Leki na erekcję – lista najbardziej popularnych

Zaburzenia wzwodu

Mechanizm wzwodu prącia polega na przemijającym napełnianiu się krwią ciał jamistych prącia w czasie odczuwanego pobudzenia seksualnego. Aby mogło dojść do napływu krwi do wspomnianych wyżej struktur konieczne jest zwiotczenie mięśni gładkich ciał jamistych i rozszerzenie tętnic doprowadzających krew do prącia, wówczas dochodzi do ucisku żył wewnątrzjamistych, co jest obserwowane jako wzwód. Cały ten schemat reakcji zaczyna się od pobudzenia włókien nerwowych w układzie przywspółczulnym, które za pośrednictwem tlenku azotu (NO) i cGMP, jego wtórnego przekaźnika, zapoczątkowują opisaną kaskadę.

Brak erekcji lub erekcja niewystarczająca uniemożliwiają odbycie współżycia płciowego na poziomie uznawanym za satysfakcjonujący. Taki stan określa się ogólnie jako zaburzenia wzwodu i szacuje się, że na świecie cierpi na niego ponad 150 milionów mężczyzn w wieku powyżej 35 lat, a w Polsce aż 2,5 miliona z czego tylko około 5% poddaje się leczeniu. Tak niski odsetek osób zgłaszających się do specjalisty może wynikać z poczucia wstydu przed lekarzem ale także przed partnerką, brak odpowiedniej edukacji seksualnej i brak wystarczającej wiedzy na temat dostępnych metod leczenia.

Przyczyny problemów z erekcją

Zaburzenia wzwodu to bardzo delikatny i złożony problem, dlatego też bardzo ważne dla prawidłowego leczenia jest poznanie przyczyn takiego stanu. Jak wiele jest osób borykających się z tym problemem tak wiele jest powodów jego wystąpienia. Rozwój tych zaburzeń może być spowodowany czynnikami fizycznymi jak i psychicznymi.

Czynniki fizyczne

Do przyczyn fizycznych zaburzeń wzwodu zalicza się:

• nieprawidłowe funkcjonowanie lub uszkodzenie ciał jamistych,
• nieprawidłowe funkcjonowanie naczyń, czego konsekwencją jest zmniejszony napływ krwi tętniczej lub też zwiększony odpływ krwi żylnej, zaburzenia w gospodarce hormonalnej, wśród nich najważniejsze to:
  • zbyt niski poziom testosteronu,
  • hiperprolaktynemia,
• zaburzenia neurologiczne, przykładem może być porażenie poprzeczne.

Istotny wpływ na powstanie zaburzeń wzwodu prącia mają także choroby towarzyszące, chociażby takie jak:

• cukrzyca,
• nadciśnienie tętnicze,
• stwardnienie rozsiane,
• choroby nerek i serca.

Również leki zażywane z powodu innych schorzeń mogą wywoływać brak erekcji lub ją osłabiać. W tym kontekście najczęściej mówi się o lekach przeciwdepresyjnych, uspokajających, antyandrogennych i przeciwnadciśnieniowych. Znaczenie może mieć także stosowanie używek, alkoholu i papierosów.

Czynniki psychiczne

Zaburzenia erekcji o podłożu psychicznym mogą powstawać w sytuacji gdy mężczyzna odczuwa lęk przed odbyciem stosunku, ponieważ nie może go odbyć w pełni, ma niską samoocenę i problemy w związku, w którym aktualnie jest. Taka sytuacja może mieć również miejsce gdy mężczyzna nie jest jeszcze gotowy do posiadania potomstwa i lęk przed poczęciem dziecka blokuje go wewnętrznie. Są również dużo poważniejsze sytuacje, gdy odczuwany lęk przed współżyciem wynika z ze złych doświadczeń z przeszłości.

Patofizjologia problemów z erekcją pozwoliła dokonać podziału tych zaburzeń na trzy zasadnicze typy:

• niemożność wystąpienia wzwodu,
• niemożność jego utrzymania,
• uszkodzenie mechanizmu wypełniania ciał jamistych.

Metody leczenia zaburzeń wzwodu

Z racji tego, że jest to schorzenie, które dotyka sfery bardzo delikatnej i intymnej, jego diagnostyka jest zazwyczaj utrudniona. Bardzo ważne jest, aby ze strony personelu medycznego, jak i samego lekarza lub terapeuty pacjent otrzymał należyte wsparcie i zrozumienie, a wszelkim badaniom towarzyszyła atmosfera intymności i komfortu. Prawidłowa diagnoza opiera się na wnikliwym wywiadzie przeprowadzanym z pacjentem podczas pierwszej wizyty, a w dalszej kolejności na badaniu fizykalnym, które w dużym stopniu przybliża lekarza do rozpoczęcia prawidłowego leczenia.

