Choroba lokomocyjna – czym jest? Sposoby na chorobę lokomocyjną u dzieci

Choroba lokomocyjna – co to takiego?

W terminologii medycznej określana jest mianem kinetozy. Choroba lokomocyjna to zespół zaburzeń, jakie pojawiają się na skutek zakłóceń odczuwania ruchu przez różne zmysły. Za zachowanie równowagi i odbieranie wrażeń słuchowych odpowiada błędnik, który u dzieci jest jeszcze niedostatecznie wykształcony. W związku z tym, to właśnie najmłodsi najczęściej cierpią na przykre dolegliwości. Najwyższą podatność na kinetozę mają maluchy w wieku 2-12 lat, a najniższą dzieci poniżej 2. roku życia. Dzieje się tak z prostego względu, mianowicie najmłodsze dzieci są układane w fotelikach zwykle w pozycji leżącej.

Choroba lokomocyjna dotyka około 30% populacji ogólnej, z czego średnio 5% bardzo ciężko znosi podróż. W późniejszym okresie życia częściej chorują osoby płci żeńskiej niż męskiej. Dotyczy to zwłaszcza kobiet w ciąży i w okresie menstruacji. Pochodzenie może również odgrywać istotną rolę w występowaniu choroby lokomocyjnej. Przypadki kinetozy są częściej odnotowywane u Azjatów, szczególnie Chińczyków.

Przyczyny choroby lokomocyjnej

Wszelkie bodźce związane z ruchem oraz spoczynkiem są rejestrowane przez narząd równowagi, czyli błędnik. W pierwszej kolejności to właśnie on rejestruje informacje o zmianie położenia i przesyła je do mózgu. Podczas jazdy samochodem błędnik może nie nadążać w przesyłaniu danych do układu autonomicznego. W związku z tym mózg odbiera sprzeczne informacje dotyczące położenia ciała, przez co powstaje czynnościowy chaos. Organizm uruchamia szereg procesów obronnych, wywołujących symptomy tej choroby.

Zespół objawów zwykle nasila się podczas szybkiej jazdy samochodem, podróży statkiem, gwałtownego wznoszenia się i opadania oraz zmienności przyspieszenia samolotu. Za główną przyczynę choroby lokomocyjnej wskazuje się brak zgodności bodźców, błędnika i sygnałów wzrokowych odbieranych przez mózg z różnych narządów. U kobiet czynnikiem ryzyka jest podwyższony poziom kortyzolu oraz estrogenu, który zmienia się wraz z cyklem miesiączkowym.

Objawy choroby lokomocyjnej

Najczęstsze dolegliwości to:

• nudności
• ból brzucha
• zawroty głowy
• wymioty
• zmęczenie
• potliwość

W trakcie podróży zdecydowana większość osób czuje się rozbita i osłabiona. Do tego dochodzi brak apetytu oraz uczucie zmęczenia.

W skrajnych przypadkach choroba lokomocyjna potrafi wywołać stan odrętwienia czy letargu. Mogą pojawić się trudności w oddychaniu, uczucie ucisku w klatce piersiowej, senność i zwolnienie rytmu serca. Wśród głównych objawów choroby lokomocyjnej znajdują się zawroty głowy, nudności, wymioty.

Osoby podróżujące różnymi środkami transportu często skarżą się na ból głowy, zwiększoną potliwość, brak koncentracji, nadwrażliwość na zapachy, zaburzenia w prawidłowym odbiorze smaków, ślinotok lub suchość w ustach. W czasie jazdy samochodem, pociągiem lub autobusem może pojawić się wyraźna bladość skóry w okolicy nosa i ust. Objawy, jakie towarzyszą kinetozie znikają samoistnie w momencie, gdy przestajemy się przemieszczać.

Czytaj również: Leki na wymioty – jakie wybrać?

Choroba lokomocyjna u dziecka

Dolegliwości związane z chorobą lokomocyjną mogą pojawić się u każdego dziecka. Dzieci różnią się wrażliwością. Niektórym maluchom jest „niedobrze” podczas każdej jazdy samochodem, a u innych do sprowokowania nudności konieczny jest dłuższy czas trwania jazdy, gwałtowny ruch, przyspieszenie czy częsta zmiana ruchu lub wysokości na jakiej odbywa się podróż.

