Polipy żołądka – przyczyny, objawy, leczenie

Przyczyny polipów żołądka

Znane są różne przyczyny rozwoju polipów żołądka:

• zapalenie błony śluzowej żołądka – jest skutkiem nadużywania alkoholu, nadmiaru kwasu acetylosalicylowego (popularna aspiryna) lub niesteroidowych leków przeciwzapalnych (typowe środki przeciwbólowe);
• zakażenie Helicobacter pylori – jest to specyficzny typ bakterii, która przystosowała się do życia w kwaśnym środowisku żołądka;
• przewlekłe stosowanie leków z grupy inhibitorów pompy protonowej zobojętniających kwaśną treść żołądka (omeprazol) – dzieje się tak, ponieważ leki te przyjmowane długotrwale prowadzą do zanikowego zapalenia błony śluzowej żołądka; szybka regeneracja zanikającej (wskutek stanów zapalnych) śluzówki może skutkować pojawieniem się nieprawidłowych uwypukleń, jakimi są polipy żołądka;
• uwarunkowany genetycznie – zespół rodzinnej polipowatości – jest to rzadka choroba, której podstawowym objawem jest obecność ponad stu polipów w jelicie grubym; poza nimi występują polipy żołądka oraz m.in. łagodne nowotwory kości, nieprawidłowe uzębienie oraz raki tarczycy i jelita cienkiego.

Zobacz też: Gorzki posmak w ustach – przyczyny

Rodzaje polipów

Do najczęstszych podtypów polipów żołądka zalicza się:

• polipy dna żołądka,
• polipy hiperplastyczne,
• polipy gruczolakowate.

Polipy dna żołądka są często niewielkimi zmianami, o średnicy kilku milimetrów, zlokalizowanymi zwykle w trzonie lub sklepieniu narządu. Nie mają one charakteru nowotworowego. Często pojawiają się wskutek długotrwałej terapii inhibitorami pompy protonowej i ulegają zmniejszeniu po zaprzestaniu ich stosowania. Mogą również występować jako manifestacja zespołu polipowatości rodzinnej.

Podtyp hiperplastyczny jest najczęstszym polipem żołądka. Ma bardzo zróżnicowane rozmiary, zwykle około 1 cm, ale zdarza się, że jego wielkość sięga nawet 12 cm. Polip ten jest wynikiem nadmiernej regeneracji nabłonka, która ma miejsce w przebiegu przewlekłego zapalenia żołądka. Czynnikiem stymulującym może być także zapalenie spowodowane zakażeniem bakterią Helicobacter pylori.

Polipy gruczolakowate to najczęściej duże zmiany, osiągające średnicę 15 cm, które zwykle lokalizują się w części przedodźwiernikowej. Rozwijają się również wskutek przewlekłego zapalenia błony śluzowej żołądka. Stanowią zmiany nowotworowe klasyfikowane jako łagodne, ale charakteryzują się dużym potencjałem złośliwienia. W związku z tym powinny zostać usunięte, bez względu na średnicę.

Polipy żołądka – możliwe objawy

Większość polipów żołądka przebiega bez objawów klinicznych. Zdarzają się jednak przypadki, w których obecność tej zmiany staje się przyczyną krwawienia z przewodu pokarmowego, wymiotów i bólu brzucha. Polipy czasami wywołują zgagę (pieczenie za mostkiem) oraz inne objawy imitujące chorobę refluksową. Należą do nich głównie kwaśne odbijanie oraz silny ból nadbrzusza.

Może się pojawić również osłabienie, złe samopoczucie, biegunki. Duże polipy powodują zwężenie światła żołądka, upośledza to przyswajanie pokarmów. Skutkuje to zazwyczaj spadkiem masy ciała i niedożywieniem. Należy wziąć jednak pod uwagę fakt, iż duża utrata masy ciała (ponad 15% dotychczasowej wagi) w krótkim okresie czasu stanowi sygnał alarmowy, gdyż może być wynikiem toczącego się procesu nowotworowego.

Polipy żołądka – postępowanie

Po stwierdzeniu polipa żołądka w badaniu endoskopowym (gastroskopia), dalsze postępowanie zależy od wielu czynników, m.in.:

• budowy histologicznej,
• wielkości,
• objawów klinicznych.

Wszystkie znalezione w żołądku polipy należy poddać ocenie histopatologicznej. Po określeniu podtypu polipa należy podjąć właściwe postępowanie: usunąć każdy polip gruczolakowaty (niezależnie od wielkości) oraz pozostałe podtypy, gdy ich średnica przekroczy 2 cm.

Może się jednak zdarzyć, że ze względu na niekorzystne umiejscowienie lub rozległość zabiegu nie będzie można zastosować tej metody. Wówczas należy podjąć decyzję o chirurgicznym usunięciu polipa żołądka, gdy w badaniu histopatologicznym wykazano podtyp gruczolakowaty. W przypadku pozostałych zmian, jeżeli wielkość jest mniejsza niż 2 cm, zaleca się ich obserwację.

Po usunięciu polipa gruczolakowatego zaleca się kontrolne badanie endoskopowe po roku od zabiegu. W pozostałych podtypach nie zaleca się kontroli po usunięciu zmiany.

Należy zawsze brać pod uwagę objawy kliniczne. W przypadku ich występowania rozważa się przeprowadzenie zabiegu usunięcia polipa, nawet wówczas, gdy średnica polipa nie przekracza 2 cm.

Na czym polega usunięcie polipa?

Jedyną skuteczną metodą leczenia polipów żołądka jest ich usunięcie. Preferowanym sposobem jest zabieg endoskopowy. Polega on na wprowadzeniu giętkiego przewodu endoskopu przez przełyk do żołądka, a następnie – przez obecny w przewodzie otwór – cienkiego instrumentu z pętlą. Po uchwyceniu przy podstawie polipa przez instrument przepuszcza się prąd, który odcina polip od błony śluzowej. Duża częstotliwość prądu hamuje jednocześnie krwawienie z odciętego polipa.

Ten sposób leczenia jest mniej obciążający dla pacjenta niż zabieg chirurgiczny. Należy jednak liczyć się z ewentualnymi powikłaniami: przewód endoskopu może przedziurawić żołądek i zmusić lekarzy do otwarcia pacjenta i wykonania operacji. Są to jednak przypadki sporadyczne, dlatego metoda endoskopowa jest preferowana w tym schorzeniu.