Kaszel u dziecka ma wiele możliwych przyczyn. Początkowo duszący suchy kaszel, który z upływem czasu zmienia swój charakter na dławiący kaszel mokry, najczęściej świadczy o przeziębieniu. Męczący kaszel suchy, podobnie jak dudniący kaszel mokry, może wskazywać jednak na wiele innych schorzeń. Jeśli dziecko kaszle w wyniku infekcji, w domowym leczeniu warto zastosować odpowiedni syrop wykrztuśny lub łagodzący dokuczliwy odruch.
Sposoby na kaszel u dziecka – jak leczyć suchy i mokry kaszel u dziecka?
Spis treści
Kaszel u dziecka i kaszel u niemowlaka
Kaszel u dziecka, niezależnie od tego, czy jest przewlekły, czy dziecko pokasłuje sporadycznie, zawsze budzi niepokój rodziców, zwłaszcza gdy napady kaszlu w nocy wybudzają dziecko ze snu. Kaszel u niemowlaka zwykle traktowany jest jako objaw przeziębienia. Odporność niemowląt nie jest w pełni wykształcona, dlatego ryzyko infekcji jest u nich większe niż u starszych dzieci. Kaszel u dwulatka czy trzylatka jest uciążliwy także ze względu na węższe niż u dorosłych drogi oddechowe.
Identyfikacja rodzaju kaszlu ułatwia postawienie diagnozy. Przykładowo, kaszel suchy zwiastuje zwykle początki infekcji wirusowej. Początkowo dziecko ma suchy kaszel i wodnisty katar, z czasem wydzielina staje się gęsta, a kaszel się odrywa.
Szczekający kaszel u dziecka może oznaczać zapalenie krtani. Przewlekły dławiący kaszel i wymioty prowokuje spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła, np. w przebiegu alergicznego nieżytu nosa czy przerostu migdałka gardłowego. W tym przypadku mamy do czynienia z zespołem kaszlu z górnych dróg oddechowych. Rozróżniamy także kaszel dławiący, występujący w zapaleniu tchawicy bądź kaszel duszący i krztuszący w zapaleniu oskrzelików. Kiedy uporczywy kaszel jest świszczący, można podejrzewać astmę.
Przeczytaj też: Gorączka u dziecka bez innych objawów
Należy pamiętać, że odruch ten nie zawsze wynika z choroby. Kaszel u dziecka bez gorączki czy innych objawów w postaci zatkanego nosa bądź bólu gardła, może wskazywać choćby na obecność ciała obcego w górnych drogach oddechowych. Dość prozaiczną przyczyną przewlekłego kaszlu u dziecka jest także zbyt suche powietrze w domu.
Podstawowe rozróżnienie charakteru kaszlu skupia się na ocenie, czy dziecko ma kaszel suchy, czy mokry. Pozwala to na dobór odpowiednich leków przeciwkaszlowych, w miarę potrzeby działających wykrztuśnie lub hamujących uciążliwy odruch.
Przeczytaj też: Zespół przewlekłego spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła
Kaszel u dziecka – suchy czy mokry – jak odróżnić?
Kiedy dziecko kaszle, rodzice zastanawiają się czy ma ono kaszel suchy czy mokry. Wątpliwości te mają swoje uzasadnienie, gdyż, jak wspomniano, leczenie kaszlu uzależnione jest od jego charakteru. Przy innych objawach podamy dziecku syrop wykrztuśny, przy innych zaś syrop na kaszel suchy.
Suchy kaszel, inaczej nazywany bezproduktywnym, przebiega bez wykrztuszania wydzieliny. Zazwyczaj mali pacjenci skarżą się na uczucie drapania lub łaskotania w gardle podczas kaszlu. Przyjmuje on postać męczących napadów lub ustawicznego pokasływania.
Przeczytaj: Spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła
Kaszel suchy u dziecka, podobnie jak u osób dorosłych, związany jest najczęściej z pierwszą fazą infekcji dróg oddechowych. Męczący suchy kaszel u dziecka występuje również po infekcjach w stanach nadreaktywności dróg oddechowych – uporczywy, duszący kaszel po zapaleniu płuc czy oskrzeli może być długotrwały i utrzymywać się do kilku tygodni. Kiedy dziecko ma suchy kaszel, bez odkrztuszania wydzieliny, powodem może być podrażnienie błony śluzowej gardła przez spływającą z nosa wydzielinę, dym tytoniowy czy suche powietrze.