Objawy są nasilone, jeżeli ruch jest niejednostajny, odbywa się w różnych kierunkach, szczególnie przy dużych różnicach wzniesień (podróż w górzystym terenie). Konflikt informacji dostarczanych wraz z rożnymi sygnałami odbieranymi przez organizm odbywa się najprawdopodobniej na poziomie neuroprzekaźników – substancji chemicznych, takich jak histamina, acetylocholina i noradrenalina, które pozwalają komunikować się komórkom nerwowym.

Leki – co na chorobę lokomocyjną?

Na polskim rynku znajduje się szeroki wybór suplementów diety, które zwiększają zdolność organizmu do radzenia sobie z niezbyt przyjemnymi dolegliwościami w trakcie podróży. Dzieciom można podawać preparaty antyhistaminowe dostępne bez recepty, które pomagają w walce z chorobą lokomocyjną. Mimo, że nie są zaliczane do leków, pozwalają złagodzić objawy kinetozy. Warto też sięgnąć po imbir, który zapobiega dolegliwościom, takim jak: nudności, wymioty, skurcze żołądka czy zawroty głowy.

Czytaj również: Leki na chorobę lokomocyjną – rodzaje i działanie

Dobrym rozwiązaniem jest także zakup plastrów akupresurowych o działaniu uspokajającym lub opaski uciskowej na nadgarstek o właściwościach przeciwwymiotnych. Produkty tego typu można stosować u dzieci powyżej 3. roku życia. W aptekach znajdziemy również leki w formie tabletek lub syropu, które powinny być przepisane przez lekarza. Do najbardziej popularnych substancji czynnych stosowanych w leczeniu choroby lokomocyjnej należy metoklopramid, prometazyna i hioscyna. Polecane są zwłaszcza dorosłym oraz dzieciom po 12. roku życia. Po konsultacji z pediatrą można uzyskać zgodę na zastosowanie odpowiedniej dawki u młodszych dzieci.

Sposoby na chorobę lokomocyjną u dziecka:

• Istotne, by dzieci siedziały jak najdalej od osi kół i miały dostęp do świeżego powietrza.
• Dzieci lepiej znoszą jazdę przodem do kierunku jazdy, choć zdecydowanie najbezpieczniejsze jest przewożenie ich tyłem przynajmniej do 3 roku życia.
• Warto wybrać dogodne miejsce, lekko opuścić oparcie fotela oraz przyjąć pozycję półleżącą ze stabilnym podparciem głowy.
• W czasie jazdy samochodem najlepiej patrzeć do przodu na horyzont, tak by nie skupiać wzroku na przesuwającym się krajobrazie.
• Istotne znaczenie mają częste przystanki podczas podróży samochodem. Ruch ciała na świeżym powietrzu pomaga zmniejszyć objawy choroby lokomocyjnej.
• Należy unikać czytania i wpatrywania się w urządzenia mobilne podczas podróżowania oraz zbędnych ruchów głową, warto utrzymywać postawę wyprostowaną i kierować wzrok przodem do kierunku jazdy.

Przeczytaj też: Ból głowy i wymioty – co oznaczają?

Domowe sposoby na chorobę lokomocyjną:

Istnieją tradycyjne sposoby na minimalizowanie dolegliwości towarzyszących chorobie lokomocyjnej, które są polecane przez rodziców.

• zaklejanie plastrem pępka
• cukierki do ssania
• napar z imbiru
• żucie gumy

Choroba lokomocyjna u dziecka – porady lekarza –video

Zalecenia lekarza pediatry w przypadku choroby lokomocyjnej u dziecka

Jak zapobiec chorobie lokomocyjnej w podróży?

Przede wszystkim nie pić napojów gazowanych, kawy czy mocnej herbaty. Aby zminimalizować objawy towarzyszące chorobie lokomocyjnej, warto zjeść przed podróżą lekki posiłek. Ciężkostrawne dania mogą zalegać na żołądku. Pamiętajmy, że wzrok skupiony na przesuwającym się krajobrazie wzmaga objawy choroby lokomocyjnej. Dlatego najlepiej zasłonić szyby samochodu przyciemniającymi zasłonkami, które dodatkowo ochronią oczy przed słońcem. Warto zabrać ze sobą "zestaw awaryjny", czyli worki lub torebki foliowe, chusteczki i ubrania na zmianę.