Rwa kulszowa to zespół bólowy lędźwi, ostry ból w okolicy lędźwiowo-krzyżowej kręgosłupa (w obrębie nerwu kulszowego). Leczenie rwy kulszowej polega na zastosowaniu leków przeciwzapalnych oraz przeciwbólowych (w postaci żelu, maści czy tabletek). W przypadku silnego bólu kręgosłupa (atak rwy kulszowej) podaje się także zastrzyki na rwę kulszową. Jak radzić sobie z bólem kręgosłupa? Czy w przypadku tego schorzenia sprawdzą się domowe sposoby?
Leki na rwę kulszową – zastrzyki, maść czy tabletki?
Spis treści
Rwa kulszowa – przyczyny i objawy
Co to jest rwa kulszowa? Zespół bólowy lędźwi, potocznie rwa kulszowa, charakteryzuje się występowaniem ostrego bólu w okolicy lędźwiowo-krzyżowej kręgosłupa (w obrębie nerwu kulszowego). Ze względu na ucisk na nerw kulszowy, mogą też występować mrowienia, drętwienia, a nawet zaburzenia czucia w pośladku, nodze lub stopie.
Ból w dole pleców może promieniować przez pośladek i nogę aż do krawędzi stopy. Objawy rwy kulszowej mogą nasilać się przy kichaniu lub kaszlu. Ból pleców potęgowany jest przez aktywność ruchową, odczuwalny przy chodzeniu i schylaniu, może także bardziej doskwierać w nocy.
Do przyczyn rwy kulszowej zalicza się:
- zmiany zwyrodnieniowe w obrębie kręgosłupa lędźwiowego,
- podrażnianie korzonków nerwowych na skutek wypadania dysku (krążka międzykręgowego),
- skrzywienie kręgosłupa.
Do powstawania rwy kulszowej przyczyniają się również stany zapalne w okolicy lędźwiowej oraz, rzadziej, nowotwory.
Rwa kulszowa – leczenie
Najskuteczniejsza metoda na rwę kulszową? Farmakologiczne leczenie rwy kulszowej polega na zastosowaniu leków przeciwzapalnych oraz przeciwbólowych. Miejscowo stosowane są maści, żele oraz plastry o działaniu przeciwbólowym, przeciwzapalnym oraz rozgrzewającym lub chłodzącym.
Przy umiarkowanym bólu możliwe jest samodzielne leczenie rwy kulszowej. Dostępne bez recepty leki na ból kręgosłupa to preparaty zawierające niesteroidowe leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, takie jak ibuprofen, diklofenak, naproksen czy meloksykam.
Wymienione leki na rwę kulszową, dostępne w postaci tabletek oraz kapsułek, są przeciwwskazane w chorobie wrzodowej żołądka oraz dwunastnicy, nie powinny być także stosowane u chorych na astmę oraz z nadciśnieniem tętniczym.
Niesteroidowe leki przeciwzapalne i przeciwbólowe mogą podrażniać błonę śluzową żołądka oraz wchodzić w interakcje z wieloma lekami. Nie powinny być stosowane długotrwale i dłużej niż 4 dni bez konsultacji z lekarzem.
Leki i zastrzyki na rwę kulszową – jak leczyć silny ból kręgosłupa?
Wśród leków na rwę kulszową na receptę należy wymienić występujące w większych dawkach preparaty z diklofenakiem, naproksenem oraz meloksykamem. Do tej grupy zalicza się także preparaty doustne oraz żel z ketoprofenem.
Leki na rwę kulszową zmniejszające napięcie mięśni zawierają baklofen, tyzanidynę lub tolperizon. W leczeniu rwy kulszowej witaminy B1, B6, B12 w dużych dawkach poprawiają funkcjonowanie układu nerwowego. Diklofenak oraz meloksykam występują także w formie roztworu do wstrzykiwań.
Zastrzyki na rwę kulszową stosowane są w bólach ostrych o dużym nasileniu oraz gdy podanie doustne jest niemożliwe.
Skuteczne w leczeniu bólu kręgosłupa są zewnątrzoponowe zastrzyki sterydowe, które działają silnie przeciwzapalnie, mają jednak wiele działań niepożądanych.
Maść na rwę kulszową – jaką wybrać?
Kremy, żele i maści na rwę kulszową zawierają także niesteroidowe leki przeciwzapalne i przeciwbólowe, wśród których można wymienić: ibuprofen, diklofenak, naproksen oraz etofenamat. Do stosowania miejscowego wykorzystywana jest też indometacyna w aerozolu. Ketoprofen w żelu dostępny jest tylko na receptę i nie należy go stosować w przypadku skórnej nadwrażliwości na światło.
Co na rwę kulszową? Pomocne może być również zastosowanie środków miejscowych chłodzących lub rozgrzewających. Plaster, żel czy maść na ból pleców mogą zawierać: kapsaicynę, salicylany, olejek terpentynowy, mentol oraz kamforę.
