Usunięcie woreczka żółciowego

Kamica żółciowa i kamienie w woreczku żółciowym

Pęcherzyk żółciowy, zwany często niepoprawnie i potocznie woreczkiem żółciowym, to niewielki narząd służący do gromadzenia i zagęszczania żółci wydzielanej przez wątrobę. Wspomaga ona trawienie tłuszczów poprzez ich emulgację. Żółć jest uwalniana z pęcherzyka do światła przewodu pokarmowego po posiłku.

Woreczek żółciowy nie jest niezbędny do przeżycia, a może stanowić powód znacznych dolegliwości bólowych – np. w przypadku kamicy czy zapalenia. Operacja jego usunięcia, czyli cholecystektomia jest jednym z najczęściej wykonywanych zabiegów chirurgicznych. Złogi w woreczku żółciowym i drogach żółciowych powstają wskutek wytrącania się z żółci różnych substancji, takich jak cholesterol, bilirubina czy węglan wapnia.

Głównymi czynnikami ryzyka powstawania kamieni w pęcherzyku żółciowym są:

• płeć żeńska i wiek,
• otyłość, szybka utrata masy ciała (również podczas odchudzania się),
• doustna antykoncepcja,
• liczne ciąże,
• czynniki genetyczne,
• wysokie stężenie cholesterolu i trójglicerydów we krwi,
• cukrzyca.

Połowa pacjentów cierpi na tzw. kamicę bezobjawową. Bardzo często wykrywa się ją przypadkowo, np. podczas badań obrazowych (najczęściej USG jamy brzusznej) wykonywanych z innego powodu.

Zobacz również: Gdzie boli trzustka?

Kamica dróg żółciowych – usunięcie woreczka żółciowego?

Wskazaniem do cholecystektomii jest objawowa oraz powikłana kamica żółciowa. Jej symptomy to przede wszystkim: ból w nadbrzuszu pojawiający się po posiłku (najczęściej tłustym i ciężkostrawnym), nudności, wymioty.

Na podłożu kamicy może rozwinąć się zapalenie woreczka żółciowego. Zazwyczaj jest to przewlekłe zapalenie wskutek stałego drażnienia ścian pęcherzyka i zaburzenia odpływu żółci.

W 10–20% przypadków dochodzi do ostrego zapalenia pęcherzyka żółciowego. Bólowi w prawym podżebrzu, który często promieniuje do pleców lub łopatki, towarzyszą wówczas objawy, takie jak wymioty, gorączka i dreszcze.

Długo trwające zapalenie może prowadzić do powstania wodniaka pęcherzyka żółciowego – dochodzi do powiększenia się pęcherzyka żółciowego wskutek zablokowania odpływu żółci przez złogi. Innym powikłaniem jest ropniak pęcherzyka żółciowego, który powstaje na skutek zakażenia płynu nagromadzonego w woreczku.

Przeczytaj: Wymiotowanie żółcią – co oznacza?

Zapalenie trzustki – objaw kamicy dróg żółciowych?

Kamica pęcherzyka żółciowego stanowi również najczęstszą przyczynę ostrego zapalenia trzustki. Dzieje się tak, gdy drobne złogi przedostają się z pęcherzyka żółciowego do przewodu trzustkowego. Ostre zapalenie trzustki może mieć ciężki przebieg. Niekiedy ostre zapalenie trzustki jest pierwszym objawem kamicy żółciowej.

Niekiedy dochodzi do perforacji pęcherzyka żółciowego, czyli przerwania jego ściany. Może to doprowadzić do powstania ropnia, zapalenia otrzewnej (najczęściej miejscowego, bardzo rzadko rozlanego) lub przetoki do przewodu pokarmowego.

Kamień, który przedostanie się do światła jelita cienkiego, prowadzi niekiedy do jego niedrożności. Perforacja woreczka żółciowego to najcięższe powikłanie, wymagające pilnej interwencji chirurgicznej – występuje jednak rzadko.

Usunięcie pęcherzyka żółciowego – kiedy?

Nie tylko objawowa czy powikłana kamica żółciowa jest wskazaniem do cholecystektomii. Pęcherzyk żółciowy usuwa się czasem w przypadku występowania w nim polipów – uszypułowanych tworów z tkanki łącznej. Polipy najczęściej są bezobjawowe, a jeżeli już dają objawy, są one podobne do tych występujących w przypadku kamicy żółciowej.

Bezobjawowe polipy woreczka żółciowego wymagają jedynie obserwacji. Leczenie wdraża się w przypadku polipów objawowych oraz powiększających się. Na ich podłożu rzadko kiedy rozwija się rak.

Rak pęcherzyka żółciowego jest rzadkim nowotworem, lecz jego ryzyko wzrasta z wiekiem. Kamica pęcherzyka żółciowego (przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego) zwiększa jednak możliwość wystąpienia tego nowotworu złośliwego. W przypadku raka woreczka leczenie polega na usunięciu pęcherzyka żółciowego, a także marginesu otaczających go tkanek.