Jak leczyć zajady u dzieci i dorosłych. Domowe sposoby na zajady

Czym są zajady?

Zajady, czyli pękające kąciki warg lub ust, to stosunkowo powszechna przypadłość dotycząca błon śluzowych jamy ustnej. Zapalenie kącików ust jest problemem nie tylko natury estetycznej. Jedną z głównych przyczyn powstawania zajadów są bakterie i grzyby. Ponadto zmagają się z nimi osoby z obniżoną odpornością, która spada pod wpływem stresu, osłabienia organizmu lub w wyniku przewlekłych chorób.

Przyczyny występowania zajadów

Zajady często wywołane są złą dietą - taką, która nie obfituje w produkty zawierające witaminy z grupy B i C. Innym powodem ich powstawania jest długotrwała antybiotykoterapia. U kogo pęknięcia w kącikach ust pojawiają się najczęściej? Dzieci, dorośli, osoby starsze – u każdego, niezależnie od wieku mogą wystąpić zajady, które niekorzystnie wpływają nie tylko na nasz wygląd, ale także i samopoczucie.

Zobacz też: Po co się robi wymaz z odbytu?

Najczęstsze przyczyny zajadów to:

• zakażenie wywołane drożdżakami – kąciki ust to to środowisko, w którym dobrze rozwijają się zakażenia drożdżakowe,
• infekcja bakteryjna (paciorkowcowe, gronkowcowe) – pojawiają się zwłaszcza przy spadkach odporności,
• niedobór witamin z grupy B, zwłaszcza witaminy B₂,
• drażnienie śluzówek wokół jamy ustnej, np. aparatem ortodontycznym lub protezą,
• skłonność do zakażeń drożdżakowych u chorych na cukrzycę,
• spadki odporności,
• alergia kontaktowa – zajady mogą powstawać w miejscu kontaktu śluzówki z materiałem uczulającym,
• ciąża (ze względu na wahania hormonalne),
• otyłość,
• antybiotykoterapia – zwłaszcza długotrwała i o szerokim spektrum działania,
• leczenie immunosupresyjne prowadzone np. sterydami,
• niewłaściwa dieta – bogata w duże ilości węglowodanów, które są pożywką dla drożdżaków.

Bardzo częstymi przyczynami powstawania zajadów są zakażenia bakteryjne i grzybicze, w leczeniu których pomoże odpowiednia maść na zajady.

Jak leczyć zajady?

Zajady są odbiciem ogólnego stanu zdrowia - ich pojawienie się oznacza, że w organizmie najprawdopodobniej dzieje się coś niepokojącego. Dlatego też trzeba szybko zareagować i rozpocząć leczenie. Niewielkie, rzadko pojawiające się pęknięcia w kącikach ust nie wymagają konsultacji lekarskiej, co nie oznacza, że można je zbagatelizować. Na co zwrócić uwagę?

Dobrze zbilansowana, obfitująca w owoce, warzywa, nabiał i produkty pełnoziarniste dieta, dostarczy organizmowi niezbędnych witamin, mikro i makroelementów, które przeciwdziałają powstawaniu problemów skórnych. Lecząc zajady należy ograniczyć spożywanie słodyczy, które są doskonałą pożywką dla drobnoustrojów, a także zrezygnować z picia kawy, która wypłukuje z organizmu składniki mineralne. Ponadto przed wyjściem na dwór, warto używać ochronnych pomadek działających regenerująco.

Domowe sposoby na zajady

Miód na zajady

Miód, który charakteryzuje się działaniem regeneracyjnym, antybakteryjnym i kojącym doskonale sprawdzi się w leczeniu zajadów. Zajady wystarczy posmarować miodem kilka razy dziennie by ułatwić i przyspieszyć gojenie.

Czosnek na zajady

Kolejnym domowym sposobem na zajady jest czosnek, będący naturalnym antybiotykiem. Czosnek charakteryzuje się właściwościami antybakteryjnymi i przeciwgrzybicznymi. Można stosować go miejscowo – pocierać bolące miejsca na ustach lub od wewnątrz – dodając do potraw.

Aloes na zajady

Co jeszcze pomoże w walce z zajadami? Na pewno aloes, który znajdziemy na parapetach wielu polskich domów. Liście aloesu przyłożone na zmienione miejsce na skórze zapobiegają rozmnażaniu się bakterii i przyspieszają regenerację. Zajady można przemywać roztworem przygotowanym z 5 pokrojonych liści aloesu, zalanych 500 ml wrzącej wody. Miksturę należy parzyć pod przykryciem kilka minut, następnie odcedzić i przelać do buteleczki.

Drożdże na zajady

Skuteczne w walce z zajadami może okazać się przykładanie do zmienionych miejsc na ustach rozkruszonych, rozpuszczonych w wodzie lub mleku drożdży. Drożdże są bogatym źródłem witamin z grypy B, których niedobór przyczynia się do powstania pęknięć.

Ogórek na zajady

Dyskomfort i ból, który towarzyszy zajadom pomoże złagodzić ogórek. Do pękniętych miejsc na skórze ust wystarczy przyłożyć plasterek świeżego ogórka, który dodatkowo zapobiega namnażaniu się bakterii.

Oliwa z oliwek na zajady

Gojenie zajadów przyspieszy smarowanie ich oliwą z oliwek, która posiada dobroczynne właściwości – regeneracyjne, lecznicze i łagodzące.

Maść cynkowa na zajady

Maść cynkowa, dostępna bez recepty w każdej aptece, korzystnie wpływa na proces gojenia zajadów.

