Choroby weneryczne – objawy, badania, leczenie. Jakie rodzaje chorób przenoszonych drogą płciową występują najczęściej?

Choroby weneryczne – czym są?

Choroby weneryczne prawidłowo powinny być nazywane infekcjami przenoszonymi drogą płciową, ponieważ nie zawsze dają objawy zakażenia organizmu. Pośród dróg szerzenia należy tu zaliczyć, prócz stosunków dopochwowych, także oralne i analne. Ponadto część chorób wenerycznych może dodatkowo przenosić się z matki na dziecko – wewnątrzłonowo (transmisja poprzez łożysko) lub z mlekiem matki podczas karmienia, a także wśród osób, które zażywają narkotyki drogą dożylną – poprzez używanie tego samego sprzętu do podawania narkotyków. Infekcje te mogą być przenoszone poprzez: krew, nasienie, wydzielinę z pochwy i wiele innych płynów pochodzących z ciała.

Sprawdź też: Badania na choroby weneryczne

Jakie są najczęstsze objawy chorób wenerycznych?

Typowe objawy chorób wenerycznych, które powinny skłaniać do wizyty u lekarza, to:

• ropna wydzielina z pochwy (jeżeli pojawiła się w przeciągu kilku dni po stosunku seksualnym);
• ropna wydzielina z penisa;
• owrzodzenie lub grudki w okolicy narządów płciowych i jamy ustnej;
• pieczenie cewki moczowej podczas oddawania moczu;
• powiększenie węzłów chłonnych – zwłaszcza pachwinowych, ale także z innych rejonów ciała;
• bóle podbrzusza;
• krwawienie z pochwy niezwiązane z menstruacją.

W przypadku pojawienia się któregoś z objawów nie należy zwlekać z wizytą u dermatologa, ginekologa lub urologa. Część chorób wymaga podjęcia terapii antybiotykami (zwłaszcza infekcje pochodzenia bakteryjnego). Stosowanie innych preparatów nie prowadzi do wyleczenia.

Przeczytaj też: Seks oralny a choroby przenoszone drogą płciową

Choroby bakteryjne i pierwotniakowe

Rzeżączka

Rzeżączka – infekcja objawiająca się najczęściej kilka dni po stosunku dopochwowym bez prezerwatywy, w postaci:

• ropnej wydzieliny z cewki moczowej;
• pieczenia podczas oddawania moczu;
• ropnych upławów;
• bólu podbrzusza;
• nieprawidłowego krwawienia z pochwy;
• świądu narządów płciowych.

Mężczyźni mogą skarżyć się dodatkowo na ból i obrzęk jąder. Rzeżączka niekiedy może przebiegać bezobjawowo. Ma to miejsce zwłaszcza wtedy, gdy osłabiona jest funkcja układu odpornościowego, np. przez infekcję HIV lub przyjmowanie niektórych leków, jak sterydy czy leki immunosupresyjne.

Przeczytaj również: Czym jest synchronia menstruacyjna?

W przypadku bezobjawowego rozwoju infekcji dochodzi do szerzenia się zakażenia na cały organizm. Może dojść do zajęcia typowych narządów bądź rejonów ciała. Najczęstsze jest zapalenie stawów, które objawia się bólem, obrzękiem i zwiększeniem temperatury stawu. Ponadto w wyniku szerzenia się infekcji z dolnych dróg rodnych na górne (trzon macicy, jajowody, które mają swoje wolne ujście w jamie brzusznej), dochodzi do zajęcia sąsiadujących narządów.

Zapalenie narządów miednicy mniejszej może również wpływać na funkcję wątroby i tworzenie się w jej okolicy ropni. Zajęcie jajowodów zagraża ich niedrożnością, co skutkuje niepłodnością. U mężczyzn najbardziej typowe jest zapalenie najądrzy, które to znajdują się na górnym biegunie jąder i odpowiadają za magazynowanie plemników. W wyniku zajęcia ich przez proces zapalny, mogą stać się niedrożne i być również powodem niepłodności.

Przeczytaj też: Kulki analne – co to jest?

