Nadciśnienie a problemy z erekcją i seksem. Farmakologiczne i naturalne sposoby leczenia

Jak nadciśnienie tętnicze wpływa na sprawność seksualną?

Nadciśnienie tętnicze jest dolegliwością bardzo powszechną, dotyczącą zarówno mężczyzn jak i kobiet. W ponad 90 % przypadkach pojawia się bez znanej przyczyny, na pierwszy plan wysuwają się uwarunkowania genetyczne czy też wpływy środowiska, ale jest to problem wynikający z wielu czynników jednocześnie.

Zmiany w naczyniach, które mogą być zarówno przyczyną jak i wynikiem nadciśnienia tętniczego, po pewnym czasie doprowadzają do pogorszenia dopływu krwi do narządów – bez wykluczenia narządów płciowych. Ich prawidłowe zaopatrzenie w krew jest kluczowym elementem powstawania erekcji, a zatem już sam fakt chorowania na schorzenia układu sercowo-naczyniowego (miażdżycę, nadciśnienie tętnicze, chorobę niedokrwienną serca), może powodować obniżenie sprawności seksualnej, głównie objawiającej się brakiem erekcji lub krótszym (w porównaniu do wcześniejszego) czasem jej trwania.

Przeczytaj również: Homoseksualizm – przyczyny i oznaki. Czy homoseksualizm to choroba?

Nieleczone nadciśnienie tętnicze może doprowadzić do poważnych powikłań i znacznego pogorszenia jakości życia. W łagodniejszych przypadkach nie od razu włącza się leczenie farmakologiczne, lecz zaleca zmianę trybu życia. Jeśli jednak zwiększona aktywność fizyczna i zdrowa dieta nie pomagają lub na danym etapie są niewystarczającymi metodami, wówczas dodatkowo stosuje się leczenie hipotensyjne. W zależności od rodzaju stosowanego leku, jego wpływ na sprawność seksualną jest różny. Niektóre ją pogarszają, inne działają korzystnie.

Seks a nadciśnienie u mężczyzn

Nadciśnienie tętnicze jest przewlekłą chorobą układu krążenia. Przez lata może pozostać niezdiagnozowane i być przyczyną systematycznego niszczenia naczyń krwionośnych. Nadciśnienie tętnicze jest przyczyną miażdżycy, zawału serca, udaru. Jest także jedną z ważniejszych przyczyn zaburzeń erekcji. Należy wspomnieć, że nie tylko sama choroba, ale także leki stosowane w leczeniu nadciśnienia mogą być przyczyną problemów z erekcją.

Związek między nadciśnieniem a problemami natury seksualnej został naukowo stwierdzony u mężczyzn. Wraz z upływem czasu wysokie ciśnienie wywierane przez krew na ścianki naczyń krwionośnych powoduje zwężenie i stwardnienie tętnic (miażdżycę), upośledzając cyrkulację krwi i powodując, że do członka dopływa mniejsza ilość krwi. To z kolei powoduje trudność z wywołaniem i utrzymaniem erekcji – czyli zaburzenia erekcji. Jest to bardzo częsta przypadłość u mężczyzn.

To też może Cię zainteresować: Opóźniony wytrysk – przyczyny, objawy, leczenie

Nawet jeden epizod nieudanego wzwodu może wywołać u mężczyzny niepokój. Obawa przed kolejnym niepowodzeniem powoduje, że mężczyzna zaczyna unikać seksu, co negatywnie wpływa na jego związek z partnerką. Nadciśnienie może również prowadzić do zaburzeń wytrysku i obniżać libido. Przyjmowanie leków na nadciśnienie może wywoływać podobne skutki.

Nadciśnienie a seks – wypowiedź eksperta

W jaki sposób nadciśnienie wpływa na erekcję?

Żeby sprawność seksualna mężczyzny była w pełni satysfakcjonująca pod względem osiągnięcia i utrzymania erekcji, muszą prawidłowo działać mechanizmy do niej doprowadzające. Cały proces osiągnięcia erekcji polega na wzmożonym dopływie krwi do prącia (penisa) w wyniku seksualnego podniecenia. W penisie znajdują się dwa ciała jamiste zbudowane z wielu tętniczek i żyłek, mięśni gładkich i pustych przestrzeni. Podczas podniecenia seksualnego tętniczki doprowadzające krew do prącia, rozszerzają się i napełniają owe puste przestrzenie.

Zobacz również: Jakie żele, maści i globulki na suchość pochwy?

