Ostre zapalenie gardła – przyczyny, objawy, leczenie, domowe sposoby, powikłania

Ostrego zapalenia gardła – jakie są przyczyny infekcji?

Ostre zapalenie gardła to infekcja górnych dróg oddechowych – stan zapalny rozwija się w błonie śluzowej gardła. Często towarzyszy mu zapalenie migdałków podniebiennych. Większość przypadków ostrego zapalenia gardła wywołują wirusy, choć przyczyną są również bakterie lub grzyby.

Szczyt zachorowań obserwuje się w sezonie jesienno-zimowym oraz wczesną wiosną. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową lub przez kontakt bezpośredni z chorą osobą. Wśród przyczyn zapalenia gardła wymienia się również spadek odporności, zatem na infekcję narażone są przede wszystkim osoby starsze czy z chorobami przewlekłymi.

Za stan zapalny odpowiada także: astma oskrzelowa, alergia, astma oskrzelowa czy przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP). Przewlekłe zapalenie gardła to z kolei efekt wysuszania śluzówki (przebywanie w zadymionych czy suchych i ciepłach pomieszczeniach). Zapalenie gardła, to ile trwa oraz objawy, zależy od rodzaju infekcji.

Przez pacjentów często mylona jest kwestia wirusowe zapalenie gardła a angina , która równiez jest stanem zapalnym, jednak wywoływanym przez inny czynik, w tym przypadku bakterie o nazwie Streptococcus pyogenes (stwierdzane jest ono w grupie wiekowej 5–15 lat).

Ostre zapalenie gardła – objawy

Objawami zapalenia jest ból gardła (może promieniować do uszu) oraz uczucie dyskomfortu, drapania i podrażnienienia błony śluzowej. Choremu towarzyszy chrypka, pojawiają się też problemy z przyłykaniem. Zapalenie gardła objawia się również osłabieniem apetytu, gorączką lub stanami podgorączkowymi. Pacjenci skarżą się pondto na uczucie ogólnego rozbicia, bóle głowy, bóle kostno-mięśniowe.

Powyższym objawom zapalenia gardła może towarzyszyć zaczerwienienie i ropienie spojówek (najczęściej ma to miejsce w infekcji wywołanej przez adenowirusy).

W badaniu przedmiotowym lekarz może stwierdzić:

• rozpulchnione, czerwone gardło,
• wybroczyny na błonie śluzowej podniebienia,
• naloty na migdałkach,
• powiększone węzły chłonne na szyi.

W przypadku ostrego bakteryjne zapalenie gardła objawy są nasilone – gorączka jest wyższa, chory bardziej cierpi. Za przyczyną bakteryjną przemawia także: brak kaszlu, powiększone węzły chłonne przednie, obecność białego nalotu na migdałkach i ich obrzęk. Bakteryjne zapalenie gardła u dzieci pojawia się zazwyczaj w wieku 5–15 lat.

Zapalenie gardła – leczenie

W rozpoznawaniu zapalenia gardła najistotniejsze jest badanie i wywiad z pacjentem lub jego opiekunem, a także badanie przedmiotowe. Etiologię zakażenia pomagają wyjaśnić badania laboratoryjne: wykładniki stanu zapalnego (podwyższone w infekcjach bakteryjnych), szybkie testy wykrywające obecność antygenu Streptococcus pyogenes, wymaz z gardła.

Zapalenie gardła – antybiotyk

Leczenie zapalenia gardła zależy od przyczyny choroby. Bakteryjne wymaga leczenia antybiotykiem. W ropnego zapalenia gardła wywołanym przez Streptococcus pyogenes stosowane są: penicylina fenoksymetylenowa – lek pierwszego rzutu, stosowana przez 10 dni, cefalosporyny I generacji.

U chorych z nadwrażliwością na penicyliny stosuje się makrolidy, a w sytuacjach wyjatkowych antybiotyk na zapalenie gardła, jakim jest również klindamycyna.

