Utrata głosu – przyczyny i leczenie zaniku głosu oraz chrypki (dysfonii)

Chrypka (dysfonia) i utrata głosu – objawy

Utrata głosu i chrypka to powszechna dolegliwość, której przyczyny są spowodowane zarówno chorobami krtani, jak i zaburzeniami ogólnoustrojowymi, np. zaburzeniami hormonalnymi.

Krótkotrwała chrypka jest zwykle niegroźną dolegliwością, jednak gdy trwa powyżej dwóch tygodni, konieczna staje się wizyta u lekarza i znalezienie przyczyny zachrypniętego głosu.

Często pacjenci skarżą się "straciłam głos – jak go prędko odzyskać?”. Leczenie zależne jest tu od przyczyny. W niektórych przypadkach wystarcza oszczędzanie strun głosowych i picie dużej ilości płynów. Niekiedy jednak konieczne są metody zabiegowe lub operacyjne.

Przeczytaj też: Spuchnięte usta – jakie są przyczyny obrzęku warg?

Dysfonia (łac. dysphonia, chrypka) to objawy dotyczący głosu polegające na zmianie jego dotychczasowego charakteru. Staje się on: szorstki, matowy. Mamy do czynienia ze zmienioną barwą głosu.

Może dojść także do nagłego zaniku głosu przy dłuższym mówieniu. Objaw ten spowodowany jest zaburzonym drganiem fałdów głosowych krtani – struktur, których prawidłowy ruch względem siebie jest konieczny do wydobycia głosu o prawidłowym brzmieniu. Dysfonii może towarzyszyć: ból, suchość i drapanie w gardle oraz częste pochrząkiwanie.

Przeczytaj też: Zaburzenia i utrata węchu – czy da się to wyleczyć?

Zanik głosu – jakie są przyczyny?

Chrypka i trudności z mówieniem – objaw zapalenia krtani

Zapalenie krtani (laryngitis) to najczęstsza przyczyna chrypki i trudności z mówieniem. Do głównych przyczyn należą tu: infekcje wirusowe górnych dróg oddechowych, przewlekłe i ostre stany zapalne zatok (spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła z zatok podrażnia nabłonek krtani), alergie, narażenie na czynniki drażniące (dym papierosowy, alkohol, praca wśród szkodliwych oparów i pyłów). Rzadką przyczyną zapalenia krtani są infekcje bakteryjne.

Zapalenie wirusowe objawia się: bólem gardła, katarem, niewielką gorączką. Gdy zakażenie obejmie krtań dochodzi do podrażnienia śluzówki fałdów głosowych, ich obrzęku i rozwoju stanu zapalnego. Pojawia się wtedy: zmieniony głos, chrypka (do bezgłosu włącznie), drapanie i uczucie suchości w gardle.

Sprawdź też: Kamienie migdałkowe – jak je leczyć?

Guzki śpiewacze (głosowe) i polipy krtani – przyczyna chrypki i problemów z głosem

Do częstych przyczyn zaburzeń głosu należą guzki głosowe (tzw. guzki śpiewacze) oraz polipy krtani.

Guzki głosowe są to małe narośla na błonie śluzowej fałdów głosowych. Rozwijają się u głównie u osób nadużywających głosu np. jako skutek wykonywanej pracy (nauczyciele, śpiewacy). Objawy w tym przypadku to: "męczenie” się głosu, chrypka (np. po dłuższej przemowie czy wypowiedzi) oraz uczucie ciała obcego w gardle (krtani).

Polipy w gardle (krtani) to uwypuklenia błony śluzowej. Rozwijają się one u osób pracujących głosem, a także u tych narażonych na dym tytoniowy i zanieczyszczenia powietrza. Wśród objawów należy wymienić: kaszel, zmianę barwy głosu na niski, chrypkę, problemy z mówieniem (aż do bezgłosu).

To też może Cię zainteresować: Strupki w nosie – przyczyny, rozpoznanie

Utrata głosu i chrypka – rak krtani?

Gdy chrypa i zmieniony głos utrzymują się powyżej 2 tygodni (lub towarzyszą jej niepokojące objawy, takie jak: utrata głosu, ból, utrudnione połykanie, powiększone węzły chłonne) można podejrzewać raka krtani.

W krtani zwykle rozwija się rak płaskobłonkowy. Chorzy to zwykle mężczyźni palący papierosy i nadużywający alkoholu.

Przeczytaj też: Zespół przewlekłego spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła

Zmiana barwy głosu a czynniki środowiskowe

Częstą przyczyną chrypki i zmienionej barwy głosu są otaczające warunki. Przebywanie w klimatyzowanym pomieszczeniu bardzo często powoduje suchość, drapanie i podrażnienie gardła.

Ważnym czynnikiem wywołującym chrypkę, utratę lub zmianę barwy głosu jest dym tytoniowy – wdychany niszczy śluzówkę krtani, powodując jej wysuszenie i uszkodzenie.

To też może Cię zainteresować: Guzek na szyi – co może oznaczać?