Zaburzenia psychiczne

W zależności od tego, co stanowi przyczynę zaburzeń wzwodu, lekarz dobiera najlepszą dla danego pacjenta metodę leczenia. W przypadku, kiedy choroba ma podłoże psychiczne, zalecana jest konsultacja psychologiczna, która pozwoli na dokładną analizę problemu. Często jest jednak tak, że takie konsultacje stanowią uzupełnienie terapii farmakologicznej.

Zaburzenia hormonalne

Sytuacja wydaje się dość prosta w przypadku, gdy u podłoża choroby leżą zaburzenia hormonalne, ponieważ wtedy zazwyczaj wystarczy uregulować ich poziom w organizmie i wszystko wraca do normy. Niedobór androgenów potwierdzony odpowiednimi badaniami leczy się poprzez podawanie odpowiednich dawek testosteronu. Natomiast w przydatku osób cierpiących na cukrzycę należy uregulować ich przemianę materii i zadbać o prawidłowy poziom insuliny.

Leczenie farmakologiczne problemów z erekcją

W leczeniu zaburzeń wzwodu wykorzystywane są zazwyczaj inhibitory fosfodiesterazy 5 (PDE 5), podawane doustnie sildenafil, tadalafil i wardenafil. Sama fosfodiesteraza 5 to enzym odpowiedzialny za rozkład nukleotydów cGMP i cAMP, które są przekaźnikami w mechanizmie działania wielu neurohormonów. Uczestniczą także w regulacji procesu skurczu mięśni gładkich, w tym również mięśni gładkich naczyń krwionośnych. Z racji tego, że fosfodiesteraza występuję głównie w tętnicach ciał jamistych prącia, uzasadnione jest użycie w leczeniu zaburzeń wzwodu jej inhibitorów, ponieważ wówczas dochodzi do hamowania procesu rozpadu cGMP, a tym samym nasila się i przedłuża działanie tego cyklicznego nukleotydu. Nagromadzenie cGMP ułatwia działanie tlenku azotu (NO), który rozszerza mięśnie gładkie naczyń krwionośnych i w ten sposób ułatwia dopływ krwi do ciał jamistych, co ułatwia wzwód prącia. Warunkiem koniecznym do zadziałania leków zaliczanych do inhibitorów fosfodiesterazy 5 jest wcześniejsze emocjonalne pobudzenie seksualne.

Wszystkie preparaty dostępne na rynku charakteryzują się takim samym mechanizmem działania, a różnice między nimi wynikają z odmiennych właściwości farmakologicznych.

Sildenafil

Jako pierwszy do leczenia problemów ze wzwodem został wprowadzony sildenafil, którego powinowactwo do typu 5 fosfodiesterazy jest dużo większe niż do innych izoform (poznano 11 rodzin składających się z różnych izoform). Lek ten dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego, jednak posiłki, szczególnie te zawierające duże ilości tłuszczu, spowalniają ten proces. Maksymalną reakcję organizmu obserwuje się po około 60 minutach od doustnego przyjęcia leku (dobrze przenika do tkanek), a działanie utrzymuje się do 4 godzin.

• standardowe dawki mieszczą się w granicach od 25 do 100 mg,
• jednak zazwyczaj zalecaną jest dawka 50 mg zażyta na godzinę przed planowanym współżyciem.

Za jego metabolizm w wątrobie odpowiedzialna jest jedna z izoform cytochromu P, który bierze udział w przemianach większości leków. Prawie w całości wydalany jest z kałem w postaci nieaktywnych metabolitów. Co ważne, podczas jego stosowania nie odnotowano zmian w morfologii i ruchliwości plemników. Przeciwwskazaniem do stosowania preparatów zawierających sildenafil są:

• choroby serca lub wątroby,
• udar mózgu,
• zawał mięśnia sercowego przebyte w okresie do 6 miesięcy przed planowanym zażyciem tego leku,
• niestabilna choroba niedokrwienna serca.

Ograniczeniem co do przyjmowania tego leku jest zarówno niskie jak i wysokie ciśnienie tętnicze krwi, jednoczesne przyjmowanie nitratów lub innych leków, które stanowią źródło tlenku azotu. Leki te można podać choremu dopiero po upływie 24 godzin od ostatniej dawki sildenafilu.

Osoby, które cierpią na barwnikowe zapalenie siatkówki, białaczkę, chorobę wrzodową lub anatomiczne zniekształcenie prącia, powinny zachować szczególną ostrożność podczas ewentualnego przyjmowania preparatów zawierających w składzie sildenafil. Objawy niepożądane najczęściej zgłaszane podczas terapii z użyciem sidenafilu to bóle i zawroty głowy oraz zaczerwienienie twarzy. Niekiedy pacjenci uskarżają się na dolegliwości dyspeptyczne, zaburzenia widzenia (nadwrażliwość na światło) i niedrożność nosa. Bardzo niebezpiecznym objawem jest bolesny wzwód prącia (priapizm). Jeśli takie działanie wystąpi, konieczna jest natychmiastowa pomoc lekarska. Sildenafil nie mogą przyjmować kobiety i osoby poniżej 18 roku życia.

