Świąd skóry – dlaczego swędzi skóra?

Swędzi mnie skóra – czy to objaw chorób skóry?

Świąd skóry jest to nieprzyjemne uczucie jej pieczenia, drażnienia, a czasami łaskotania, które zmusza do drapania i pocierania swędzącego miejsca, gdyż to pozwala na chwilowe pozbycie się tych nieprzyjemnych doznań. W przypadku uporczywego świądu skóry, takiego jaki towarzyszy np. schorzeniom dermatologicznym, w wyniku drapania skóry (czyli mechanicznego jej drażnienia najczęściej przy pomocy paznokci, aczkolwiek nie tylko) dochodzi do powstania charakterystycznych zmian na jej powierzchni – tak zwanych przeczosów. Są one linijnymi ubytkami powstającymi na skórze, która wcześniej nie była zmieniona przez procesy chorobowe. Skóra wokół przeczosów w wyniku mechanicznego drażnienia często jest zaczerwieniona, często bywa nadmiernie sucha i łuszcząca się.

Przeczytaj też: Pękająca skóra na palcach – jak temu zaradzić?

Często nie zdajemy sobie sprawy z tego, że swędzenie skóry wpływa także na zachowanie i samopoczucie, dotyczy to przede wszystkim tych przypadków, w których uczucie swędzenia skóry jest bardzo nasilone i trwa przez dłuższy okres czasu. Osoby takie znacznie częściej są rozdrażnione i agresywne, częściej także obserwuje się zmiany nastroju i występowanie bezsenności. Istnieje także zwiększone prawdopodobieństwo rozwoju zaburzeń z kręgu depresji, co wynika między innymi z przewlekłego zmęczenia oraz niemożności poradzenia sobie z dolegliwościami.

Sprawdź też: Strupy w nosie – przyczyny, objawy, leczenie

Świąd skóry a atopowe zapalenie skóry

Uczucie nieprzyjemnego i uporczywego swędzenia skóry może towarzyszyć bardzo wielu schorzeniom dermatologicznym. Może być ono zarówno pierwszym ich symptomem, jak i pojawiać się w późniejszym okresie, gdy inne objawy choroby są już obecne. Do chorób dermatologicznych, w przebiegu których pacjenci najczęściej skarżą się na występowanie świądu skóry, zaliczyć należy atopowe zapalenie skóry.

W tym przypadku świąd skóry jest jednym z głównych i zdecydowanie najbardziej uciążliwych symptomów choroby. Pozostałe objawy to nadmierna suchość skóry, jej łuszczenie się oraz zaczerwienienie. Zmiany chorobowe lokalizują się przede wszystkim na łokciach i kolanach oraz szyi i twarzy, aczkolwiek w zaawansowanych przypadkach mogą obejmować niemalże całą powierzchnię skóry. Pierwsze symptomy choroby pojawiają się zwykle już u małych dzieci.

Swędzenie skóry prowadzi do powstawania uszkodzeń powierzchownych warstw skóry, w związku z czym w tej grupie chorych bardzo często obserwowane są nadkażenia bakteryjne. Atopowemu zapaleniu skóry mogą towarzyszyć inne choroby o podłożu alergicznym, między innymi astma oskrzelowa, katar sienny oraz zapalenie spojówek.

Przeczytaj również: Świerzb, objawy, przyczyny, leczenie

Swędząca skóra a alergie

Alergie stanowią bardzo liczną grupę chorób wywołanych nieprawidłową, a zarazem nadmiernie wyrażoną odpowiedzią naszego układu odpornościowego na różnego rodzaju substancje, z którymi stykamy się każdego dnia. Alergie mogą objawiać się na bardzo wiele sposobów.

Często, zwłaszcza w alergiach kontaktowych, takich jak na przykład alergia na kosmetyki, pojawiają się zmiany skórne pod postacią wyprysku, pokrzywki, czy też małych grudek na skórze. Zmianom tym towarzyszy z reguły bardzo nasilone uczucie swędzenia i pieczenia skóry. Natomiast w alergiach na substancje lotne, na przykład w alergii na pyłki roślin, często spotykane jest uczucie swędzenia kącików oczu, połączone z ich zaczerwienieniem i nadmiernym łzawieniem.

To też może Cię zainteresować: Łuszcząca się skóra – czy zawsze oznacza łuszczycę?