Pasta do zębów na zajady

Kto by pomyślał, że pasta do zębów może okazać się skuteczna w walce z zajadami? Co ciekawe, pasta do zębów zawiera związki mentolu i substancje o działaniu bakteriobójczym, które mogą pomóc w leczeniu mało zaognionych stanów zapalnych.

Woda z octem na zajady

Woda z octem, przygotowana w proporcji 1:1, nałożona w formie kompresu na zajady jest kolejnym domowym sposobem na walkę z omawianą dolegliwością.

Leczenie farmakologiczne zajadów

Jeśli domowe sposoby nie pomagają lub też zajady w kącikach ust pojawiają się zbyt często należy udać się do lekarza, by zdiagnozować przyczynę i rozpocząć leczenie. Zalecane jest wykonanie podstawowego badania krwi i oznaczenie poziomu cukru. Aby ustalić jakie drobnoustroje powodują powstawanie zajadów należy pobrać z nich wymaz i wykonać posiew. W niektórych przypadkach być może diagnostykę będzie należało poszerzyć o dodatkowe badania, które wykluczą lub też potwierdzą występowanie chorób ogólnoustrojowych. Wykrycie przyczyny powstawania uporczywych zajadów pozwoli lekarzowi na dobranie odpowiednich leków – leki przeciwbakteryjne, przeciwgrzybiczne lub OTC (Over the Counter) – oficjalna nazwa leków dostępnych bez recepty. Leczenie powinno być ukierunkowane względem przyczyny je wywołującej. Należy wdrożyć leczenie przeciwgrzybicze, przeciwbakteryjne, suplementację stanów niedoborowych. Ważne jest, aby używać maści na zajady, które znacznie przyśpieszają leczenie tych zmian. Dysponujemy szeroką gamą środków łagodzących i leczących zajady, należą do nich:

Leki na zajady:

• maść zawierająca panhtenol, wyciąg z Onopordum acanthium, wyciąg z wąkroty azjatyckiej, wyciąg z kasztanowca;
• maści z klotrimazolem – klotrimazol to substancja wykazująca działanie grzybobójcze. Z uwagi na to, że zajady w dużej mierze są wywoływane przez zakażenie grzybami (drożdżakami), maść z klotrimazolem przyśpiesza proces leczenia. Po maść z klotrimazolem powinniśmy sięgnąć w momencie, gdy kandydoza kątów ust ma przebieg długotrwały, najlepiej skonsultować decyzję o zastosowaniu maści z lekarzem;
• maść cynkowa – ma działanie wysuszające, działają wspomagająco przy stanach zapalnych skóry, łagodzą również stan zapalny, wywołany przez zajady;
• maści zawierające witaminę A i E – są polecane dla skóry wrażliwej, łagodzą podrażnienia;
• maści z hydrokortyzonem – steryd, który zawarty jest w maści z hydrokortyzonem wykazuje silne działanie immunosupresyjne, powoduje wygaszenie reakcji obronnych organizmu. Wytłumienie stanu zapalnego przez hydrokortyzon może spowodować nasilenie się dolegliwości, bądź ułatwiać rozwój nietypowego przebiegu zajadów. Użycie preparatów zawierających hydrokortyzon powinno zostać przedyskutowane z lekarzem dermatologiem;
• krem z kwasem mlekowym – ma działanie bakteriobójcze, ułatwia złuszczenie się naskórka.

Krem na zajady

W leczeniu zajadów, zwłaszcza w łagodzeniu dokuczliwych objawów, jak i w gojeniu zajadów sprawdza się krem na zajady. Dostępny jest bez recepty w aptece, a jego formuła pozwala skutecznie ograniczyć rozwój miejscowej infekcji bakteryjnej lub grzybiczej.

Maść na zajady zawierająca pantenol, wyciąg z wąkrotki azjatyckiej i kasztanowca korzystnie wpływa na regenerację kącików ust, ponadto znacznie łagodzi podrażnienia zajętej stanem zapalnym skóry. Szczególnie korzystne działanie wykazuje wąkrotka azjatycka. Wyciąg z tej rośliny stosowany zewnętrznie działa przeciwzapalnie i ujędrniająco. Dodatkowo przyśpiesza gojenie się ran. Z kolei wyciąg z kasztanowca wpływa korzystnie na szczelność naczynek, redukuje zaczerwienienie i łagodzi podrażnienie. Panthenol działa kojąco i uśmierza dolegliwości bólowe.

Wieloskładnikowy krem na zajady tworzy barierę ochronną na zmienionej chorobowo skórze, zabezpieczając przed szerzeniem się zmian oraz zapewniając korzystne warunki do gojenia się skóry. Dodatkowo krem na zajady ma działanie nawilżające i odżywcze.

Zajady a niedobór witaminy B₂

Niedobór witaminy B₂ sprzyja powstawaniu zajadów. Naturalnym produktem zawierającym bardzo duże ilości witaminy z grupy B są drożdże. Na śluzówki zajęte przez zajady można przyłożyć wcześniej przygotowaną papkę z drożdży. Suplementację przy użyciu drożdży można przeprowadzić również drogą doustną, należy wtedy niewielką ilość drożdży połączyć z około 200 ml wody w temperaturze pokojowej, a następnie wypić. W ten sposób przygotowywany napój z drożdży należy wypijać codziennie przez okres minimum siedmiu dni.

Zajady drażnią skórę z powodu stanu zapalnego, który im towarzyszy. Dyskomfort spowodowany zapaleniem można uśmierzyć przez miejscowe przykładanie plastrów ze świeżego ogórka. Taki zabieg z pewnością przyniesie ulgę podrażnionej skórze.

Wypowiedź lekarza na temat leczenia zajadów – film