Wardenafil

Kolejny lek zaliczany do tej grupy to wardenafil, który wykazuje silniejsze działanie niż sildenafil i charakteryzuje się też większą selektywnością w stosunku do PDE5. Równie dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego, jednak maksymalne działanie osiąga w czasie do 30 minut. Jego działanie może się utrzymywać do maksymalnie 3 godzin, a standardowe dawki to 5, 10 i 20 mg. Podobnie jak w przypadku omawianego już sildenafilu, lek należy zażyć godzinę przed planowanym współżyciem.

Wardenafil może powodować obniżenie ciśnienia tętniczego i nasilać działanie leków stosowanych w leczeniu nadciśnienia. Profil działań niepożądanych oraz interakcje i przeciwwskazania są takie same jak dla sildenafil, ponieważ leki te różnią się tylko czasem działania i dawkowaniem.

Tadalafil

Tadalafil jest ostatnią substancją zaliczaną do grupy inhibitorów fosfodiesterazy 5. Charakteryzuje go najdłuższy czas działania, który może się utrzymywać nawet przez całą dobę po standardowym, jednorazowym zastosowaniu. W jego przypadku jednak jest największe ryzyko wystąpienia priapizmu (długotrwały wzwód członka). Bardzo dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego, a pożywienie nie wpływa na ten proces. Maksymalne stężenie we krwi odnotowywano po około 30 minutach, podobnie jak w przypadku wardenafilu i sildenafilu. Interakcje i działanie nie pożądane pokrywają się w całości z tymi występującymi u pozostałych leków z tej grupy.

Apomorfina

W leczeniu zaburzeń wzwodu zastosowanie znalazła także apomorfina, która podawana jest podjęzykowo, około 20 minut przed planowaną aktywnością seksualną. Taka forma podania została niejako wymuszona przez bardzo silny efekt pierwszego przejścia po podaniu doustnym. Zalecana dawka to 2-3 mg. Działa agonistycznie na receptory dopaminergiczne D­₂. W przeciwieństwie do omawianych wcześniej inhibitorów fosfodiesterazy 5, do osiągnięcia efektów praktycznie nie wymagana jest stymulacja seksualna.

Działania niepożądane, które udało się zmniejszyć dzięki podaniu podjęzykowemu, to wymioty (apomorfina była stosowana jako lek stymulujący wymioty) oraz bóle i zawroty głowy. Mniej nasilone objawy to:

• zapalenie gardła,
• niedrożność nosa,
• wzmożona potliwość,
• nasilony kaszel.

W odróżnieniu od sildenafilu może być stosowana jednocześnie z nitratami, jeśli jej łączna dawka nie przekroczy 3 mg. Jej stosowanie jest przeciwwskazane u pacjentów z niestabilną dusznicą bolesną, niskim ciśnieniem krwi i świeżym zawałem mięśnia sercowego.

Omówione metody uznawane są za nieinwazyjne, jednak są przypadki wymagające leczenia inwazyjnego i wówczas stosuje się preparaty alprostadilu, papaweryny lub fentolaminy. Przy ich użyciu wykonuje się iniekcje bezpośrednio do ciał jamistych, co skutkuje lepszym ich wypełnieniem. Ze względu na dość kłopotliwą formę podania, a także na skutki uboczne związane z tym sposobem aplikacji (bolesne wzwody, priapizm, krwiaki, zwłóknienia) metoda ta jest coraz rzadziej wykorzystywana.

Metoda MUSE

Rosnącą popularność zyskuje natomiast metoda MUSE, która polega na aplikacji do cewki moczowej alprostadilu, który wchłaniając się przez błony śluzowe dociera do ciał jamistych. Efekt uzyskuje się poprzez zmniejszenie odpływu krwi żylnej przy jednoczesnym zwiększeniu dopływu krwi tętniczej do ciał jamistych. Stosowanie tej metody niesie ze sobą ryzyko uszkodzenia cewki moczowej. Alprostadil może powodować wzrost temperatury ciała, bóle głowy, zaczerwienie twarzy i drgawki.

Substancje roślinne

Jako wspomagające właściwy proces leczenia zaburzeń wzwodu mogą być stosowane preparaty pochodzenia roślinnego, które w swym składzie zawierają owoc cytryńca chińskiego (Schisandra chinensis), owoc palmy sabalowej (Serenoa regens) i nasiona Guarany (Paullinia cupana). Dużą popularnością cieszy się również preparat zawierający w swym składzie tak unikalny składnik jak korzeń Maca (Lepidium meyenii; skarb Inków) charakteryzujący się dużą zawartością niezbędnych aminokwasów i kwasów tłuszczowych, a dodatkowo także steroli, glukozynolatów i izotiocyjanianów. Wspomniany korzeń maki łączony jest z buzdygankiem ziemnym (Tribulus terrestris), szczególnie bogatym w takie grupy związków jak flawonoidy, fitosterole, saponiny, fenolokwasy i aminokwasy.

Video z seksuologiem na temat leków na erekcję