Świąd skóry a grzybica skóry

Także tutaj świąd skóry jest objawem często zgłaszanym przez osoby chore. Poza nim obserwuje się zaczerwienienie i łuszczenie skóry zmienionej chorobowo, na której obecne są grudki i pęcherzyki. Zmiany mają charakter ognisk, co oznacza, że zwykle łatwo udaje się odnaleźć granicę pomiędzy skórą zmienioną chorobowo a zdrową.

Grzybica skóry najczęściej umiejscawia się w okolicy pachwin, w szparze międzypośladkowej, pomiędzy palcami stóp i nieco rzadziej dłoni. Możliwa jest również jej obecność w zgięciach na skórze brzucha, pod pachami, a także na wewnętrznej powierzchni ud.

Liszajec zakaźny a swędzenie skóry

Jest to choroba bakteryjna wywołana przez gronkowce lub paciorkowce. W zdecydowanej większości przypadków dotyczy populacji dzieci. Jej charakterystycznym objawem jest obecność na powierzchni skóry strupów koloru miodowego lub żółtego, którym to towarzyszy bardzo nasilone swędzenie skóry.

W początkowym okresie choroby na powierzchni skóry pojawiają się pęcherzyki, które jednak szybko pękają i na ich miejscu tworzą się strupy. Występuje także zaczerwienienie skóry w sąsiedztwie zmian chorobowych. Najczęściej zmiany występują one na skórze twarzy (głównie w okolicy ust i nosa), nieco rzadziej na kończynach.

Łuszczyca i świąd na skóry

Schorzenie to charakteryzuje się występowaniem na powierzchni skóry różowych, czerwonych a nawet brunatnych zmian, które najczęściej są płaskie i wyraźnie odgraniczone od skóry zdrowej, a ich rozmiary potrafią być bardzo zróżnicowane.

Zmiany te pokryte są mającą wiele warstw łuską, zwykle o kolorze szaro – srebrnym. Objawy skórne łuszczycy w zdecydowanej większości przypadków zlokalizowane są na skórze łokci i kolan, ale mogą być obecne również na plecach (głównie dolna część pleców, kość krzyżowa), w szparze międzypośladkowej, na owłosionej skórze głowy, na dłoniach i stopach.

Świerzb i wszawica

Jest chorobą zakaźną wywołaną przez świerzbowca ludzkiego. Bardzo charakterystyczne dla tego schorzenia jest zwiększanie się intensywności swędzenia skóry w nocy, a także po kąpieli, zwłaszcza tej gorącej. Spowodowane jest to tym, że skóra staje się cieplejsza, a to z kolei uaktywnia bytujące w jej powierzchownych warstwach świerzbowce. Zmiany skórne, które można zaobserwować w przypadku świerzbu (przeczosy, grudki, rumieniowe plamy) zlokalizowane są przede wszystkim na bocznych powierzchniach palców, nadgarstkach oraz w fałdach skórnych. Choroba najczęściej spotykana jest u dzieci oraz u osób z obniżoną odpornością organizmu.

Wyróżniamy wszawicę głowową, łonową i odzieżową. Zmiany skórne występują pod postacią swędzących grudek, którym towarzyszą przeczosy i zaczerwienienie otaczającej je skóry. Przy uważnej obserwacji możliwe jest zauważenie wszy, będących jej przyczyną.

Jakie inne choroby mogą być przyczyną świądu skóry?

Istnieje tak wiele możliwych przyczyn świądu skóry, że nie sposób je wszystkie tutaj wymienić. Jak już wspominano wyżej, zdecydowanie najczęstszą jego przyczyną są choroby dotyczące skóry, ale może on być także objawem wielu innych jednostek chorobowych, z którymi nie zawsze jest przez nas kojarzony. Do częstych, innych niż choroby dermatologiczne, przyczyn świądu zaliczamy między innymi:

• choroby psychiczne,
• choroby dotyczące wątroby i dróg żółciowych,
• choroby tarczycy,
• cukrzycę,
• choroby nerek,
• choroby nowotworowe.

Należy pamiętać o tym, aby objawu, jakim jest świąd skóry, nigdy nie bagatelizować, gdyż poza błahymi przyczynami, istnieje też grupa ciężkich, nieraz zagrażających życiu chorób (w tym chorób nowotworowych), które mogą się w początkowych okresach właśnie w ten sposób manifestować.

Świąd skóry – wypowiedź eksperta