Wypełnione jamki uciskają obecne w prąciu żyłki, dzięki czemu odpływ krwi z prącia jest zatrzymany, a erekcja może trwać. Gdy podniecenie seksualne mija, naczynia tętnicze kurczą się, dopływ krwi do prącia jest zmniejszony, ucisk na żyłki ustępuje, krew z prącia odpływa, erekcja ustępuje. Kurczenie i rozszerzanie się naczyń krwionośnych zależy od ich prawidłowej struktury. Jeśli ściany naczyń są zmienione: pogrubiałe, zawierające złogi miażdżycowe, ze zniszczoną tkanką wyściełającą je od wewnątrz (tzw. śródbłonka), wówczas ich odpowiedź na czynniki rozszerzające jest upośledzona.

Zobacz też: Orgazm pochwowy – jak przebiega, jak wywołać?

W nadciśnieniu tętniczym dochodzi do niszczenia naczyń obwodowych poprzez nieustanne uszkodzenia śródbłonka przez zbyt wysokie ciśnienie napływającej krwi. Zmiany w naczyniach polegają również na przeroście ich warstwy mięśniowej. W efekcie naczynia stają się mniej podatne na zmiany ciśnień i nie ma tak wyraźnego ich rozkurczania i skurczu. Nadciśnienie tętnicze często współistnieje z miażdżycą, a zmiany miażdżycowe dodatkowo zmniejszają elastyczność naczyń i ich prawidłowe reakcje na bodźce rozkurczające. Jeśli zatem rozkurcz naczyń jest upośledzony, to i erekcja nie będzie satysfakcjonująca.

To też może Cię zainteresować: Majtki menstruacyjne – co to jest?

Zaburzenia erekcji jako pierwszy objaw nadciśnienia tętniczego

Zaburzenia erekcji mogą być pierwszym objawem niepokojących zjawisk zachodzących w naczyniach krwionośnych. Obecnie często porusza się kwestię zaburzeń erekcji jako „czerwonego światełka”, zwiastującego dalsze powikłania nadciśnienia tętniczego, takie jak zawał lub udar mózgu. Według badań u ok. 50 % mężczyzn ze zdiagnozowanym nadciśnieniem tętniczym występują poważne problemy z erekcją – trudności w jej osiągnięciu lub utrzymaniu tak długo, by aktywność seksualna była satysfakcjonująca jak dawniej.

Nadciśnienie tętnicze może także powodować zaburzenia wytrysku i ogólnie zmniejszać popęd seksualny. Podejrzewa się, że u chorych ze zbyt wysokimi wartościami ciśnienia tętniczego występuje obniżony poziom testosteronu, który jest kluczowym hormonem do uzyskania podniecenia seksualnego. Ponadto, problemy z erekcją napędzają błędne koło, bowiem mogą być przyczyną wycofania się z aktywności seksualnej, pogorszenia relacji z partnerem i wystąpienia ogólnego niezadowolenia z życia, a nawet mogą doprowadzić do depresji. Ważne jest zatem uchwycenie problemu w porę, by nie dopuścić do poważniejszych powikłań ze strony układu sercowo-naczyniowego, a także do problemów emocjonalnych.

Zobacz również: Szczepionki mRNA a leczenie long COVID

Jak nadciśnienie u kobiet wpływa na seks?

Wysokie ciśnienie krwi może mieć wpływ także na życie seksualne kobiet. Nadciśnienie i większe ryzyko powstania miażdżycy powoduje słabsze ukrwienie stref erogennych, głównie łechtaczki, a także pochwy. Skutkiem tego może być obniżenie libido, trudności w osiągnięciu podniecenia, suchość pochwy lub trudności z osiągnięciem orgazmu.

W takich przypadkach konieczne jest stosowanie dłuższej gry wstępnej i silniejsze pobudzenie. Konieczne może okazać się stosowanie lubrykantów na bazie wody. Podobnie jak mężczyźni, kobiety mogą z tego powodu odczuwać niepokój, co prowadzi do licznych problemów między partnerami z powodu obniżenia sprawności seksualnej i spadku libido.

Przeczytaj: Czym jest nadciśnienie wtórne?

Jak leczy się nadciśnienie tętnicze?

W zaburzeniach erekcji spowodowanych zbyt wysokimi wartościami ciśnienia najważniejsze jest jego ustabilizowanie na odpowiednim poziomie. Można to osiągnąć na wiele różnych sposobów:

• zmiany w diecie na mniej tłustą, a bardziej warzywno-owocową,
• zmiany trybu życia i zwiększeniu aktywności fizycznej,
• zaprzestania palenia papierosów i nadużywania alkoholu.

