Drgawki gorączkowe u dziecka – rodzaje, objawy, jak leczyć

Czym są drgawki gorączkowe?

Drgawki gorączkowe to epizod towarzyszący zwiększonej temperaturze ciała. Występuje najczęściej u dzieci w wieku pomiędzy 6. miesiącem a 5. rokiem życia. Zdarza się, że napady pojawiają się także u starszych dzieci, jednak jest to rzadkość. Warto podkreślić, iż drgawki gorączkowe występują częściej u chłopców niż u dziewczynek. Drgawki gorączkowe u niemowlaka lub dziecka kilkunastomięsięcznego również zdarzają się częściej niż u dziecka kilkuletniego.

Przeczytaj też: Gorączka u dziecka bez innych objawów

Czynniki determinujące wystąpienie drgawek gorączkowych:

• Szybo rosnąca, wysoka temperatura ciała
• Wiek dziecka – im młodsze dziecko, tym większe ryzyko wystąpienia napadu. Jest to spowodowane niedojrzałością ośrodkowego układu nerwowego. W przypadku wystąpienia gorączki, dziecko nie ma jeszcze wykształconych do końca mechanizmów termoregulacji. W konsekwencji może dojść do pojawienia się drgawek gorączkowych.
• Geny. Większe jest ryzyko napadu drgawek gorączkowych u dziecka, którego rodzice lub rodzeństwo także mało ataki.

To też może Cię zainteresować: Drżenie ciała – jakie mogą być przyczyny drżenia mięśni ciała?

Rodzaje drgawek gorączkowych

Biorąc pod uwagę nasilenie objawów oraz częstotliwość ich występowania, drgawki gorączkowe możemy podzielić na:

• Proste. Występujące najczęściej. Obejmują całe ciało i trwają zwykle od 2 do 5 minut. Symptomy ustępują samoistnie i nie wracają w ciągu kolejnej doby.
• Proste plus. Drgawki proste, które pojawiają się więcej niż jeden raz w ciągu doby. Pomiędzy atakami nie ma żadnych odchyleń w badaniu neurologicznym.
• Złożone. Obejmują pojedyncze części ciała, na przykład jedną kończynę. Trwają zwykle dłużej niż 10 minut i pojawiają się częściej nie jeden raz w ciągu doby. Wymagają hospitalizacji i rozszerzonej diagnostyki.

Czytaj również: SIDS (nagła śmierć łóżeczkowa) – co to jest? Czynniki ryzyka, kiedy występuje, jak jej zapobiec?

Drgawki gorączkowe u dzieci – objawy

Symptomy świadczące o wystąpieniu drgawek gorączkowych są dość specyficzne. W trakcie napadu można zaobserwować u dziecka następujące objawy.:

Jak wyglądają drgawki gorączkowe u dzieci:

• drżenie całego ciała;
• niekontrolowane ruchy rąk oraz nóg;
• bladość lub zsinienie skóry;
• ślinotok;
• odwrócenie gałek ocznych do tyłu;
• problemy z oddychaniem.

Co robić w przypadku pojawienia się drgawek gorączkowych u dziecka?

Podczas wystąpienia napadu, rodzic powinien przede wszystkim zachować spokój i zapewnić dziecku bezpieczeństwo. W pierwszej kolejności należy ułożyć dziecko z bezpiecznym miejscu.

Podczas napadu pod żadnym pozorem nie można podawać dziecku żadnych leków, płynów czy jedzenia. Przez cały czas trzeba bacznie obserwować pociechę, zwracając przede wszystkim uwagę na czynności oddechowe. Istotny jest również czas trwania napadu. Jeśli atak trwa dłużej niż 5 minut, pojawiają się zaburzenia oddychania i/lub zasinienie to niezwłocznie należy wezwać pogotowie ratunkowe. Lekarz lub ratownik medyczny może przerwać atak drgawek poprzez podanie wlewki doodbytniczej z diazepamu.

Po epizodzie drgawek dziecko będzie osłabione, apatyczne, rozdrażnione. Wszystko powinno wrócić do normy po upływie około 30 minut. Należy zapewnić dziecku spokój oraz odpoczynek. Najlepiej ułożyć dziecko w pozycji na boku, co ułatwi mu oddychanie. Warto również zadbać o obniżenie temperatury ciała pociechy. W takiej sytuacji sprawdzą się chłodne okłady lub leki podawane w formie czopków.

Należy pamiętać, iż każdy, a w szczególności pierwszy epizod drgawek gorączkowych trzeba skonsultować z lekarzem POZ.

Diagnostyka drgawek gorączkowych u dzieci

Dzieci z pierwszym epizodem gorączkowym prostym lub prostym plus nie wymagają dalszej diagnostyki. Wystarczy konsultacja z lekarzem POZ lub neurologiem. W przypadku pacjentów, u których wystąpiły drgawki gorączkowe złożone, wymagana jest hospitalizacja. Poza konsultacją neurologiczną przeprowadzane są następujące badania:

Drgawki gorączkowe – badania:

• badanie EEG (elektroencefalografia). To nieinwazyjne badanie, które służą ocenie czynności mózgu. Pozwala na wykluczenie padaczki;
• badania laboratoryjne. Umożliwiają ustalić przyczyny gorączki.

Rozszerzona diagnostyka:

• badanie płynu mózgowo-lędźwiowego. Wykonywane dość rzadko, przede wszystkim u niemowląt. Służy wykluczeniu zakażenia mózgu i opon mózgowych;
• MRI (rezonans magnetyczny);
• TK (tomografia komputerowa).

Czynniki ryzyka nawrotu drgawek gorączkowych u dzieci

Ryzyko pojawiania się kolejnego epizodu drgawek gorączkowych jest największe w ciągu dwóch lat od pierwszego ataku. Na ponowny napad najbardziej narażone są dzieci, u których:

• występują predyspozycje genetyczne;
• drgawki gorączkowe wystąpiły przy niskiej gorączce;
• pierwszy epizod drgawek miał złożony charakter;
• pierwszy atak wystąpił przed 15. miesiącem życia;
• drgawki gorączkowe pojawiły się krótko po wystąpieniu gorączki.

Profilaktyka drgawek gorączkowych u dzieci

Nie istnieją obecnie żadna działania profilaktycznie, które dają stuprocentową pewność, że drgawki nie pojawią się u dziecka. Niemniej, warto stosować się do kilku zasad, zmniejszających ryzyko wystąpienia napadów.

• Ubieraj dziecko adekwatnie do pogody tak, by nie było ani przegrzane, ani wyziębione.
• Należy szczepić dziecko zgodnie z kalendarzem szczepień. Dzięki temu nie dopuścisz do wystąpienia chorób zakaźnych, którym zwykle towarzyszy wysoka gorączka.
• Dbaj o odporność dziecka.
• W przypadku gorączki stosuj preparaty przeciwgorączkowe. Skuteczne są także chłodne okłady. Należy zapobiegać wzrostowi temperatury powyżej 38°C.

Drgawki gorączkowe a ryzyko rozwoju padaczki

Jeśli chodzi o drgawki gorączkowe proste oraz proste plus, ryzyko rozwoju padaczki jest identyczne jak w przypadku reszty populacji. W przypadku drgawek gorączkowych złożonych, dzieci w większym stopniu narażone są wystąpienie na epilepsji (ryzyko wynosi około 8%). Jednokrotne a nawet kilkukrotne wystąpienie drgawek gorączkowych nie jest symptomem padaczki ani nie zwiększa ryzyka wystąpienia drgawek w przyszłości.

„Nie należy mylić drgawek z występującymi w gorączce drżeniami”