Dysfunkcje seksualne są popularnym tematem. O problemach z orgazmem czy libido można znaleźć wiele informacji, ale mało mówi się o awersji seksualnej. Wiele z nas miało w swoim życiu sytuacje, w których odczuwało niechęć, czy nawet obrzydzenie do partnera, ale z reguły są to jednorazowe doświadczenia.
Awersja seksualna – co to jest? Przyczyny i leczenie niechęci do seksu
Co to jest awersja seksualna?
Awersja seksualna jest dysfunkcją seksualną, w której seks, intymne pieszczoty, fantazje, czy nawet partner napawają wstrętem. Jeżeli już dojdzie to intymnej sytuacji, pojawia się z reguły silny lęk, motywujący, żeby więcej do takiej sytuacji nie dopuścić. Awersja jest też równoznaczna z niemożnością odczuwania przyjemności seksualnej. W przeciwieństwie do innych dysfunkcji, przyczyny zawsze znajdują się w osobie, która cierpi na tę przypadłość lub jej doświadczeniach życiowych – nie ma medycznych wyjaśnień tego stanu.
Zobacz też: Wszystko o seksie analnym
Awersja seksualna a rygorystyczne wychowanie
Rygorystyczne wychowanie i rygoryzm religijny często są przyczynami awersji. Od najmłodszych lat kształtuje się nasza tożsamość seksualna, zaczynają się też tworzyć normy moralne, które mocno są powiązane z seksualnością i z tym co w przyszłości będzie przez nas postrzegane jako dobre. Dlatego osoby wychowywane w przeświadczeniu, że intymność jest czymś złym mogą mieć problemy w życiu dorosłym. Ważne jest, żeby od dzieciństwa wpajać dziecku akceptację własnego ciała, nie należy zawstydzać albo karać malucha kiedy wykazuje zdrowe i zupełnie zrozumiałe dla jego okresu rozwojowego zainteresowanie seksem. Problemem może też być podejście do płci dziecka. Zdarza się, że rodzice mówią np. „Ty się tym nie interesuj, jesteś dziewczynką, a one nie lubią seksu”, albo „Uważaj na chłopców, oni myślą tylko o jednych, chcą cię wykorzystać”. Takie wypowiedzi budują błędne postawy.
Przeczytaj też: Czym jest panseksualizm?
To samo tyczy się rygoryzmu religijnego. W naszej kulturze dominuje religia katolicka. Oczywiście nie ma nic złego w tym, że dostosowujemy się do zasad wyznaczanych nam przez Kościół – należy jednak podejść do sprawy rozsądnie. Należy pamiętać, że intymność nie jest uważana przez katolików za grzech, jest to element małżeństwa, który ma jednoczyć parę i pogłębiać wzajemne więzi.
Czytaj również: Kobieta oziębła – czy takie zjawisko istnieje?
Awersja seksualna a wykorzystanie seksualne
Przemoc seksualna często powoduje awersję. Nie ma znaczenia, czy doszło do niej we wczesnym dzieciństwie, czy w dorosłym życiu. Dla dużej części osób jest to bagaż, który trudno udźwignąć. Często dochodzi do kompletnego wyparcia tej sfery życia. U osób, które podczas napaści były w stałym związku, sytuacja jest trudniejsza – osoby samotne nie muszą konfrontować się z seksualnością, te w związkach prędzej czy później spotkają się w sytuacji intymnej z partnerem, albo z jego dążeniami do doprowadzenia do zbliżenia. Czasem wystarczy drobiazg, żeby powróciły wszystkie negatywne wspomnienia związane z napaścią. Wtedy cały koszmar jest przeżywany na nowo, a seks staje się coraz bardziej odrzucający. Dlatego niezwykle ważna jest w takich sytuacjach jak najszybsza pomoc psychologa lub seksuologa, który pomoże ofierze uporać się z traumatycznymi przeżyciami, nauczy ją jak odnaleźć się w nowej rzeczywistości. Dobrym rozwiązaniem jest też objęcie pomocą bliskich np. partnera. Osoby te też przeżywają dramat, mogą obarczać się winą za to, że doszło do zdarzenia, albo nie wiedzą jak mają zachowywać się czy pomóc swojej drugiej połówce.
Awersja seksualna a problemy w związku
- Konflikty i kłótnie, brak komunikacji między partnerami, nawet nie powiązany z seksualnością może powodować narastająca niechęć, a ona dalej powoduje spadek zainteresowania współżyciem; kontakty seksualne stają się obowiązkiem, są pozbawione przyjemności, a w konsekwencji prowadzą do odrzucenia partnera i intymności.
- Nieakceptowanie proponowanych form współżycia – każdy z nas ma swoje preferencje seksualne. Nie chodzi o to żeby oceniać co jest dobre a co złe – problem pojawia się, kiedy jedna ze stron ma ochotę na coś co budzi wstręt u drugiej strony. Zdarza się, że samo ujawnienie pragnień może budzić w partnerze obrzydzenie czy rozczarowanie. Najczęściej jednak o problemie możemy mówić kiedy jedna ze stron mocno naciska i chce wymusić na drugiej stronie realizację swoich fantazji. Problematyczne jest także podjęcie takich aktywności jak seks analny, oralny, czy grupowy. Oczywiście obie ze stron mogą się źle czuć, jeżeli okaże się, że nie są kompatybilne w swoich potrzebach. Osoba proponująca podjęcie danej aktywności może się poczuć odrzucona albo wyśmiana i to też może powodować niechęć do dalszych zbliżeń. Z kolei osoba, która nie wyraziła zgody na aktywność, może czuć obrzydzenie do danej czynności czy partnera podejrzewając lub wiedząc, że robił „to” z inną osobą. Może też poczuć się niepełnowartościowa, bo nie może mu tego dać, co ktoś inny.
