Niewyraźne widzenie – przyczyny nieostrego, rozmytego i zamglonego widzenia

Skąd się biorą zaburzenia widzenia?

W złożony proces wiedzenia zaangażowanych jest wiele struktur organizmu człowieka. Bodziec wzrokowy pod postacią fali świetlnej przechodzi przez kolejne warstwy gałki ocznej i dociera do siatkówki, gdzie następuje zamiana energii świetlnej na sygnały neuronalne. Następnie bodźce wzrokowe zostają drogami nerwowymi (nerw wzrokowy, pasmo wzrokowe) przeniesione do okolicy mózgu odpowiedzialnej za dalszą obróbkę i interpretację widzianego obrazu.

Procesy chorobowe, zlokalizowane w obrębie gałki ocznej lub obejmujące struktury drogi wzrokowej znajdujące się w mózgowiu, mogą objawiać się zaburzeniami widzenia,ich rodzaj zależy tu od lokalizacji patologii. Do częstych zaburzeń wzroku, które zgłaszają pacjenci należą:

• pogorszenie wzroku – utrata ostrości widzenia postępuje z upływem czasu lub występuje nagle,
• ubytki w polu wiedzenia lub jego zawężenie,
• zupełne zaniewidzenie,
• podwójne widzenie,
• dodatkowe bodźce wzrokowe pod postacią mroczków lub błysków.

Zaburzenia wzroku mogą przybierać również postać problemów z rozróżnianiem barw. Wyróżniamy wrodzone upośledzenie widzenia barw, tzw. daltonizm, który ma podłoże genetyczne, ale może pojawić się również wskutek uszkodzenia płata potylicznego przez uraz lub zaburzenia naczyniowe. Nabyte nieostre widzenie barw obserwuje się także w chorobach siatkówki oraz neuropatiach nerwu wzrokowego.

Niewyraźne widzenie – co oznacza "widzenie za mgłą"?

Nieostre wiedzenie, postępujące wraz z wiekiem, najczęściej spowodowane jest obecnością tak zwanych wad refrakcji. Zaliczamy do nich: krótkowzroczność (nieostre widezenia z daleka), nadwzroczność (nieostre widzenie z bliska) oraz astygmatyzm.

Wskutek nieprawidłowej budowy gałki ocznej promienie świetlne zostają skupione poza siatkówką, co skutkuje utratą lub zaburzebniami ostrości widzenia. Dobranie odpowiednich szkieł okularowych przynosi poprawę ostrości wzroku.

Zaćma to przyczyna niewyraźnego widzenia

Zamglone widzenie, określane przez pacjentów jako „widzenie za mgłą”, które nasila się z czasem, może być objawem zaćmy. Schorzenie to związane jest z postępującym zmętnieniem soczewki i prowadzi do stopniowego pogorszenia ostrości widzenia. Pojawia się dyskomfort, zwłaszcza przy patrzeniu w dal oraz pod światło.

Zaćma w większości przypadków związana jest ze starzeniem się organizmu, może wystąpić również w wyniku: urazu gałki ocznej, zapalenia błony naczyniowej oka, niekontrolowanej cukrzycy, a także u pacjentów przewlekle stosujących kortykosteroidy lub jako powikłanie radioterapii.

Leczenie zaćmy w większości przypadków polega na jej operacyjnym usunięciu w znieczuleniu miejscowym.

Nieostre widzenie objawem zwyrodnienia plamki żółtej (AMD)

Inną przyczynę rozmytego widzenia i postępującej utraty ostrości wzroku stanowi zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem, które powoduje pogorszenie widzenia, zwłaszcza w polu centralnym.

Trzeba wiedzieć, że stopniowa utrata wzroku może być spowodowana zanikiem nerwu wzrokowego, najczęściej wskutek: cukrzycy, miażdżycy, jaskry, niedoboru witaminy B₁₂ lub zatrucia metalami ciężkimi.

Rozmyte, zamglone widzenie – jakie są przyczyny?