Zapalenie gardła – leki bez recepty

Stan zapalny gardła wywołany wirusem wymaga leczenia objawowego. Również w przypadku infekcji bakteryjnej stosuje się środki łagodzące symptomy.

Wśród leków na zapalenie gardła bez recepty należy wymienić:

• preapraty przeciwgorączkowe i przeciwbólowe – ibuprofen lub paracetamol;
• preparaty miejscowe na ból gardła zawierające lidokainę, benzydaminę, salicylan choliny – dostępne w różnych formach (tabletki, spraye, lizaki itd.);
• zioła – naturalne sposoby na ból gardła – wyciąg z korzenia prawoślazu, wyciąg z porostu islandzkiego, wyciąg z szałwii, wyciąg z aronii, napar z kory dębu, rumianku czy tymianku; preparaty roślinne mają działanie dezynfekujące i łagodzące; najlepiej działają płukanki z szałwii, rumianku, tymianku; przyrządzając je, należy pamiętać, aby miały temperaturę zbliżoną do temperatury ciała; 3–4 razy dziennie.

Zaleca się ponadto płukanie gardła sodą, co działa przeciwobrzękowo oraz przeciwzapalnie.

Zapalenie gardła – domowe sposoby

W leczeniu ostrego zapalenia gardła wykorzystywane są także leki z domowej apteczki. Wśród domowych sposobów na zapalenie gardła wyróżniamy m.in.: przepłukiwanie gardła sokiem z buraków z dodatkiem octu albo sokiem z liści kapusty oraz picie syropu z midem, cytryną i cebulą na gardło. Polecane napoje ponadto: mleko z miodem, herbata z miodem oraz cytryną, sok malinowy lub imbirowy, napar z lipy bądź czarnego bzu.

W przypadku zapalenia domowym sposobem będzie również płukanie gardła roztworem soli rozpuszczonej w ciepłej wodzie – najlepsze proporcje uzyskuje się, dodając łyżeczkę soli do szklanki wody – ważne, aby roztwór nie był zbyt stężony, ponieważ może podrażniać śluzówki. W leczeniu choroby gardła sprawdzi się ponadto jedzenie czosnku i cebuli, posiadają działanie przeciwbakteryjne oraz przeciwzapalne, oraz okłady z papki ziemniaczanej na szyję.

Domowym sposobem na ból gardła będzie również odpoczynek w domu, spokojniejszy tryb życia na czas leczenia infekcji, wypijanie dużej ilości płynów. Istotne jest nawilżanie powietrza w pomieszczeniu, w którym przebywa chory – nawilżenie śluzówek gardła łagodzi uczucie dyskomfortu i przynosi ulgę.

Co na zapalenie gardła? Warto zainwestować w nawilżacz powietrza, ewentualnie pomieszczenia można nawilżać za pomocą wilgotnych ręczników umieszczonych na ciepłych kaloryferach. Zaleca się również częste wietrzenie pomieszczeń.

Podczas infekcji gardła z diety należy wykluczyć pokarmy kwaśne i ostre, które dodatkowo podrażniają śluzówki, wywołując dyskomfort, oraz unikać palenia papierosów, a także picia alkoholu.

Zapalenie gardła – powikłania po anginie

Powikłania po infekcji wirusowej obserwuje się bardzo rzadko. Zdarzają się one w przypadku bakteryjnego zapalenia gardła. Zaliczamy do nich:

• powstanie ropnia okołomigdałkowego,
• ropne zapalenie węzłów chłonnych szyjnych,
• ropne zapalenie ucha środkowego,
• ostre zapalenie nerek po paciorkowcowym zapaleniu gardła,
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
• ropne zapalenie wyrostka sutkowatego,
• zapalenie płuc.

Inne powikłania po zapaleniu gardła to gorączka reumatyczna czy powstanie ropnia okołomigdałkowego.

Wypowiedź laryngologa na temat ostrego zapalenia gardła?