Kiła

Kiła to choroba do niedawna uważana za wyjątkowo rzadką, obecnie obserwuje się wzrost częstości zachorowań. Do zakażenia dochodzi poprzez kontakt ze zmianą skórną – owrzodzeniem na ciele osoby chorej. To kraterowate, niebolesne owrzodzenie – zawiera liczne komórki bakteryjne na swoim dnie, które są przenoszone podczas kontaktu ze zdrową skórą. Sączące, niebolesne owrzodzenie to objaw kiły pierwszorzędowej. Mogą współwystępować gorączka i powiększenie węzłów chłonnych w okolicy zmiany skórnej.

To też może Cię zainteresować: Zielony mocz – przyczyny

Jeśli infekcja nie zostanie rozpoznana na tym etapie, dochodzi do dalszego szerzenia się choroby, w następstwie czego rozwija się kiła dwurzędowa. Typowo ma postać drobnoplamistej wysypki na dłoniach i podeszwowej stronie stóp, powiększają się węzły chłonne, zauważalne jest osłabienie czy łysienie. Z kolei kiła trzeciorzędowa obejmuje przypadki zajęcia układu nerwowego i sercowo-naczyniowego. Zazwyczaj rozwija się po 15-20 latach trwania nieleczonej kiły. Istnieje duże zagrożenie dla płodu matki chorej na kiłę.

Sprawdź również: Wszystko o dildo

Chlamydioza

Chlamydioza to grupa chorób wywoływana przez bakterie z grypy Chlamydiae – zwykle bezobjawowa, dlatego też często jest późno rozpoznawana. Jeżeli daje dolegliwości, to najczęściej po upływie 1-3 tygodni od kontaktu seksualnego. Występują upławy u kobiet, a u mężczyzn – wydzielina z cewki moczowej, ból podczas oddawania moczu, pobolewania w podbrzuszu.

Przeczytaj: Krwawienie podczas stosunku – co może oznaczać?

Rzęsistek pochwowy

Rzęsistek pochwowy – choroba wywoływana przez pierwotniaka Trichomonas vaginalis. Daje zielono-żółte, pieniste upławy o nieprzyjemnym zapachu, świąd okolicy sromu i pochwy, może także pojawić się ból podczas oddawania moczu i współżycia.

Przeczytaj również: Świerzb, objawy, przyczyny, leczenie

Choroby wirusowe i pasożytnicze

HIV

HIV – to infekcja wirusowa szczególnie znamienna w skutkach, o poważnym rokowaniu. Pierwsze objawy mogą obejmować gorączkę, wysypkę, powiększenie węzłów chłonnych. Wraz z rozwojem infekcji dochodzi do załamania odporności organizmu i zajmowania przez inne patogeny kolejnych narządów. Obecnie w przypadku potwierdzenia zakażenia HIV stosuje się terapię antyretrowirusową, która spowalnia rozwój AIDS. Hamowane są źródła potencjalnej transmisji zakażenia.

To też może Cię zainteresować: Demiseksualizm – co to jest?

Opryszczka narządów płciowych

Opryszczka narządów płciowych jest wywołana przez wirusa HSV typu 1 lub 2. Charakterystyczne są tu zmiany skórne typu pęcherzyki, wypełnione surowiczym płynem, na zmienionej zapalnie skórze, które pękają i tworzy się owrzodzenie, szczególnie zakaźne dla partnera. Najczęstszym objawem jest tu świąd skóry okolicy zainfekowanej. Owrzodzenie zazwyczaj boli. Ważne jest, że nie ma możliwości wyleczenia się z infekcji HSV. Jedno zakażenie oznacza infekcję towarzyszącą przez całe życie. W przypadku choroby czy spadku odporności, objawy mogą nawracać i być powodem znacznych dolegliwości bólowych w rejonach, gdzie występują zmiany skórne.

Przeczytaj też: Nieprzyjemny zapach moczu – przyczyny

HPV – wirus brodawczaka ludzkiego

Zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) ma postać zazwyczaj charakterystycznych wypustek, o kalafiorowatym kształcie, w okolicy płciowej. HPV jest szczególnie niebezpieczny w kontekście możliwego rozwoju raka szyjki macicy (inicjuje go).

