Ślub a konkubinat. Co zmienia ślub? Czym różni się małżeństwo od konkubinatu?

Dlaczego decydujemy się na ślub?

Dawniej ślub był warunkiem wspólnego życia dwojga osób. Konsekwencją złamania kulturowego tabu było społeczne wykluczenie. Obecnie kwestia ta nie jest tak oczywista. Emancypacja kobiet umożliwiła im niezależność finansową. Małżeństwo przestało być dla kobiety koniecznym i jedynym warunkiem przetrwania oraz sposobem na zapewnienie sobie wyższej pozycji społecznej. Ślub nie jest również niezbędny, aby kobieta mogła zostać matką i wychowywać dziecko.

Coraz głośniej mówi się o kryzysie rodziny. Statystyki podają, że z roku na rok zwiększa się ilość rozwodów, natomiast przybywa osób żyjących w nieformalnych związkach. Wiele osób zadaje sobie na pytanie: „Dlaczego tak się dzieje?” i „czy małżeństwo wyszło z mody?”. A może zawarcie ślubu oznacza rezygnacje ze starań, aby być atrakcyjnym dla partnera? Nie ma na to pytanie jednoznacznej odpowiedzi, podobnie jak nie istnieje recepta na szczęśliwy związek.

Dla niektórych początek małżeństwa jest jednoznacznie końcem romantycznego okresu i początkiem rutyny, której skutkiem jest nieuchronny spadek temperatury w związku. Dla innych ślub zmienia jakość relacji na korzyść, ponieważ obietnica małżeńska jest dla nich ważnym i uroczystym rytuałem, którego konsekwencją jest większe zaangażowanie w relację i wzięcie odpowiedzialności za siebie nawzajem.

Zobacz też: Czym jest przemoc seksualna w związku?

Dlaczego wolimy konkubinat od ślubu?

Konkubinat zwany jest potocznie związkiem „z ograniczoną odpowiedzialnością”. Może być formą przejściową przed zalegalizowaniem związku, życiem na próbę przed podjęciem najważniejszej decyzji w życiu lub świadomie podjętą i trwałą decyzją. Przeciwnicy formalnych związków uważają, że wraz z „usidleniem” partnera, znika motywacja do tego, aby dbać o związek. Życie bez ślubu nie daje partnerom żadnych gwarancji i dlatego wymaga, by starać się o siebie każdego dnia.

Wśród zwolenników wolnych związków panuje pogląd, że w okresie zalotów mężczyźni prężą muskuły dosłownie (ćwicząc na przykład na siłowni) i w przenośni (demonstrując takie atrybuty, jak pozycja zawodowa, status majątkowy), a kobiety pielęgnują swój wygląd, stosując diety odchudzające i upiększające zabiegi. Natomiast po ślubie wszyscy przechodzą metamorfozę. Dawną boginię zastępuje kobieta w symbolicznym szlafroku i wałkach na głowie, a jej heros demonstruje dla odmiany mięsień piwny, który nie chce się zmieścić się pod zbyt krótkim podkoszulkiem.

Przeczytaj też: Ślub z obcokrajowcem – jak uniknąć konfliktów na tle religijnym?

Osoby, które decydują się na związki partnerskie, podkreślają, że ważne jest to, by z kimś być a nie kogoś mieć. Ślub według nich daje prawo własności do drugiego człowieka. „Posiadanie” żony czy męża może prowadzić do nadużyć wykorzystywania władzy i stanowić pokusę do ubezwłasnowolnienia partnera (można powiedzieć: „Mam dom i samochód, a także mam męża i żonę”). Esencją związku według nich nie jest umowa cywilno-prawna, tylko jakość relacji między partnerami.

