Miód lipowy zaliczany jest do miodów nektarowych. Uznaje się go za jeden z najsmaczniejszych pszczelich wyrobów. Ma liczne właściwości lecznicze – przeciwbakteryjne, napotne i osłonowe. Wskazany jest w czasie obniżonej odporności. Jak rozpoznać miód lipowy? Jaki ma kolor i smak?
Miód lipowy – właściwości, wartości odżywcze, cena, na co pomaga?
Miód lipowy – właściwości
Właściwości miodu lipowego będą równoznaczne z działaniem kwiatów lipy, z których pszczoły pozyskują nektar do jego produkcji. Podobnie jest ze smakiem miodu lipowego, który jest bardzo aromatyczny i wyraźnie odzwierciedla smak lipy – nieco ostry z lekką goryczką.
Miód z lipy dzięki wysokiej zawartości olejków eterycznych działa przeciwdrobnoustrojowo, dlatego poleca się go pomocniczo w przebiegu przeziębienia czy infekcji dróg oddechowych. Obecność nadtlenku wodoru oraz inhibiny w lipowym miodzie potęguje jego działanie antybiotyczne, co może być pomocne przy leczeniu stanów zapalnych.
Miód lipowy nektarowy, podobnie jak kwiat lipy, zawiera substancje powlekające chorobowo zmienione błony śluzowe, działając osłonowo i łagodząco. Wysoka ilość flawonoidów (m.in. rutyny, hyperozydu) oraz kwasów fenolowych (np. chlorogenowego, kawowego i ferulowego) w lipowym miodzie definiuje jego działanie napotne. Ponadto, te kwasy – szczególnie kawowy – mają właściwości przeciwnowotworowe. Wstępne badania wykazały, że miody, które go zawierają mogą wpływać hamująco na rozwój komórek rakowych.
Miód lipowy – wartości odżywcze
Miód lipowy, tak jak pozostałe odmiany miodu, prawie 80 proc. w składa się z węglowodanów:
- cukrów prostych, czyli glukozy (ok. 40 proc.) i fruktozy (max. 29 proc.),
- dwucukrów (głównie maltozy).
Pozostałą część stanowią białka i aminokwasy (takie jak: arginina, leucyna, prolina). Wśród składników odżywczych zawartych w miodzie lipowym wyróżnia się także witaminy z grupy B (B1, B2, B3, B5, B6), witamina C oraz minerały (m.in. potas, fosfor, magnez, wapń, sód oraz niewielką ilość żelaza, cynku i miedzi). Łyżeczka miodu z lipy waży około 12 g i dostarcza prawie 40 kcal.
Jedne z najważniejszych składników miodu lipowego, które oddziałują na jego smak są barwniki i olejki eteryczne, a także kwasy organiczne (np. glukonowy, jabłkowy, cytrynowy). Na te substancje wpływa głównie gatunek rośliny, ale także czynniki zewnętrzne, np. warunki atmosferyczne czy podłoże.
Miód lipowy – na co pomaga?
Zastosowanie miodu lipowego w medycynie naturalnej jest związane z jego właściwościami napotnymi i antybiotycznymi, dlatego doskonale sprawdza się w wspomaganiu leczenia:
- infekcji spowodowanych gronkowcami lub streptokokami,
- dolegliwości górnych dróg oddechowych przebiegających z gorączką i kaszlem,
- infekcji ginekologicznych, gdyż ma działanie antyseptyczne.
Na co jeszcze pomaga miód lipowy? Regularne spożywanie miodu lipowego może pozytywnie wpływać na stosunek cholesterolu LDL i HDL, zmniejszając ryzyko chorób serca. Dodatkową właściwością miodu z lipy jest jego działanie uspokajające na układ nerwowy, co może mieć zastosowanie w wspomaganiu leczenia nadmiernego stresu, bezsenności oraz nerwic.
Miód lipowy czy wielokwiatowy?
Różnica między miodem lipowy a wielokwiatowym jest związana z surowcami, z których dany miód jest wyprodukowany. Miód wielokwiatowy jest pozyskiwany z różnych nektarów roślin miododajnych, zarówno dziko rosnących na pastwiskach oraz łąkach zalewowych, jak i z pól uprawnych.
Właściwości miodu wielokwiatowego są uzależnione od gatunków kwiatów lub krzewów, z których pszczoły zebrały nektar. Wyróżnia się miód wielokwiatowy:
- wiosenny,
- letni (zawiera m.in. nektar lipy),
- późny (np. ze słonecznikiem).
Zatem, który wybrać: miód lipowy czy wielokwiatowy? Jeśli chodzi o aktywność antybiotyczną (czyli skuteczność walki z drobnoustrojami) to zdecydowaną przewagę mają miody lipowe. Miód wielokwiatowy odznacza się niską aktywnością antybiotyczną.
Miód lipowy – cena, kolor i krystalizacja
Cena miodu lipowego jest uzależniona od rozpowszechnienia drzew lipy, które w Polsce nie są zbyt powszechne. Ceny u lokalnych dostawców wahają się między 18–21 zł za 500 g. Należy pamiętać, że miód lipowy zbierany jest w okresie gdy pojawiają się kwiaty lipy, tj. pod koniec czerwca lub na początku lipca, i to właśnie wtedy jest najłatwiej dostępny.
Jak rozpoznać miód lipowy dobrej jakości? Prawdziwy miód lipowy charakteryzuje się silnym, ale przyjemnym aromatem kwiatów lipy. Kolor miodu lipowego może być różny – od jasnożółtego przez żółto–zielonkawy do jasno–bursztynowego. Świeżo zebrany miód lipowy konsystencją przypomina olej rycynowy i jest płynny nawet przez kilka tygodni, później zachodzi całkowicie naturalny proces krystalizacji. Dzieje się tak, dlatego że miód jest roztworem przesyconym – ilość ciała rozpuszczonego znacznie przewyższa ilość rozpuszczalnika, czyli wody. Krystalizacja zależy od:
- stopnia zagęszczenia miodu,
- jego gatunku,
- obecności innych nektarów kwiatowych w miodzie,
- warunków i temperatury przechowywania.
Krystalizacja miodu lipowego może potrwać do kilkunastu tygodni. Po krystalizacji miód zmienia barwę na biało-żółtą, a jego struktura zmienia się na gruboziarnistą.
Przeciwwskazaniem do spożywania miodu lipowego jest alergia na pyłki kwiatów lipy, które zawarte są w nektarze. Należy pamiętać, że wysoka temperatura osłabia działanie bioaktywne składników obecnych w miodzie.
Jak stosować miód lipowy? Poleca się mieszankę, szczególnie przydatną przy infekcjach górnych dróg oddechowych. Przepis na taki preparat wzbogacony miodem lipowym to:
- 5 łyżek miodu lipowego,
- 5 łyżka drobno startego czosnku.
Składniki te należy dobrze połączyć, dbając o proporcje 1:1, stosować na wieczór po łyżce stołowej popijając ciepłą wodą. W przypadku wysokiej gorączki warto wykorzystać lekko wystudzony napar z lipy, który wzmocni działanie napotne wraz z łyżką miodu lipowego – taką mieszankę podawać choremu przez minimum 2–3 dni.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Basista K. (2013). Właściwości biologiczne i prozdrowotne miodu oraz jego zastosowanie jako zdrowa żywność, Gazeta Farmaceutyczna vol.3;
- Idoko A. i wsp. (2017). Effects of Lime Juice and Honey on Lipid Profile of Cholesterol Enriched Diet Fed Rat Model. Annual Research & Review in Biology 20(3);
- Tichonow A.I. i wsp. (2017). Miód naturalny w medycynie i farmacji. Pochodzenie, właściwości, zastosowanie, preparaty lecznice. Monografia pod redakcją UAN, Narodowy Uniwersytet Farmaceutyczny Ministerstwa Ochrony Zdrowia Ukrainy;
- Szumny D. (2007). Leki roślinne stosowane w chorobach układu oddechowego, Dent. Med. Probl. 44;
- Nowak G. (2009). Surowce roślinne i związki naturalne stosowane w chorobach układu oddechowego. Herba Polonica 55;
- Kędzia B. i wsp. (2014). Aktywność antybiotyczna krajowych miodów odmianowych. Postępy Fitoterapii 2;
- Lacjum Stowarzyszenie Rozwoju Inicjatyw Regionalnych, Apiterapia zdrowie i leczenie które zawdzięczamy pszczołom. Dostępny on-line: http://apitherapy-project.eu/pdf/20160920/apitherapy-handbook-pl.pdf.
Sylwia Rutkowska
Dietetyczka
Dietetyk kliniczny, właścicielka poradni "Dobry Dietetyk" we Wrocławiu oraz Dzierżoniowie. Specjalizuje się w dietoterapii nadwagi i otyłości, żywieniu klinicznym – szczególnie w chorobach nerek, alergiach oraz nietolerancjach pokarmowych.
Komentarze i opinie (0)