Mięczak zakaźny

Mięczak zakaźny – charakterystyczne jest występowanie małych, perłowych grudek na skórze. Jeśli chodzi o grupę dorosłych, do zakażenia dochodzi podczas kontaktów seksualnych. Z kolei w przypadku dzieci są one zakażane np. podczas kąpieli w basenach czy korzystania ze wspólnych ręczników. W tym przypadku zazwyczaj dochodzi do samoistnego wyzdrowienia, ale działania lecznicze mogą przyspieszyć ten proces.

Zobacz też: Czym jest androginia?

Wirusowe zapalenie wątroby – WZW typ B i WZW typ C

Wirus zapalenia wątroby także może być transmitowany drogą płciową. Spośród wirusów zapalenia wątroby możemy mówić o 2 typach – HBV i HCV. Pozostałe – HAV, HDV, HEV – przenoszone są drogą pokarmową. Wirusowe zapalenia wątroby w części przypadków początkowo bezobjawowe mogą rozwinąć się w chorobę, która całkowicie zaburza funkcję wątroby, powodując jej niewydolność i zagrożenie życia pacjenta. Wirus HCV uznawany jest za jedną z przyczyn raka wątroby.

Przeczytaj też: Pieczenie penisa – co może być przyczyną?

Choroby pasożytnicze

Wśród chorób pasożytniczych przenoszonych drogą płciową należy wymienić:

• wesz łonową,
• świerzb.

Typowe są tu zmiany skórne w odpowiedniej lokalizacji, które są wynikiem bytowania pasożytów na ciele człowieka. Do zakażenia dochodzi na skutek bezpośredniego kontaktu w trakcie aktu płciowego.

Choroby weneryczne – badania i leczenie

Ważne jest, by w przypadku diagnozowania w kierunku jednej choroby wenerycznej, wykluczyć obecność innych. Szczególnie częste jest współwystępowanie kilku jednostek chorobowych, takich jak HIV, kiła, rzeżączka, chlamydioza czy rzęsistek pochwowy. Ważny jest tu także aspekt współdiagnozowania partnera i ewentualnego równoległego leczenia.

W przypadku infekcji bakteryjnych odradza się kontakty seksualne do momentu pełnego wyleczenia obydwojga partnerów. Możliwe są kolejne infekcje tym samym patogenem – nie ma odporności na infekcje bakteryjne wywołujące choroby weneryczne.

W przypadku infekcji bakteryjnych i pasożytniczych możliwe jest leczenie przyczynowe, czyli wyeliminowanie patogenów z organizmu człowieka. Najczęściej stosuje się antybiotyk bądź w przypadku pasożytów – kremy czy maści zabijające wymienione patogeny. W większości chorób wirusowych nie ma możliwości wyeliminowania patogenów z organizmu – zakażenie towarzyszy człowiekowi przez całe życie

Jedyną metodą, która może zapewnić 100 proc. skuteczność, jest abstynencja seksualna. Z kolei pośród znanych metod antykoncepcji jedynie metody barierowe mogą wykazywać skuteczność w zapobieganiu chorobom wenerycznym. Znane są następujące metody barierowe w przypadku stosunków dopochwowych: prezerwatywy męskie, prezerwatywy żeńskie, kapturki naszyjkowe. Ich skuteczność jest zróżnicowana (największa pośród nich dla prezerwatywy męskiej). Jednak zabezpieczona jest jedynie powierzchnia narządów płciowych, które prezerwatywa pokrywa. Zmiany skórne mogą lokalizować się także w przylegających rejonach ciała, co stanowi źródło transmisji, mimo stosowania prezerwatywy.

Główne czynniki ryzyka chorób wenerycznych to liczne kontakty seksualne, częste zmienianie partnerów, stosunki bez użycia prezerwatywy. Należy pamiętać, że jedynie kontrola objawów u lekarza, w korelacji z pełnym wywiadem chorobowym, obejmującym życie seksualne pacjenta, umożliwiają zastosowanie odpowiedniej diagnostyki i terapii. Ważne jest również podkreślenie, że brak w danej chwili objawów nie wyklucza obecności choroby wenerycznej.

Choroby weneryczne – materiał video