pełnoziarniste produkty zbożowe.

Sposobem na łojotokowe zapalenie skóry jest także włączenie do diety olejów roślinnych. Zalecany jest olej lniany, rzepakowy czy z orzechów włoskich. Ważne, by były to oleje tłoczone na zimno, odpowiednio przechowywane i spożywane na surowo. Chorym z łojotokiem zaleca się także jedzenie kiełków i nasion roślin strączkowych.

W naturalnym leczeniu ważne jest nie tylko to, co jeść przy ŁZS. Kluczową sprawą pozostaje również odpowiednie nawodnienie organizmu. Należy wypijać codziennie około 6–8 szklanek płynów, takich jak niegazowana woda mineralna, bogata w antyoksydanty zielona herbata czy soki warzywne.

Czego nie wolno jeść przy łojotokowym zapaleniu skóry?

Istnieje lista składników pokarmowych, których obecność lub nadmiar w diecie może sprzyjać zwiększonemu wydzielaniu sebum. Warto jednak podkreślić, że w przypadku chorób skóry konieczna jest indywidualna ocena wpływu poszczególnych pokarmów na jej stan. Przy łojotokowym zapaleniu skóry z jadłospisu radzi się lub wykluczyć lub ograniczyć:

• cukier i słodycze, słodkie napoje gazowane,
• niskiej jakości wędliny i inne przetwory mięsne,
• żywność typu fast food,
• słone przekąski takie jak chipsy, paluszki, krakersy, sól,
• ostre przyprawy,
• czekoladę i wyroby z udziałem kakao.

Przy łojotokowym zapaleniu skóry alkohol również jest przeciwwskazany.

Rola nabiału w nasilaniu zmian skórnych o różnym podłożu nie jest z kolei do końca jasna. Część pacjentów podkreśla jednak, że eliminacja mleka oraz ograniczenie konsumpcji przetworów mlecznych wiąże się z złagodzeniem objawów. Warto również zwrócić uwagę na rodzaj wypijanych płynów. Nie zaleca się nadmiernej konsumpcji kawy, czarnej herbaty oraz napojów energetycznych. Mimo braku twardych dowodów na związek spożycia określonych grup produktów z nasileniem zmian ŁZS w diecie warto unikać pokarmów wysokoprzetworzonych bogatych w substancje celowo dodawane do żywności, takie jak konserwanty oraz barwniki. W przypadku podejrzeń o alergię warto wykonać badania diagnostyczne, które pozwolą dokonać eliminacji pokarmów na, które pacjent jest uczulony. Zaleca się ponadto, by przy łojotokowym zapaleniu skóry nie jeść produktów o wysokim indeksie glikemicznym, czyli takich, które szybko i gwałtownie podnoszą poziom glukozy we krwi.

Bibliografia:

1. Brzezińska-Wcisło L., Co nowego w etiopatogenezie i leczeniu łojotokowego zapalenia skóry, Postępy Dermatologii i Alergologii XXII; 2005/1, s. 10–13.
2. Ciborowska H., Składniki odżywcze i ich znaczenie w żywieniu, Ciborowska H, Rudnicka A (red): Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka. PZWL, Warszawa 2000.
3. Gary W. Clark, Sara M. Pope, Khalid A. Jaboori, Diagnosis and treatment of seborrheic dermatitis, American Family Physician, 2015; 91 (3): s. 185–190.
4. Kostecka M., Kostecka J, Wpływ diety na wygląd skóry, Kosmetologia Estetyczna 4/2013 vol. 2, s. 263-266.
5. Ciborowska H., Składniki odżywcze i ich znaczenie w żywieniu, Ciborowska H, Rudnicka A (red): Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka. PZWL, Warszawa 2000: