Spuchnięty język – jakie są przyczyny obrzęku języka?

Spuchnięty język – dlaczego język jest za duży?

Język to mięsień pełniący wiele funkcji w organizmie człowieka. Odpowiedzialny jest za zmysł smaku, trawienie, mieszanie pokarmu podczas żucia, artykulację dźwięków, prawidłową mowę. Zmiany na języku w postaci plam, krost czy nalotu stanowią objaw wielu różnych dolegliwości, przy czym częściej niż na choroby języka (np. guz nowotworowy), symptom wskazuje na schorzenia ogólnoustrojowe.

Najszybciej zauważanym objawem jest zmiana koloru języka – na żółty, brązowy czy biały. Trudno zbagatelizować także ból bądź pieczenie języka. Zdarza się jednak, że język może zwiększyć swoje wymiary, co powoduje problemy w mówieniu i jedzeniu.

Powiększony język to często współistniejący objaw w niektórych chorobach wrodzonych. Fachowo symptom ten określa się jako makroglosja. Występuje najczęściej w przebiegu zespołu Downa, amyloidozy czy wrodzonej niedoczynności tarczycy.

Powiększony język należy różnicować z językiem opuchniętym. Główną różnicą jest czas trwania objawów. Obrzęk języka pojawia się w pewnym momencie, podczas gdy powiększony język występuje w chorobach wrodzonych, zatem występuje od urodzenia. Spuchnięty język najczęściej jest objawem zapalenia języka.

Zobacz też: Opuchlizna od zęba – jakie są przyczyny?

Językowi najlepiej przyjrzeć się rano, przed jedzeniem. Należy zwrócić uwagę na dodatkowe objawy: czy występuje nalot na języku, czy widoczne są nadżerki, czy język jest popękany i zaczerwieniony, czy występują pęcherze lub ból języka bądź nieprzyjemny zapach z ust.

Spuchnięty język powoduje trudności w mowie, przełykaniu, jedzeniu. Daje uczucie pełności w jamie ustnej. Szybko narastający obrzęk może być nawet zagrożeniem życia. Opuchliznę języka zawsze należy skonsultować z lekarzem.

To też może Cię zainteresować: Jakie powikłania mogą wystąpić po usunięciu zęba?

Przyczyny spuchniętego języka – skąd opuchlizna języka?

Opuchnięty język to często obraz reakcji alergicznej organizmu. Alergenami mogą być substancje zawarte w pożywieniu, jak i te, które do jamy ustnej dostały się drogą wziewną. Objawy uczulenia mogą wywoływać także pasty do zębów, substancje z których zrobione są protezy zębowe, nawet niektóre wypełnienia stomatologiczne.

Do opuchlizny języka dołączają wówczas takie symptomy jak kichanie, duszność, obrzęk warg, policzków, wysypka. Szczególnie niebezpieczny jest obrzęk języka, który narasta szybko w czasie, np. po użądleniu przez owady błonkoskrzydłe w okolice ust.

Obrzęk taki może zatamować górne drogi oddechowe i utrudniać oddychanie. Nasilająca się duszność może w niektórych przypadkach skończyć się tragicznie. Opuchnięty język i górne drogi oddechowe mogą, blokując przepływ powietrza, doprowadzić do uduszenia. Bardzo ważne, aby w takich przypadkach jak najszybciej wezwać pomoc medyczną.

Zobacz też: Ból po wyrwaniu zęba – ile trwa, jak się go pozbyć?

Do częstych przyczyn spuchniętego języka należy zaliczyć spożycie substancji żrącej lub drażniącej. Połknięcie substancji chemicznej powoduje podrażnienie błony śluzowej żołądka i jamy ustnej. Często na języku pojawiają się wtedy rany, pęcherzyki, które występują również na błonie śluzowej policzków i gardła.

Ta sytuacja najczęściej dotyczy młodszych pacjentów i koniecznie wymaga wizyty u lekarza. Uraz lub oparzony język także mogą być przyczyną opuchlizny. Dodatkowymi objawami są: żywoczerwone zabarwienie języka i całej jamy ustnej, silny ból języka, a nawet krwawienie.