Ostre pogorszenie ostrości wiedzenia może pojawić się w przebiegu wielu procesów chorobowych. Najczęściej problem dotyczy jednego oka, a jego przyczyną może być migrena z aurą (w polu widzenia pojawia się migoczący mroczek, obraz dookoła mroczka jest zamazany; występują zaburzenia widzenia i ból głowy) oraz przejściowe zaniewidzenie (chwilowa utrata ostrości widzenia), np. jednostronne pogorszenie ostrości widzenia, lub jego całkowita utrata, trwające od kilku sekund do kilku minut. Schorzenie związane jest zazwyczaj ze zwężeniem tętnicy szyjnej wewnętrznej. Stanowi objaw przemijającego ataku niedokrwiennego i niesie ryzyko wystąpienia udaru mózgu,

Do innych przyczyn nieostrego widzenia zalicza się:

• pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego – objawia się nagłym zaniewidzeniem, któremu towarzyszy ból nasilający się przy ruchach oczu oraz zaburzenia widzenia barw. Bardzo często jest pierwszym z objawów stwardnienia rozsianego;
• niedrożność tętnicy środkowej siatkówki – wskutek zakrzepu lub zatoru, objawia się nagłym, bezbolesnym zaniewidzeniem;
• krwotok do ciała szklistego – występuje bezbolesne, dość szybko postępujące pogorszenie ostrości wzroku. W polu widzenia pojawia się duża ilość mętów. Może prowadzić do odwarstwienia siatkówki;
• odwarstwienie siatkówki – na obrzeżach pola widzenia jednego oka pojawia się szara zasłona, która z czasem rozszerza się centralnie. Objawy mogą być poprzedzone pojawieniem się mętów w polu widzenia lub błysków światła.

Najczęściej mamy do czynienia z zamglonym widzeniem na jedno oko, obustronne nagłe pogorszenie ostrości widzenia jest zjawiskiem rzadkim. Pojawia się wskutek zatrucia alkoholem metylowym, w obustronnym zapaleniu nerwu wzrokowego lub przy długo trwającej tarczy zastoinowej, np. w przebiegu guza mózgu.

Czy podwójne widzenie oznacza chorobę?

Kolejnym z zaburzeń widzenia, jakie mogą doświadczać pacjenci jest dwojenie obrazu. Podwójne widzenie (diplopia) pojawia się wskutek uszkodzenia mięśni poruszających gałką oczną lub unerwiających je nerwów ruchowych (tzw. nerwów czaszkowych III, IV, VI). W takiej sytuacji dochodzi do nieprawidłowego ustawienia gałek ocznych oraz braku koordynacji ich ruchów Pojawienie się podwójnego wiedzenia wymaga dogłębnej diagnostyki i ustalenia przyczyny.

Istnieje wiele schorzeń, które prowadzą do wystąpienia diplopii. Mięśnie okoruchowe oraz zaopatrujące je nerwy mogą ulec uszkodzeniu poprzez procesy patologiczne toczące się w oczodole, np. guz, stan zapalny, choroby kości oczodołu lub w zatokach obocznych nosa. Porażenie mięśni gałek ocznych pojawia się również w przebiegu: miastenii, miopatii ocznej lub nadczynności tarczycy. Do porażenia nerwów unerwiających mięśnie poruszające gałką oczną może dojść wskutek krwotoku w pniu mózgu lub zakrzepu zatoki jamistej.

Podwójne wiedzenie może być również manifestacją stwardnienia rozsianego. Nerwy okoruchowe ulegają uszkodzeniu w następstwie cukrzycy oraz niedoboru witaminy B₁ u osób przewlekle nadużywających alkoholu.

Podwójne wiedzenie może wystąpić jako jeden z objawów: kiły, zapalenia opon rdzeniowo-mózgowych i mózgu czy w zatruciu jadem kiełbasianym. Wśród innych przyczyn porażenia nerwów ruchowych gałek ocznych są: urazy czaszkowo-mózgowe, guzy pnia i podstawy mózgu oraz tętniaki tej okolicy.

Zaburzenia widzenia a wylew krwi do ciała szklistego