Badanie USG gałki ocznej pozwala ocenić zmiany zachodzące w oku, a także struktury anatomiczne, które sąsiadują z gałką oczną. Badanie jest nieinwazyjne i bezbolesne. Jakie są wskazania do USG oka? Na czym polega badanie? Czy istnieją jakieś przeciwwskazania? Na te i inne pytania odpowiadamy w poniższym artykule. Zapraszamy do lektury.
USG gałki ocznej – na czym polega i kiedy się je wykonuje?
Spis treści
Czym jest badanie USG oka?
Celem badania USG oka jest obrazowanie wnętrza gałki ocznej i przylegających do niej tkanek oczodołu. Procedura ta umożliwia nie tylko wykrycie ewentualnych patologicznych zmian, ale również sprawdzenie parametrów takich jak unaczynienie, ruchomość, kształt czy wielkość oka. Badanie nie wywiera negatywnego wpływu na zdrowie pacjenta i jest w pełni bezpieczne, w związku z czym może być wielokrotnie powtarzane.
Jeśli USG oka wykonywane jest prywatnie, to skierowanie nie jest potrzebne. Warto jednak, aby pacjent znał powód, dla którego zlecono mu USG oka – ułatwi to lekarzowi przeprowadzenie badania oraz późniejszą interpretację jego wyników.
Czytaj również: Ciało obce w oku – postępowanie
Rodzaje USG oka
Ultrasonografia w projekcji A
Badanie w projekcji A pokazuje odbicia wąskiej wiązki ultradźwięków od struktur zlokalizowanych na jednej linii. Technika ta pozwala na ocenę długości gałki ocznej i poszczególnych struktur wewnątrz oka, co jest niezbędne m.in. do obliczenia, jaką moc powinna mieć sztuczna soczewka wszczepiana pacjentowi podczas operacji zaćmy.
Ultrasonografia w projekcji B
Badanie w projekcji B umożliwia uzyskanie dwuwymiarowego obrazu, tzn. przekroju oka i oczodołu w określonej płaszczyźnie. Ultrasonografia w projekcji B odgrywa istotną rolę w badaniu pacjentów z zaawansowaną zaćmą. Standardowe urządzenia optyczne (np. oftalmoskop) uniemożliwiają oglądanie tylnej części oka. USG w projekcji B stwarza taką możliwość. Modyfikacją tego badania jest ultrasonografia trójwymiarowa, w trakcie której obrazy typu B są składane przez specjalne oprogramowanie tak, by stworzyć przestrzenny obraz poszczególnych struktur oka.
Zobacz też: Leukokoria – biały odblask w źrenicy
Wskazania do wykonania USG oka
Istnieją liczne wskazania do wykonania badania USG. Do najczęstszych zaliczamy:
- odwarstwienie siatkówki,
- guzy wewnątrzgałkowe,
- zapalenie tylne twardówki,
- męty ciała szklistego,
- zapalenie wnętrza gałki ocznej.
- wylewy krwi do ciała szklistego,
- ciała obce wewnątrzgałkowe,
- odłączenie naczyniówki,
- zmiany zachodzące w przebiegu cukrzycy,
- druzy tarczy nerwu wzrokowego,
- garbiak tylny twardówki,
- diagnostyka krwotocznych postaci zwyrodnienia plamki.
- badania tylnego odcinka oka w krwotokach i stanach zapalnych
Ultrasonografia jest jedną z ważniejszych metod diagnostycznych stosowanych w okulistyce. Rezultat tego badania powinien być zawsze interpretowany w połączeniu ze stanem klinicznym pacjenta, zebranym wywiadem i wynikami innych badań dodatkowych. O ile lekarz nie zaleci inaczej, należy wykonać USG obojga oczu. Dzięki temu można je ze sobą porównać i wykluczyć ewentualne zmiany o charakterze patologicznym.
Warto wiedzieć: Owrzodzenie rogówki – objawy i leczenie
USG oka – przebieg badania
USG oka przeprowadzane jest w pozycji leżącej. Lekarz nanosi na sondę warstwę specjalnego żelu, po czym przykłada głowicę na zamkniętą powiekę pacjenta. Głowica przekazuje obraz badanej struktury oka do monitora komputera. Zapis USG oka przypomina nieco zapis EKG. Każde wychylenie linii zapisu ma swoje znaczenie i określa np. konsystencję danej tkanki czy też jej unaczynienie. Cała procedura, łącznie z przygotowaniem opisu trwa około 20 minut.
USG oka nie wymaga od pacjenta żadnego specjalnego przygotowania. Po zakończonym badaniu należy jedynie zetrzeć z powiek pozostałości żelu. W związku z tym, że do wykonania badania nie ma konieczności rozszerzania źrenic, bez problemu można prowadzić po nim samochód.
Okulistyczny aparat USG
Okulistyczny aparat USG składa się z centralnej jednostki komputerowej, klawiatury, monitora i drukarki. Badanie wykonuje się przy użyciu wymiennych głowic działających z różną częstotliwością. Okuliści korzystają z urządzeń, które pracują w paśmie 10 MHz i 20 MHz. Do specjalnego badania przedniego odcinka oka (UBM) używa się częstotliwość sięgającej nawet 50 MHz. Fala taka nie przenika głęboko do wnętrza gałki ocznej, ale umożliwia obrazowanie z mikroskopową rozdzielczością tęczówki, rogówki oraz ciała rzęskowego. Badanie takie odgrywa istotną rolę podczas diagnostyki jaskry, schorzeń rogówki czy stanów zapalnych.
Czytaj również: Aortografia – co to jest? Wskazania, przebieg badania, powikłania
Ile kosztuje badanie ultrasonograficzne oka?
Średni koszt badania USG obu oczu to około 120 zł, przy czym ceny zaczynają się już od 60 zł. Ostateczna cena zależy m.in. od tego, czy procedura zostanie przeprowadzone w typie A, czy B.
USG oka – przeciwwskazania
Brak przeciwwskazań medycznych. Badanie może być wykonywane u osób w każdym wieku, również u kobiet ciężarnych i małych pacjentów.
USG gałki ocznej – video z okulistą
Opinia okulisty o badaniu: USG oka
Zdaniem eksperta
Ultrasonografia jest badaniem wykorzystującym odbicie fal ultradźwiękowych od poszczególnych struktur oka oraz oczodołu. Obecnie w okulistyce znajdują zastosowanie dwa rodzaje prezentacji ultrasonograficznej — prezentacja A (liniowa) i prezentacja B (płaszczyznowa).Rodzaje USG gałki ocznej.
USG w prezentacji A jest aktualnie wykorzystywane jest do badań biometrycznych. Na ich podstawie określa się moc soczewki, która powinna być wszczepiona do oka po usunięciu zaćmy, w celu uzyskania odpowiedniej dla pacjenta refrakcji.
Do celów diagnostycznych oraz oceny topograficznej, bardziej przydatna jest ultrasonografia typu B. USG w prezentacji B płaszczyznowo obrazuje badany obszar oka lub oczodołu. Wykonując badania sondę ultrasonograficzną ustawia się bezpośrednio na znieczulonej gałce ocznej lub na powiekach, używając substancji wiskoelastycznych — najczęściej metylocelulozy. USG wykonuje się w przypadku nieprzezierności ośrodków optycznych, w celu poszukiwania odwarstwienia siatkówki, proliferacji witreoretinalnych czy wewnątrzgałkowych ciał obcych. Dzięki USG można określić wymiary podstawy oraz wysokość guza.
Badanie to wykonuje się również w celu rozpoznania różnicowego zmian w obrębie tarczy nerwu wzrokowego, a także zmian w tylnym biegunie oka. Ponadto umożliwia ono ocenę ukształtowania tylnej ściany gałki ocznej, wysokiej krótkowzroczności z uwzględnieniem garbiaka tylnego, przy obliczaniu mocy wszczepów wewnątrzgałkowych. Ponadto możliwe jest uwidocznienie zmiany w strukturach oczodołu — pogrubienie mięśni okoruchowych, zmiany zapalne obrzękowe bądź też guzy oczodołu.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- Glasner P., Siebert K., Glasner L., Nowoczesne metody obrazowania dna oka, Forum Medycyny Rodzinnej 2016;10(2):73-78,
- Fryczkowski P., Ultrasonografia gałki ocznej, Górnicki Wydawnictwo Medyczne Wydawnictwo Wrocław 2008, wyd.1.
Opublikowano: 25.02.2022; aktualizacja: 25.02.2022
Oceń:
4.5
Aneta Kroczyńska
specjalista zdrowia publicznego
Absolwentka Zdrowia Publicznego na Pomorskim Uniwersytecie Medycznym. Z zamiłowania podróżniczka i poszukiwaczka nowych smaków. Autorka wielu publikacji na temat profilaktyki, edukacji zdrowotnej oraz dietetyki.
172
Komentarze i opinie (0)