Zobacz też: Bezpłodność – przyczyny i objawy

Czynniki wpływające na podjęcie decyzji o życiu w nieformalnym związku, to m.in:

• złe doświadczenia z poprzedniego związku;
• negatywne wzorce w rodzinie;
• lęk przed bliskością i zaangażowaniem (trwanie w „luźnym związku” może być wynikiem ukrytej potrzeby zostawienia sobie otwartej furtki (takie nastawienie powoduje, że partnerom trudno zbudować udany związek);
• niechęć do podejmowania długotrwałych zobowiązań (związek nieformalny łatwiej zakończyć niż małżeństwo).

To też Cię może zainteresować: Jak rozmawiać z partnerem o seksie?

Ślub a poczucie bezpieczeństwa

Dla tych, którzy decydują się na ślub, istotą zawarcia związku małżeńskiego jest wzajemna deklaracja. Zwolennicy ślubu podkreślają, że formalny związek daje im poczucie bezpieczeństwa emocjonalnego. Jest on ważny szczególnie dla osób religijnych. Dla nich przysięga małżeńska ma wymiar duchowy. Wstępując w związek małżeński mają poczucie, że żyją zgodnie z wyznawanymi wartościami. Ślub pomaga również uregulować kwestie formalne (dziedziczenia, możliwość odwiedzania się w szpitalu). Jest również ważny z uwagi na presję rodziny, której członkowie niecierpliwie pytają: „No to kiedy się pobierzecie?”.

To też może Cię zainteresować: Jak wygląda pozycja klasyczna (misjonarska)?

Często bodźcem, który ma największy wpływ na decyzje o ślubie, ma pojawienie się dzieci. Osoby religijne często napotykają problemy z ochrzczeniem dziecka, którego rodzice nie mają ślubu. Dzieci wychowywane z związkach nieformalnych mają w Polsce status dzieci nieślubnych, co może być przyczyną niekomfortowych dla nich sytuacji – ich rodzicom trudno wytłumaczyć, dlaczego „żyją bez ślubu”.

Brać ślub czy pozostać w nieformalnym związku?

Miłość przechodzi przez różne etapy. Na początku związek wkracza w fazę romantyczną, pojawia się wzajemna ekscytacja, fascynacja sobą nawzajem. Osoby zakochane czują przypływ energii. Badania wykazują, że ich mózgi funkcjonują tak, jakby były pod wpływem narkotyków. Stopniowo euforia i zauroczenie przekształcają się w uczucie przywiązania. Pojawia się potrzeba stabilizacji, spokoju i pewności, które są podstawą do budowania bliskości. Partnerzy coraz bardziej angażują się w relację, łączy ich wspólnota celów życiowych, zaufanie, wzajemna znajomość swoich potrzeb.

Sprawdź również: Czym jest abstynencja seksualna?

Wszystkie związki, zarówno formalne jak i partnerskie, przechodzą przez te same fazy. Zwolennicy relacji nieformalnych twierdzą, że w ich przypadku namiętność trwa dłużej, ponieważ jest częściej podsycana. Wynika to ich zdaniem z faktu, że chcą być ze sobą (a nie muszą) i dlatego nie przestają się o siebie starać. Jednak badania tego nie potwierdzają. Przeciwnie, wyniki badań wskazują, że to właśnie małżeństwa, z uwagi na mocniejsze zaangażowanie, mają większe szanse na przetrwanie niż związek nieformalny.

W obu przypadkach, zarówno w związkach zalegalizowanych jak i relacji partnerskiej, najważniejsze jest pielęgnowanie bliskości, czyli dbanie o to, by partnerzy wspólnie spędzali czas, doświadczali ekscytujących przeżyć, dbali o własny rozwój zainteresowań, mieli krąg wspólnych znajomych. Istotna jest też świadomość, że najlepszym sposobem na rozwiązanie problemów jest szczera rozmowa, zamiast zamiatania pod dywan swoich żalów i pretensji.

Najważniejsze, aby decyzja o tym, czy dwoje ludzi chce żyć w „wolnym” czy formalnym związku była wspólna i świadoma. Nie powinna być podejmowana mechanicznie z uwagi na presję znajomych i rodziny lub upływającego czasu.