Jeśli poczynione zmiany nie przynoszą oczekiwanych efektów, wdraża się leczenie farmakologiczne. Obecnie wykorzystuje się wiele różnych grup leków obniżających ciśnienie, tzw. leków hipotensyjnych.

Mimo dobroczynnego wpływu na ciśnienie krwi, są one obarczone wieloma działaniami niepożądanymi, także objawiającymi się w sferze intymnej. Leki hipotensyjne a sprawność seksualna to oddzielny temat zajmujący wielu naukowców i lekarzy, a przede wszystkim pacjentów, którzy podczas terapii przeciwnadciśnieniowej mogą cierpieć na zaburzenia erekcji. Nie powinno to jednak odstręczać od przyjmowania leków: zamiast zaprzestania brania pigułek, czasem wystarczy zamienić je na inne w porozumieniu z lekarzem prowadzącym.

Niefarmakologiczne leczenie nadciśnienia a seks

Prowadząc zdrowy tryb życia, można obniżyć ciśnienie tętnicze bez wykorzystania leków (tak zwane niefarmakologiczne metody leczenia nadciśnienia tętniczego), a przez to poprawić również życie erotyczne. Pod tym pojęciem kryje się wszystko co oznacza zdrowy tryb życia, a więc:

• ograniczenie spożycia alkoholu,
• stosowanie prawidłowej diety, szczególnie diety DASH,
• rezygnacja z palenia papierosów,
• rezygnacja z soli w diecie,
• regularna i dostosowana do stanu zdrowia aktywność fizyczna,
• walka z nadwagą i otyłością,
• ograniczenie stresu.

Zdrowa sylwetka podnosi samoocenę i poczucie atrakcyjności, co także wpływa korzystnie na życie seksualne.

Zobacz również: Przyczyny nadciśnienia tętniczego u dzieci

Seks a leczenie nadciśnienia i leki na nadciśnienie

Najczęściej stosowaną grupą leków w leczeniu nadciśnienia tętniczego są beta-blokery. Ta grupa leków, która zmniejsza częstotliwość uderzeń mięśnia serca i ich siłę. Leki te wpływają na reakcję układu nerwowego, wywołującą erekcję. Beta-blokery upośledzają rozszerzanie tętnic w penisie, przez co nie dopływa do niego dostateczna ilość krwi potrzebna do uzyskania wzwodu. Aby obniżyć ryzyko wystąpienia niepożądanych działań ubocznych preparatów z tej grupy, w tym także problemów natury seksualnej, należy przyjmować leki zgodnie z zaleceniami lekarza. Jeśli działania uboczne utrzymują się, należy skonsultować z lekarzem możliwość modyfikacji leczenia.

Do leków stosowanych w leczeniu nadciśnienia, które także mogą powodować działania niepożądane i obniżać sprawność seksualną, należą leki moczopędne, zwane też diuretykami. Leki te mogą zmniejszać dopływ krwi do penisa, powodując problemy ze wzwodem. Wypłukują także z organizmu cynk, który jest niezbędny do produkcji hormonu płciowego – testosteronu.

Jeśli działania uboczne leków powodują zaburzenia erekcji, można poprosić lekarza by podjął się zmiany sposobu leczenia. Istnieją leki stosowane w leczeniu nadciśnienia tętniczego, po których wystąpienie skutków ubocznych w postaci obniżonej sprawności seksualnej jest mniej prawdopodobne. Należą do nich:

• inhibitory konwertazy angiotensyny (ACE),
• antagoniści kanału wapniowego,
• antagoniści angiotensyny II,
• alfa-blokery.

Leki hipotensyjne obniżające sprawność seksualną

Teoretycznie zlikwidowanie zbyt wysokich wartości ciśnienia tętniczego, które mogą być jedną z przyczyn obniżonej sprawności seksualnej, powinno przywrócić ją do normy. Niestety, w przypadku stosowania niektórych leków tak się nie dzieje, a czasem ich działanie nawet potęguje problem. Leki odpowiedzialne za takie działanie to zazwyczaj środki starszych generacji, których nie stosuje się jako pierwszych z wyboru. Znaną grupą podejrzaną o obniżenie sprawności seksualnej są β-adrenolityki, jednak tylko nieliczne badania rzeczywiście potwierdzają te domysły. Na czele sprawców problemu stoją atenolol oraz karwedilol, natomiast istnieje doniesienie, że nebiwolol może mieć korzystny efekt nie tylko na leczenie nadciśnienia, ale i na sprawność seksualną. Widać zatem, że nawet leki z tej samej grupy mogą mieć diametralnie różne działanie.