Domowe sposoby na rwę kulszową
Leczenie rwy kulszowej polega na odpoczynku, odpowiedniej aktywności ruchowej i łagodzeniu bólu. Ważne jest także działanie przeciwzapalne powodujące zmniejszenie stanu zapalnego w obrębie nerwu oraz zmniejszenie powstałego obrzęku, a przez to leczenie bólu.
Ból w dole pleców przy rwie kulszowej można leczyć samodzielnie tylko w przypadku, gdy dolegliwości są lekkie.
Jeżeli objawy rwy kulszowej nie ustępują, należy zasięgnąć porady lekarskiej, może być potrzebna także szersza diagnostyka. Nawracające silne bóle w okolicy lędźwiowo-krzyżowej są wskazaniem do wizyty u lekarza.
W przypadku ataku rwy kulszowej istotne będzie:
- dobranie odpowiedniej pozycji, w której ból jest mniejszy; warto położyć się na wznak na twardym podłożu, następnie zgiąć nogi w stawach biodrowych i kolanowych pod kątem prostym;
- przykładanie zimnych lub ciepłych okładów, w zależności od tego, co przynosi większą ulgę;
- użycie maści, żeli lub plastrów przeciwbólowych, przeciwzapalnych, rozgrzewających;
- zażywanie kąpieli z Solą Iwonicką, która działa przeciwzapalnie;
- zażycie niesteroidowych leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych dostępnych bez recepty;
- odpoczywanie oraz unikanie podnoszenia ciężkich przedmiotów.
W profilaktyce rwy kulszowej zalecana jest regularna gimnastyka wzmacniająca mięśnie kręgosłupa, np. ćwiczenia na rwę kulszową. Warto również skorzystać z rehabilitacji oraz uczęszczać na basen.
Rwa kulszowa – leczenie terapeutyczne
Zdaniem eksperta
Najlepszy domowy sposób w przypadku wystąpienia ostrej rwy kulszowej to przyjęcie pozycji krzesełkowej. Zmniejsza się wtedy działająca na nas siła grawitacji, a tym samym zmniejsza się siła kompresyjna na kręgosłup. Nogi należy położyć na krześle lub łóżku, gdzie kolana i biodra są zgięte do ok. 90 stopni. Inną korzystna pozycją jest pozycja embrionalną na boku. Zaleca się również stosowanie ogólnodostępnych leków przeciwbólowych. Po ustąpieniu pierwszego, ostrego bólu należy umówić się na wizytę lekarską.
Kiedy pacjent trafi już do kliniki lub przychodni rehabilitacyjnej, fizjoterapeuci dysponują całą gamą zabiegów leczniczych, które bardzo często całkowicie uwalniają od rwy barkowej.
Leczenie powinno rozpocząć się od badania wstępnego, na którym za pomocą wywiadu, testów funkcjonalnych oraz testów klinicznych określa się stan pacjenta i tworzy się plan terapii. Podstawowym zabiegiem przy schorzeniach kręgosłupa jest terapia manualna, w której za pomocą rąk terapeuty oddziałuje się na stawy kręgosłupa, dyski, mięśnie i więzadła. Terapia manualna wykorzystuje takie techniki jak: mobilizacje, manipulacje czy trakcje. Odpowiednio wykonane są bezpieczne i niebolesne dla pacjenta. Celem tych zabiegów jest poprawa funkcji stawu, redukcja bólu oraz poprawa ruchomości. Pacjent przebywa zazwyczaj w pozycji leżącej lub siedzącej, a czas jednej sesji trwa ok. 30 min.
Przy rwie kulszowej należy w jak największym stopniu odciążyć uciśnięty nerw, dlatego z powodzeniem stosuje się wyciąg mechaniczny kręgosłupa. Jest to bezinwazyjny zabieg, w którym siła ciągu zmniejsza ciśnienie wewnątrz dysku, co pozwala na cofnięcie się (centralizację) wypchniętej części jądra miażdżystego. Zabieg wykonywany jest w komfortowej pozycji leżenia na plecach lub na brzuchu i trwa około 20 minut. Siła wyciągu dobierana jest indywidualnie do obecnego stanu pacjenta oraz jego masy ciała. W przypadku odcinka L-S, siła ciągu nie powinna przekraczać 50 % masy ciała pacjenta, tzn. u pacjenta, który waży 80 kg siła nie powinna być większa niż 40 kg. Zazwyczaj na pierwszej wizycie zaczynamy od siły 20-30 % masy ciała i stopniowo ją zwiększamy podczas kolejnych wizyt.
Opublikowano: 30.01.2017;
aktualizacja: 19.04.2022
Oceń:
3.9
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Anna Romańczuk
Farmaceuta
Farmaceuta, absolwentka Wydziału Farmaceutycznego z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Doświadczenie zawodowe zdobywa, podczas codziennej pracy z pacjentami w aptece oraz uczestnicząc w szkoleniach farmaceutycznych.
576
Komentarze i opinie (9)
opublikowany 19.12.2018
opublikowany 27.12.2018
opublikowany 02.05.2022
opublikowany 08.01.2019
opublikowany 10.02.2019
opublikowany 30.03.2019
opublikowany 22.06.2019
opublikowany 13.05.2022
opublikowany 07.09.2022