Przeczytaj też: Budzenie się w nocy – przyczyny, jak leczyć?
Kaszel mokry czy – inaczej mówiąc – kaszel wilgotny lub produktywny, związany jest z odkrztuszaniem wydzieliny. Podczas napadów kaszlu mokrego u dziecka usłyszeć można charakterystyczny dźwięk odrywania się wydzieliny od ściany dróg oddechowych. Mokry kaszel u dziecka występuje w drugiej fazie infekcji dróg oddechowych oraz w przewlekłych chorobach układu oddechowego, takich jak: mukowiscydoza, rozstrzenie oskrzeli, zapalenie płuc czy gruźlica.
Syrop na kaszel dla dzieci – jaki i jak podawać?
Oczywiście podstawą leczenia kaszlu u dziecka jest prawidłowa terapia choroby odpowiedzialnej za jego wystąpienie. Najczęściej jednak symptom ten pojawia się w przebiegu infekcji górnych dróg oddechowych, a w tym przypadku możemy posłużyć się jedynie leczeniem objawowym. Wielu rodziców zastanawia się, jak leczyć kaszel u dziecka pojawiający się w trakcie przeziębienia.
- Początkowo na suchy kaszel u dziecka nie zaleca się stosowania leków przeciwkaszlowych. Swoje działanie należy skierować na łagodzenie objawu oraz stosowanie metod służących ułatwieniu zamiany charakteru kaszlu na mokry. Sposobem na kaszel suchy jest dobre nawodnienie malucha oraz odpowiednie nawilżenie błony śluzowej dróg oddechowych, eliminujące łaskotanie, drapanie i suchość w gardle. W bardzo rzadkich przypadkach, gdy pojawia się suchy kaszel u dziecka w nocy i wybudza ze snu lub prowokuje wymioty, lekarz przepisuje preparat przeciwkaszlowy zawierający kodeinę lub dekstrometorfan. Najlepszym sposobem w przypadku dzieci jest syrop na kaszel suchy.
- W przypadku, gdy pojawia się mokry kaszel u dziecka zastosowanie mogą mieć preparaty rozrzedzające wydzielinę, tak zwane leki mukolityczne, zawierające np.: acetylocysteinę lub ambroksol. Ułatwiają one oczyszczanie dróg oddechowych w trakcie kaszlu. Nie można podawać ich dziecku bezpośrednio przed snem, ponieważ mały pacjent może zakrztusić się spływającą rozrzedzoną wydzieliną. Warto wypróbować dobry syrop na kaszel mokry. Przy mokrym kaszlu u niemowlaka należy skonsultować się z lekarzem.
W sytuacji, gdy nie mamy pewności co do tego, jaki kaszel ma maluch, warto wypróbować dostępny bez recepty syrop na kaszel suchy i mokry dla dzieci. Trzeba jednak pamiętać, że podstawą leczenia przeziębienia, a także kaszlu, który mu towarzyszy, jest odpowiednia pielęgnacja dziecka oraz stymulacja naturalnych procesów obronnych organizmu.
Domowe sposoby na suchy kaszel u dzieci
Suchy kaszel u dziecka na początku przeziębienia jest objawem bardzo męczącym dla małego pacjenta. Kaszel tego typu stanie się on mniej dokuczliwy, jeżeli zadbamy o dobre nawodnienie dziecka oraz odpowiednią wilgotność powietrza. Dziecko powinno przyjmować dużo płynów. Najlepiej sprawdzą się herbatki owocowe z dodatkiem soku domowej roboty z malin.
W okresie grzewczym warto zainwestować w nawilżacz powietrza lub kłaść na rozgrzanym kaloryferze mokry ręcznik albo naczynie z wodą. Dzięki temu drogi oddechowe dziecka będą odpowiednio nawilżone, co zmniejszy ich podrażnienie i uczucie suchości w gardle. Aby złagodzić suchy kaszel u dziecka, warto wykorzystać miód (jedna łyżeczka) rozpuszczony w letniej wodzie. Sprawdzają się także inhalacje na kaszel z soli fizjologicznej. Trzeba zadbać o regularne oczyszczanie noska z zalegającej wydzieliny, która, spływając po tylnej ścianie gardła, może wywoływać kaszel. Napady uporczywego kaszlu udaje się przerwać poprzez wdychanie przez dziecko ciepłego, wilgotnego powietrza, np.: w zaparowanej po kąpieli łazience.
