Candida glabrata – objawy i leczenie zakażenia

Czym jest Candida glabrata?

Candida to rodzina grzybów, które powszechnie zasiedlają organizm człowieka. Nie zawsze powodują rozwój zakażenia, gdyż układ odpornościowy zapobiega nadmiernemu namnażaniu się grzybów. Coraz więcej mówi się ostatnio o Candida glabrata, a także częściej odnotowuje się infekcje spowodowane tym grzybem. Obecnie infekcje Candida glabrata są drugą co do częstości występowania przyczyną inwazyjnej fungemii, a zakażenia tym grzybem obciążone są śmiertelnością rzędu 40–50 proc.

Candida glabrata to drugi po Candida albicans drożdżak zasiedlający błony śluzowe w organizmie człowieka. Grzyb ten występuje jako organizm oportunistyczny przede wszystkim w jamie ustnej.

Przeczytaj też: Flucofast – wskazania, zastosowanie, dawkowanie, skutki uboczne

Zakażenie grzybem Candida glabrata – kto jest narażony?

Podobnie jak w przypadku zakażeń innymi organizmami oportunistycznymi, także w przypadku Candida glabrata do namnażania grzyba może dojść w stanach osłabienia odporności. Infekcje grzybicze powodowane przez Candida glabrata występują zatem u pacjentów zarażonych wirusem HIV, a także w przypadku oddziaływania czynników prowadzących do immunosupresji:

• długotrwałego stosowania kortykosteroidów;
• stosowania leków immunosupresyjnych, np. w przebiegu chorób autoimmunologicznych;
• przeszczepieniu narządów i towarzyszącemu mu stosowaniu leków tłumiących aktywność układu immunologicznego;
• chemioterapii, która może prowadzić do neutropenii (obniżonego poziomu białych krwinek).

Inne czynniki sprzyjające rozwojowi zakażenia drożdżakiem Candida glabrata to: występowanie chorób przewlekłych (np. cukrzycy), otyłość, a także niektóre zaburzenia hormonalne. Drożdżyca może być też powikłaniem antybiotykoterapii. Ponadto zakażenie Candida glabrata coraz częściej dotyczy pacjentów hospitalizowanych, a także poddawanych zabiegom operacyjnym. Zakażeniu sprzyjają także inne choroby grzybicze, jak również stosowanie flukonazolu w celu ich leczenia.

Jakie choroby wywołuje Candida glabrata?

Najczęściej Candida glabrata powoduje kandydozę błon śluzowych, zlokalizowaną w obrębie jamy nosowo-gardłowej, śluzówki przełyku, a także dróg rodnych u kobiet. Zdarzają się także zakażenia dróg moczowych. U pacjentów będących nosicielami HIV infekcje Candida glabrata mogą być bardzo rozległe. Najpoważniejszym schorzeniem wywoływanym przez Candida glabrata jest zakażenie krwi, czyli fungemia, powiązana z układowymi zakażeniami grzybiczymi. Tego typu zakażenia są trudne do wyleczenia i obciążone są sporą śmiertelnością.

Candida glabrata – objawy zakażenia

Objawy infekcji spowodowanej przez Candida glabrata zależą od lokalizacji grzybicy. W przypadku grzybicy w obrębie jamy nosowo-gardłowej pojawia się silny ból gardła, charakterystyczny biały nalot na języku i podniebieniu, a także owrzodzenia na błonach śluzowych i w kącikach ust. Mogą pojawić się pękające nadżerki w jamie ustnej, suchość w gardle czy problemy z przełykaniem.

Infekcje grzybicze w układzie moczowym charakteryzują się wystąpieniem bolesności podczas oddawania moczu, uczucia pieczenia w cewce moczowej, objawów dyzurycznych (parcia na mocz, częstego oddawania moczu, uczucia niepełnego opróżnienia pęcherza). Może pojawić się krwiomocz i czerwone zabarwienie moczu, ból z podbrzuszu oraz nieprawidłowa wydzielina z cewki moczowej.

Grzybica dróg rodnych u kobiet prowadzi do wystąpienie uczucia swędzenia i pieczenia, podrażnienia i zaczerwienienia okolic płciowych, a także bólu pochwy (zwłaszcza podczas stosunku). Zazwyczaj, gdy obecna jest Candida glabrata w pochwie, pojawia się charakterystyczna, biała i serowata wydzielina z pochwy, ponadto zauważyć można pieczenie i ból podczas oddawania moczu, a także suchość pochwy. To typowe objawy dla grzybicy pochwy.

W przypadku grzybicy układowej wywołanej przez Candida glabrata proces chorobowy może objąć jeden lub kilka narządów czy układów. W przypadku zajęcia układu oddechowego pojawią się duszności, suchy kaszel, krwioplucie czy bóle w klatce piersiowej. Kandydoza żołądka i jelit objawia się zaburzeniami trawienia, wzdęciami i bólami brzucha, zaparciami lub biegunkami oraz przewlekłym zmęczeniem. W ciężkich przypadkach może dojść do rozwoju ropni, a nawet zapalenia otrzewnej.

Diagnostyka grzybicy wywołanej przez Candida glabrata

Rozpoznanie infekcji grzybiczej wymaga pobrania materiału biologicznego od pacjenta. Może to być wymaz z błony śluzowej jamy ustnej, cewki moczowej, wydzielina z pochwy. W przypadku infekcji układu pokarmowego konieczne może być badanie endoskopowe w celu pobrania wycinka błony śluzowej, zaś w przypadku grzybicy płuc wykonywana jest bronchoskopia płuc. Natomiast w przypadku zakażenia rozsianego pobierana jest próbka krwi.

Coraz częściej wykorzystywane są szybkie metody diagnostyki – badanie PCR czy testy serologiczne (np. ELISA).

Candida glabrata – leczenie zakażeń

Grzyb Candida glabrata może wykazywać oporność na powszechnie stosowane leki przeciwgrzybicze, czyli flukonazol oraz ketokonazol. W przypadku braku skuteczności tych pochodnych azolowych stosuje się pochodne polienowe, takie jak nystatyna, amfoterycyna B, flucytozyna czy kaspofungina.