Żywokost – na stawy i żylaki. Jak zrobić maść z żywokostu i nalewkę?

Żywokost – właściwości i działanie

W wielu badaniach naukowych wykazano skuteczność i bezpieczeństwo preparatów z żywokostu do miejscowego leczenia bólu, stanu zapalnego, obrzęku mięśni oraz stawów. Może być pomocny zarówno w zwyrodnieniowym zapaleniu stawów, ostrych bólach mięśniowych pleców, zwichnięciach i stłuczeniach, a także w dolegliwościach napięciowych w mięśniach. Skąd takie działanie żywokostu lekarskiego?

Żywokost, a dokładniej korzeń żywokostu działa przeciwzapalnie i przeciwbólowo. Stymuluje regenerację tkanek i wspomaga tworzenie zrogowacenia w postaci strupa na ranie. Niestety jednak, kluczowe składniki żywokostu nadające mu takie właściwości oraz ich mechanizm działania w ustroju, nie zostały w pełni zidentyfikowane. Korzeń żywokostu lekarskiego zawiera między innymi allantoinę i kwas rozmarynowy – im przypisuje się główny kierunek działania żywokostu. Wykazano, że kwas rozmarynowy charakteryzuje się aktywnością przeciwzapalną poprzez hamowanie tworzenia malonodialdehydu (markera stresu oksydacyjnego w ustroju), syntezy prostaglandyn (czynników prozapalnych) i agregacji erytrocytów. W wielu badaniach wykazano, że szczególnie kwas rozmarynowy działa przeciwobrzękowo.

Przeczytaj też: Na co pomaga gotu kola?

Żywokost – zastosowanie

Stosowanie miejscowo preparatów z żywokostu powoduje szybsze gojenie świeżych ran. Co ciekawe, skuteczność takiej terapii rośnie wraz z wiekiem osób stosujących ją.

Te same preparaty działają bardzo dobrze w przypadku leczenia pacjentów z bólem mięśniowym, szczególnie występującym w trakcie wykonywania ruchu. Ból mięśniowy najlepiej redukuje się poprzez nakładanie kremu lub maści z żywokostu. Natomiast ból towarzyszący osteoporozie jest niestety odporny na terapię żywokostem. Z powodzeniem stosuje się także żywokost na stawy i na żylaki .

Sprawdź również: Ból kolana – co robić, jakie badania?

Maść z żywokostu

Ze względu na fakt, że w żywokoście znajdują się toksyczne alkaloidy pirolizydynowych, zaleca się stosowanie tego surowca wyłącznie zewnętrznie. Alkaloidy te mają szkodliwe działanie na komórki wątroby, mogą prowadzić do zwłóknień i niewydolności tego narządu. Podobne zmiany, a także zwiększoną mutagenność (ryzyko nowotworzenia) stwierdza się w płucach, jako efekt nadmiernego kontaktu ze szkodliwymi alkaloidami.

W wielu badaniach potwierdzono natomiast korzystne i szybkie działanie maści z żywokostu. Produkt ten porównywano z innymi metodami redukowania bólu, np. krioterapią. Już po 4 dniach stosowania maści zmniejszył się obrzęk oraz ból, a badani ocenili tę terapię lepiej, niż krioterapię. Po 10–14 dniach stosowania preparatu wszyscy badani pozbyli się dolegliwości bólowych stłuczonego czy skręconego stawu kolanowego.

Maść z żywokostu wspomaga też procesy gojenia ran, przyspieszając je bardziej efektywnie, niż robił to żel ochronny (poliakryloamidowy), wolny od substancji czynnych obecnych w żywokoście lekarskim.

Czytaj również: Zwłóknienie płuc – rodzaje, przyczyny, objawy, badania, leczenie, rokowania

Jak zrobić maść z żywokostu w domu? Podstawowy sposób jest bardzo prosty: korzeń żywokostu ściera się na tarce, dodaje kilka kropel wódki lub spirytusu oraz odrobinę gliceryny (bądź oleju kokosowego w formie stałej, a nawet smalcu). Najlepiej, by na jedną część startego korzenia dodawać dwie części tłuszczu.

Taką papkę kładzie się na bolący fragment ciała, po czym najlepiej na całą noc zostawia, owinięty np. bandażem, gazą, ściereczką. Jeśli maść się rozwarstwia, co może się zdarzyć z powodu zastosowania fazy wodnej i tłuszczowej, można dodać do niej odrobinę lanoliny, która zwiąże cząsteczki wody.

Nalewka z żywokostu na spirytusie

Z góry warto zaznaczyć, że choć nazwa sugeruje inaczej, nalewkę z żywokostu stosuje się zewnętrznie. Robi się okłady z żywokostu na bolące miejsca lub wciera się ją w skórę. Aby otrzymać taką nalewkę, należy zalać świeży korzeń żywokostu 70 proc. wódką (rozcieńczonym spirytusem) i odstawić w suche, nasłonecznione miejsce na około 2 tygodnie. Przed zastosowaniem, przelewa się powstałą miksturę przez bibułkę filtracyjną.

Żywokost lekarski – gdzie rośnie i gdzie można kupić?

Żywokost można znaleźć w większości miejsc, np. w wilgotnych rowach, okolicach zbiorników wodnych, mokrych łąkach, lasach, zaroślach. Często rośnie też wzdłuż płotów, toteż nierzadko jest obiektem niepożądanym przez gospodarzy. Jednak jest to na tyle mocno rozbudowana korzeniowo roślina, że bardzo trudno ją wyplenić. A jak ją rozpoznać i jak wygląda korzeń żywokostu?

Przede wszystkim charakteryzuje się on znaczną wielkością i grubością. Rośnie na około 30 cm, pionowo i silnie się rozgałęzia. Kolor korzenia żywokostu zwykle jest czarno-fioletowy. Sama roślina kwitnie od maja do września, a zbiera się ją w okresie jesiennym.

Żywokost lekarski z łatwością można też zakupić, zarówno w sklepie z roślinami – jako całą roślinę, bądź w sklepie ze zdrową żywnością – olej, macerat z niej pochodzący, albo starty korzeń żywokostu – dostępny także w aptekach. Niezależnie od formy, należy pamiętać, by nie stosować tego produktu wewnętrznie.