Sprawdź również: Seks oralny a choroby przenoszone drogą płciową
- Rozczarowanie związkiem – pojawia się wtedy, kiedy dążenia partnerów nie są zgodne, np. jeżeli jedna ze stron oczekuje czegoś więcej małżeństwa – chociażby dziecka, choć nie zawsze muszą to być sprawy tak istotne. Wystarczy, że partner zostanie obarczony winą za pojawiające się rozczarowanie i frustrację, a może wyzwolić niechęć związaną z seksem.
- Następstwo zaburzeń lub dysfunkcji seksualnych – awersja seksualna często jest następstwem innych problemów intymnych, zarówno tych własnych jak i partnera; permanentny brak orgazmu, zaburzenia erekcji, spadek libido, parafilie, np. ekshibicjonizm, pedofilia mogą prowadzić do wstrętu przed partnerem i jego dotykiem.
- Zdrada – bywa przyczyną rozstania, a jeżeli para zdecyduje się walczyć o związek czeka ich długa droga; nawet jeżeli osoba zdradzona wybaczy, może się okazać, że nie jest w stanie podjąć czynności seksualnej z partnerem/partnerką. Pojawia się wtedy uczucie wstrętu, obrzydzenia do osoby, która utrzymywała intymne relacje z innymi.
Czytaj również: Kryzys pożądania w związku – czy musi nastąpić?
Inne przyczyny awersji seksualnej
Higiena osobista bardzo często bywa problemem. Zapach potu, brudna bielizna, brak higieny jamy ustnej czy genitaliów mogą odrzucać każdego z nas. Jeżeli sytuacja taka będzie jednorazowa, większość z nas sobie z tym poradzi, ale co zrobić, kiedy jest tak zawsze? Koniecznie należy porozmawiać! Jest to czynnik, który można łatwo zlikwidować, konieczna jest chęć do rozmowy i wyczucie. Wyśmiewanie, oskarżanie czy poniżanie może tylko zaszkodzić. Postaraj się łagodnie i z klasą zasugerować, że warto zadbać o czystość i wygląd.
Przyczyną awersji seksualnej może być też wypierany homoseksualizm – w sytuacji, gdy osoba homoseksualna nie akceptuje swojej seksualności, wypiera ją i wchodzi w związki czy relacje intymne z osobami płci odmiennej, istnieje duże prawdopodobieństwo, że pojawi się awersja seksualna.
Zobacz też: Orgazm pochwowy – jak przebiega, jak wywołać?
Leczenie awersji seksualnej
Z reguły awersja seksualna jest dysfunkcją łatwą do zdiagnozowania ze względu na charakterystyczne objawy, takie jak niechęć do partnera, obrzydzenie do seksu i dotyku, lęk przed intymnością. Dodatkowo uczuciom tym mogą towarzyszyć objawy somatyczne występujące w momencie kiedy doszło do aktywności seksualnej albo krótko po tym, np. wymioty, bóle głowy czy duszności. Jedynym możliwym rozwiązaniem jest psychoterapia. Czas jej trwania i przebieg jest uzależniony od przyczyny problemu i tego jak mocno ucierpiało na tym życie seksualne pary. Najczęściej potrzebna jest terapia obojga partnerów.
Czytaj również: Aseksualność – czym jest, czy trzeba ją leczyć?
Awersja seksualna – opinia specjalisty
Zdaniem eksperta
Awersja, w potocznym tego słowa rozumieniu, jest to niechęć do podejmowania kontaktów seksualnych. Z medycznego punktu widzenia – jedno z najpoważniejszych zaburzeń seksualnych – w dodatku źle rokujące.
Trudno jest leczyć awersję do partnera czy do partnerki. Jej uwarunkowania są psychologiczne i wynikają z relacji partnerskich. Najczęściej dotyczy kobiet. Awersja do podejmowania kontaktów seksualnych bywa związana z doświadczeniem molestowania seksualnego w dzieciństwie.
Awersja do partnera, nie uogólniona na innych mężczyzn, zazwyczaj rokuje źle, a takie związki rozpadają się.
W przypadku awersji do seksu wynikającej z molestowania seksualnego, możliwości terapeutyczne są o wiele większe, a rokowanie jest lepsze.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Ciesielska, B., Kowalczyk R. (2010), Zaburzenia preferencji seksualnych (parafilie), w: Podstawy seksuologii, red. Z. Lew-Starowicz, V. Skrzypulec, Warszawa.
- Z. Lew-Starowicz, V. Skrzypulec, „Podstawy Seksuologii, wyd. PZWL, Warszawa 2010.
- K. Waszyńska, Z. Lew-Starowicz (red.). Przemiany seksualności w społeczeństwie współczesnym. Teoria i rzeczywistość. Wydawnictwo Naukowe UAM, 2012.
Joanna Choińska
Psycholog
Przyjmuje w Poznaniu w gabinecie prywatnym i przychodni. Pracuje w kontakcie indywidualnym z osobami dorosłymi oraz młodzieżą. Udziela porad psychologiczno-seksuologicznych w rozległym zakresie. Zakłada, że podstawą współpracy psychologa i pacjenta jest jak najszybsza pomoc w rozwiązaniu problemu. Podczas konsultacji pomaga rozwiązywać między innymi następujące problemy: stany obniżonego nastroju, brak lub utratę potrzeb seksualnych, przedwczesny wytrysk, ból podczas stosunku, brak akceptacji własnej orientacji seksualnej, trudności w nawiązywaniu i utrzymywaniu relacji.
Komentarze i opinie (2)
opublikowany 19.11.2022
opublikowany 29.12.2022