To też może Cię zainteresować: Ból podniebienia – przyczyny, objawy, leczenie

Obrzęk i zmiany na języku – co to oznacza?

Powodem spuchniętego języka może być także spożywanie pikantnych pokarmów. Niekorzystnie działa również alkohol, który drażni delikatną błonę śluzową jamy ustnej. U alkoholików lub osób szczególnie wrażliwych obrzęknięte mogą być także błony śluzowe policzków.

Opuchliźnie języka sprzyja również dym tytoniowy, który podrażnia wnętrze jamy ustnej. Spuchnięty język może świadczyć o nadmiernym paleniu tytoniu.

Sprawdź również: Mrowienie i drętwienie ust – przyczyny, objawy, leczenie

Do przyczyn spuchniętego języka zalicza się ponadto popularne kolczykowanie tego narządu (piercing). Po takim zabiegu opuchlizna języka może trwać nawet kilka tygodni. Należy pamiętać, że kolczyk – jako ciało obce w jamie ustnej – stale drażni jej wnętrze i język, co może być również przyczyną obrzęku.

Kolejną możliwą przyczyną nadmiernie dużego języka jest nieprawidłowa higiena jamy ustnej. Duża ilość kamienia nazębnego może działać drażniąco na język, powodując jego powiększenie. Zaawansowana próchnica i ostre krawędzie zębów mogą kaleczyć język i sprzyjać rozwojowi zapalenia języka.

To też może Cię zainteresować: Co może być przyczyną pojawienia się krost na głowie?

Taka sama sytuacja ma miejsce ze źle dobranymi protezami u osób starszych, które ciągle drażniąc jamę ustną, mogą doprowadzić do opuchlizny języka. Jama ustna w sposób naturalny skolonizowana jest przez wiele rodzajów bakterii.

Skaleczenie języka i brak odpowiedniej higieny sprzyjają rozwojowi stanu zapalnego. Przy zapaleniu język jest czerwony i boli. Dodatkowo na języku mogą pojawić się torbiele i ropnie. Niekiedy do objawów infekcji dołącza gorączka. Nieleczona może być zagrożeniem życia.

Czytaj również: Spuchnięte dziąsła – przyczyny i leczenie

Jakie choroby objawiają się obrzękiem języka?

Zapalenie języka, a tym samym jego obrzęk, to w wielu przypadkach jeden z objawów przewlekłej choroby autoimmunologicznej – zespołu Sjögrena. Przyczyną wszystkich symptomów choroby jest upośledzenie czynności gruczołów wydzielania zewnętrznego: łzowych i ślinowych.

Suchość w jamie ustnej spowodowana niskim wydzielaniem śliny sprzyja trudności w połykaniu, odczuwaniu smaku, rozwojowi próchnicy zębów i zapalenia języka, któremu towarzyszy jego opuchnięcie.

Ponadto spuchnięty język może być manifestacją innych chorób autoimmunologicznych, takich jak pemfigoid czy liszaj płaski. W przypadku liszaja jamy ustnej może wystąpić pieczenie i białe plamy na języku.

Przeczytaj też: Co oznaczają grudki i krosty na języku?

Również choroby infekcyjne, takie jak ciężka grypa, angina, silne przeziębienie mogą powodować spuchnięcie języka (czasem pojawia się także biały lub żółty nalot na języku). Objawami dodatkowymi są wtedy: podwyższona temperatura ciała, nadmierna potliwość, osłabienie, powiększenie węzłów chłonnych.

Przeczytaj też: Spuchnięte usta – jakie są przyczyny obrzęku warg?

Zakażenie kiłą – chorobą przenoszoną podczas kontaktów seksualnych także może objawiać się obrzękiem języka, szczególnie, gdy pojawia się krosta na języku w postaci wrzodu.

Niedobór witaminy B₁₂ lub żelaza to kolejny powód spuchnięcia języka. Witaminę B₁₂ (kobalaminę) można spotkać głównie w pokarmach pochodzenia zwierzęcego: mięsie, rybach, jajach, wędlinach, wątróbce. Szczególnie narażeni na jej niedobór są wegetarianie. Ponadto witamina ta odpowiedzialna jest za produkcję krwinek czerwonych i zapobiega anemii.