Mokry kaszel u dziecka – co podawać?
Kaszel mokry u dziecka jest odpowiedzialny za mechaniczne oczyszczanie dróg oddechowych z nadmiaru wydzieliny oraz drobnoustrojów, które odpowiedzialne są za wystąpienie infekcji. Warto zatem zachęcać pociechy do efektywnego kaszlu. Kiedy niemowlę ma mokry kaszel, pomoże oklepywanie. Starsze maluchy natomiast wspomagają proces oczyszczania dróg oddechowych poprzez częste zmiany pozycji oraz aktywność ruchową.
W trakcie przewlekłego mokrego kaszlu u dziecka należy zadbać również o odpowiednią ilość płynów wypijaną przez dziecko oraz wilgotność powietrza. Dobre nawodnienie i nawilżenie błony śluzowej dróg oddechowych sprzyjają rozrzedzaniu wydzieliny, a przez to – ułatwiają jej wykrztuszanie. Wspomagająco można podawać dziecku ziołowe leki na kaszel zawierające wyciąg z tymianku, lipy czy prawoślazu. Mają one działanie łagodzące i ochronne na błony śluzowe, a także oczyszczają drogi oddechowe.
Wypowiedź pediatry na temat leczenia kaszlu u dziecka
Zdaniem eksperta
Leczenie kaszlu u dziecka zależy od rodzaju kaszlu. W kaszlu wilgotnym (kaszlu mokrym) u dziecka: oklepujemy plecy; nawilżamy powietrze w otoczeniu chorego poprzez nawilżacze, mokre ręczniki; stosujemy inhalacje; stosujemy drenaż ułożeniowy z głową ułożoną niżej niż pośladki, umożliwiający swobodniejszy odpływ wydzieliny; stosujemy poduszki z wibracjami; podajemy leki rozluźniające wydzielinę np. acetylocysteina, ambrosol, bromoheksyna, gwajafenezyna.
W kaszlu suchym u dziecka: nawilżamy powietrze; rozluźniamy wydzielinę w drogach oddechowych; jeżeli kaszel jest zbyt męczący, można podać leki przeciwkaszlowe, pamiętając aby nie podawać ich równocześnie z lekami mukolitycznymi.
Stany spastyczne oskrzeli, będące skutkiem skurczu oskrzelików np. w astmie, wymagają natychmiastowej pomocy ratowniczej ze względu na zagrożenie życia.
W kaszlu alergicznym u dziecka: staramy się wyeliminować alergeny – jeżeli jest to kurz, sprzątamy na mokro, unikamy pluszowych zabawek, dywanów zasłon; jeżeli są to pyłki kwiatowe, unikamy spacerów w okresie pylenia, a wychodzimy po deszczu, gdy stężenie pyłków jest mniejsze; jeżeli uczulają grzyby, unikamy wilgoci.
Inną sytuacją wymagającą natychmiastowej intensywnej pomocy jest zachłyśnięcie. Należy możliwie jak najszybciej usunąć ciało obce – wyjąć palcami, zastosować drenaż ułożeniowy unosząc nogami do góry, a głową w dół z intensywnym oklepywaniem pleców. Można stając za plecami pacjenta i obejmując pacjenta na wysokości pasa, gwałtownie ucisnąć jego brzuch, co spowoduje szybki wydech i usunięcie ciała obcego.
Opublikowano: 07.09.2017;
Oceń:
4.1
Ten tekst został napisany przez Eksperta, który posiada kierunkowe wykształcenie oraz doświadczenie. Nawiązując współpracę z autorytetami w danej dziedzinie nauki serwis Wylecz.to dba o najwyższą jakość i wiarygodność informacji publikowanych w serwisie. W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach.
Marta Cygoń-Pawlicka
Lekarz
Lekarz w trakcie stażu podyplomowego, absolwentka Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Ukończyła Studia Podyplomowe – „Żywienie w zdrowiu i chorobie” MCKP Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Miłośniczka sportów wodnych, kuchni azjatyckiej i kotów.
0
Komentarze i opinie (0)