Jak obniżyć trójglicerydy? Co robić przy podwyższonych trójglicerydach?

Podwyższone trójglicerydy – co to znaczy?

Trójglicerydy to estry gliceryny i kwasów tłuszczowych, należące do tłuszczów prostych. Stanowią ważne źródło energii zużywane przez organizm do bieżących potrzeb, lub magazynowane w postaci tkanki tłuszczowej jako materiał zapasowy. Norma trójglicerydów, to wartość poniżej 150 mg/dl. Do ich oznaczenia niezbędne jest pobranie krwi i wykonanie tak zwanego lipidogramu (panelu lipidowego). Badanie zaleca się wykonywać co 5 lat począwszy od 20 roku życia, na czczo (12–14 h od spożycia ostatniego posiłku). U osób obciążonych cukrzycą, chorobami serca lub gdy lekarz uzna to za wskazane, lipidogram wykonuje się co rok.

Wysokie trójglicerydy to czynnik niekorzystnie wpływający na funkcjonowanie organizmu. Zwiększa ryzyko występowania chorób układu krążenia takich jak zawał serca czy udar mózgu, zwłaszcza gdy jednocześnie mamy do czynienia z podwyższonym cholesterolem LDL i całkowitym i obniżonym poziomem dobrego cholesterolu LDL. Podwyższone trójglicerydy zwiększają ryzyko insulinooporności i przyspieszają rozwój miażdżycy. Wysoki poziom tych lipidów wpływa niekorzystnie na pracę wątroby i trzustki, doprowadzając nawet do poważnego schorzenia zagrażającemu zdrowiu i życiu, jakim jest ostre zapalenie trzustki.

Jakie są przyczyny wysokich trójglicerydów?

Hipertrójglicerydemia, czyli znaczne przekroczenie normy trójglicerydów, może być następstwem otyłości brzusznej i jednym z objawów zespołu metabolicznego, zwiększającego ryzyko wystąpienia miażdżycy i cukrzycy typu 2.

Do najczęstszych przyczyn wysokich trójglicerydów należą zatem:

• nieprawidłowa, wysokotłuszczowa dieta, zawierająca duże ilości węglowodanów łatwo przyswajalnych (glukoza, fruktoza i sacharoza, obecne między innymi w słodyczach);
• nadmierne spożywanie alkoholu – dzienne normy spożycia nie powinny przekraczać 10 g etanolu u kobiet i 20 g etanolu u mężczyzn;
• palenie papierosów;
• zbyt mała aktywność fizyczna;
• stosowanie niektórych leków (jak na przykład estrogenów czy tiazydowych leków moczopędnych).

Podwyższone trójglicerydy mogą się także pojawić w czasie ciąży, jak również wynikać ze skłonności genetycznych.

Jak obniżyć trójglicerydy?

Istnieje wiele sposobów na skuteczne obniżenie poziomu trójglicerydów. Najważniejszym z nich jest zmiana stylu życia. Odpowiednia dieta na trójglicerydy powinna uwzględniać graniczenie tłuszczów nasyconych i węglowodanów łatwo przyswajalnych. Konieczna jest rezygnacja z takich produktów jak tłuste mięsa, jedzenie typu fast food, słodycze czy białe pieczywo. Zamiast nich warto wprowadzić produkty pełnoziarniste oraz duże ilości warzyw zawierających błonnik. Przy istniejącej nadwadze wskazana jest redukcja masy ciała (zaleca się ograniczenie spożywanych kalorii o około 500 kcal/ dobę). Należy unikać spożywania alkoholu i palenia papierosów. Skuteczną metodą na redukcję wysokich trójglicerydów jest zwiększenie aktywności fizycznej – co najmniej pięć razy w tygodniu po około 30 minut ćwiczeń o umiarkowanej intensywności (dostosowanej do kondycji, wieku, występujących chorób).

Aby zbić trójglicerydy ważne jest także regularne stosowanie kwasów tłuszczowych omega 3. Można je znaleźć w tłustych rybach morskich, takich jak makrela, łosoś, śledź czy halibut oraz w gotowych preparatach dostępnych w aptece bez recepty. Zalecana dawka to 2–4 gramy na dobę. Kwasy tłuszczowe omega 3 mogą wydłużać czas krwawienia, dlatego przed ich zastosowaniem warto skonsultować się z lekarzem (zwłaszcza przy stosowaniu takich leków jak klopidogrel czy kwas acetylosalicylowy)

Trójglicerydy wysokie – jakie leki zbiją trójglicerydy?

Do jednej z głównych grup leków stosowanych w walce z hipertrójglicerydemią należą fibraty. Ich działanie polega na zmniejszeniu poziomnu trójglicerydów oraz zwiększeniu poziomu tzw. dobrego cholesterolu HDL. Leków tych nie należy stosować u pacjentów z kamicą żółciową, chorobami wątroby, ciężkimi schorzeniami nerek, kamicą i zapaleniem pęcherzyka żółciowego oraz przewlekłym i ostrym zapaleniem trzustki (z wyjątkiem zapalenia spowodowanego ciężką hipertrójglicerydemią)

Nie wolno stosować fibratów w czasie ciąży i karmienia piersią, jak również w przypadku uczulenia na tę grupę leków.

W trakcie stosowania leków z tej grupy należy regularnie kontrolować aktywność aminotransferaz. Jeżeli przekracza ona trzykrotnie górną granicę normy lub wystąpią objawy zapalenia wątroby (takie jak świąd czy żółtaczka), farmaceutyk należy odstawić. Zaleca się także monitorowanie stężenia kreatyniny w trakcie pierwszych trzech miesięcy stosowania leku – gdy przekroczy ono o 50 proc. górną granicę normy należy również zaprzestać stosowania medykamentu.

Kolejną grupą leków na podwyższone trójglicerydy są statyny. W efekcie ich stosowania zmniejsza się poziom cholesterolu całkowitego i LDL, w umiarkowanym stopniu także stężenie trójglicerydów, oraz dochodzi do zwiększenia cholesterolu HDL. Farmaceutyki te hamują progresję miażdżycy. Nie zaleca się równoczesnego stosowania statyn z gemfibrozylem (lekiem należącym do grupy fibratów).