To też może Cię zainteresować: Terapia poznawczo-behawioralna – na czym polega i kiedy się ją stosuje?

Kolejną grupą o dużo większym od β-adrenolityków działaniu upośledzającym funkcje seksualne, są diuretyki tiazydowe. Ich zły wpływ na tę sferę życiową znany jest już od około 40 lat. O niepożądanym działaniu na sferę seksualną mówi się zwłaszcza w przypadku chlortalidonu (analogu diuretyków tiazydowych). Diuretyki stosowane są jako lek uzupełniający terapię przeciwnadciśnieniową, w terapii złożonej również powodują zaburzenia sprawności seksualnej.

Jako trzecią grupę wymienia się leki o działaniu ośrodkowym, do których zalicza się między innymi klonidynę, rzadko stosowaną w rutynowym leczeniu nadciśnienia.

Leki hipotensyjne poprawiające sprawność seksualną

Obecnie stosowane leki w terapii nadciśnienia mają neutralny wpływ na sprawność seksualną, bądź nawet potrafią ją nieco poprawić. Do tej grupy należą:

• inhibitory konwertazy angiotensyny (ACEi),
• antagoniści receptora angiotensyny II (ARB),
• antagoniści kanałów wapniowych,
• antagoniści receptorów α₁-adrenergicznych (doksazosyna).

Udowodniono (co prawda nie u ludzi, lecz w badaniach przeprowadzonych u zwierząt), że angiotensyna powoduje ustąpienie erekcji, więc leki, które blokują jej powstawanie (inhibitory konwertazy angiotensyny) lub jej oddziaływanie na konkretny receptor (antagoniści receptora angiotensyny II), pomagają erekcję utrzymać. Z badań przeprowadzonych u ludzi wynika, że stosowanie leków antagonistycznych rzeczywiście poprawia sprawność seksualną, choć są to wyniki z badań nie do końca w pełni prawidłowo przeprowadzonych i powinny być uzupełnione.

Inhibitory konwertazy angiotensyny II wykazują neutralny efekt na sprawność seksualną, więc pozostają nieco w tyle za ww. lekami. Jeśli zaś chodzi o grupę leków blokujących kanały wapniowe, to ich wpływ na sprawność seksualną zależy od stosowanego leku: z badań wynika, że stosowanie nifedypiny lub diltiazemu ją poprawia, zaś werapamil na nią nie wpływa ani pozytywnie ani negatywnie. W badaniach trwających dłużej wpływ nifedypiny jest również neutralny, więc przyjmuje się, że zażywanie tych leków w celu obniżenia ciśnienia tętniczego nie pogarsza sfery seksualnej i raczej jej nie poprawia.

Doksazosyna należąca do ostatniej wymienionej grupy, stosowana nie tylko w leczeniu nadciśnienia tętniczego, ale też w przeroście gruczołu krokowego, wykazuje pozytywne działanie na możliwości seksualne mężczyzny. U kobiet działanie leków na tę sferę życiową jest niezbyt dobrze zbadane, czasem donosi się o braku orgazmów podczas terapii przeciwnadciśnieniowej, jednak nie jest on wyraźnie połączony z konkretną grupą leków.

Sprawdź też: Czy picie wody odchudza? Jaką wodę pić i w jakiej ilości?

Leki hipotensyjne a leki poprawiające sprawność seksualną

Mężczyźni, którzy chcieliby przyjmować leki stosowane w leczeniu zaburzeń erekcji, powinni najpierw porozmawiać z lekarzem. Zwykle równoległe stosowanie leków regulujących ciśnienie tętnicze i leków stosowanych w zaburzeniach erekcji jest bezpieczne. Natomiast przyjmowanie tych leków wraz z azotanami stosowanymi w leczeniu dławicy piersiowej lub w nagłych przypadkach, może spowodować niebezpieczny spadek ciśnienia tętniczego.

Mając stwierdzone i leczone nadciśnienie tętnicze, nie ma potrzeby ograniczania w jakikolwiek sposób aktywności seksualnej. Należy zacząć od rozmowy z lekarzem, który mając informacje o pacjencie, jego aktualnym stanie zdrowia, będzie mógł pomóc w leczeniu nadciśnienia, nie dopuszczając tym samym do pogorszenia funkcji seksualnych.

„Preparaty stosowane w leczeniu nadciśnienia wpływają na poziom pożądania seksualnego”