Chrypka i zmiana głosu w zaburzeniach hormonalnych

Zaburzenia endokrynologiczne mogą być przyczyną problemów z głosem. Najczęściej towarzyszą one niedoczynności tarczycy. Brak hormonów tarczycowych powoduje powiększenie się i obrzęk fałdów głosowych. Objawem jest tu: niski i zachrypnięty głos o „matowym” brzmieniu.

Chrypka oraz zmiana głosu na niski może pojawić się w trakcie ciąży jako wyraz działania estrogenów i progesteronu – powodują pogrubienie fałdów głosowych.

Przeczytaj więcej na temat: Niski progesteron – leczenie, objawy, skutki

Chrypka u dzieci – co to znaczy?

Podgłośniowe zapalenie krtani u dziecka (krup)

Chrypka u dzieci zwykle związana jest (tak jak u dorosłych) z infekcją górnych dróg oddechowych. Częstą infekcją jest podgłośniowe zapalenie krtani (tzw. krup) Objawy mogą być mylone z napadem astmy oskrzelowej. Pojawia się chrypka, stridor, czyli świst krtaniowy związany z przedostawaniem się powietrza przez silnie zwężoną krtań, szczekający kaszel u dziecka.

Leczenie polega na podawaniu wziewnych glikokortykosteroidów. Objawy tej choroby mogą mieć dramatyczny przebieg i wzbudzać silny niepokój u rodziców, jednak jest to schorzenie, która zwykle nie daje poważnych powikłań.

To też może Cię zainteresować: Spuchnięte dziąsła – przyczyny, objawy, leczenie

Nagłośniowe zapalenie krtani i astma u dziecka

Poważną chorobą jest nagłośniowe zapalenie krtani u dziecka – schorzenie bakteryjne obejmujące nagłośnię, tj. strukturę między językiem a krtanią.

Objawy wynikają z zwężenia dróg oddechowych, może dojść do ich całkowitego zamknięcia, dlatego w przypadku wystąpienia symptomów choroby – konieczna jest natychmiastowa interwencja lekarska. Główny objaw to silna duszność. Poza tym pojawia się: ślinotok, zmiana głosu u dziecka (staje się stłumiony, niski, tzw. barani głos).

Chrypka i suchość gardła u dziecka mogą być skutkiem leczenia astmy za pomocą wziewnych sterydów.

To też może Cię zainteresować: Biały nalot na gardle i migdałkach – jakie są przyczyny?

Tabletki i leki na chrypkę i suchość w gardle

Jak odzyskać głos? W aptekach można znaleźć wiele preparatów pomocnych w trakcie chrypki i problemów z mówieniem, takie jak np. tabletki na chrypkę i suche gardło do ssania zawierające naturalne związki o działaniu: nawilżającym, odkażającym lub znieczulającym.

Te pierwsze powlekają błonę śluzową ochronnym filmem, nawilżają gardło i zapobiegają częstemu odchrząkiwaniu podczas mówienia. Poza tym istnieją leki dostępne bez recepty zawierające w swoim składzie takie związki, jak ambroksol lub acetylocysteina, które rozrzedzają wydzielinę śluzową w drogach oddechowych, zmniejszają jej zaleganie i ułatwiają odksztuszanie.

Domowe sposoby na chrypkę (dysfonię) i utratę głosu

W przypadku objawów, takich jak: chrypka, "zdarty” głos i podrażnienie gardła, wywołanych przez niegroźne przyczyny przestrzeganie kilku zasad pomaga załagodzić objaw i zapobiega ich rozwojowi.

Sposobem na chrypkę i utratę głosu przy przeziębienu będzie przede wszystkim dbanie o prawidłowe nawilżenie dróg oddechowych – picie dużej ilości płynów (może to być: woda, ciepła herbata, ziołowe napary). Zwłaszcza w trakcie infekcji górnych dróg oddechowych należy pamiętać o odpowiednim nawadnianiu organizmu.

W trakcie przeziębienia pomocne może być płukanie gardła, np.: solą, rumiankiem czy szałwią, co pomaga nawilżyć jego śluzówkę. Poza tym skuteczne są różnorodne olejki eteryczne – zwykle stosowane do inhalacji.

Co na chrypkę? Sprawdzi się także miód na gardło i zachrypnięty głos. Łyżeczka przed snem pomaga złagodzić objawy przeziębienia.

Aby uniknąć chrypy i suchości w gardle ważne jest zrezygnowanie z picia wysokoprocentowego alkoholu i palenia papierosów (dym tytoniowy silnie podrażnia drogi oddechowe, wywołując kaszel, odchrząkiwanie, ochrypły głos). W okresie zimowym nie należy przegrzewać pomieszczeń. Trzeba często wietrzyć pomieszczenie, w którym przebywamy. Skuteczne może być też rozwieszanie mokrych ręczników na kaloryferach.

W przypadku nauczycieli lub śpiewaków narażonych na rozwój guzków głosowych krtani ważne jest: oszczędzanie głosu, nie mówienie zbyt głośno, unikanie wysokiego, piskliwego głosu. Skuteczne może być przejście treningu emisji głosu. Aby uniknąć chrypki u dzieci chorych na astmę, po każdym użyciu wziewnego sterydu konieczne jest przepłukanie jamy ustnej wodą.

Wypowiedź laryngologa na temat utraty głosu