Pieczenie w jamie ustnej – jakie mogą być przyczyny uczucia palenia i pieczenia w ustach?

Objawy pieczenia w ustach

Pieczenie w jamie ustnej może być związane z wieloma różnymi chorobami. Diagnostyka pieczenia ust jest trudna i wymaga szerokiego spojrzenia na to schorzenie. Pacjenci oprócz pieczenia, odczuwają szczypanie, kłucie, a nawet przewlekły ból w jamie ustnej. Choroba może obejmować wnętrze jamy ustnej w tym policzki, podniebienie, język, a także wargi i okolice ust.

Najczęściej procesem chorobowym objęta jest błona śluzowa jamy ustnej, która może być uszkodzona pod wpływem czynników mechanicznych oraz chemicznych. Często przyczyną podrażnienia śluzówki jamy ustnej jest refluks żołądkowo-przełykowy. Sok żołądkowy przechodząc w górne partie odcinka pokarmowego może podrażniać przełyk, a także jamę ustną. Pozostałe przyczyny pieczenia jamy ustnej wymienione są poniżej.

W literaturze medycznej opisuje się zespół pieczenia jamy ustnej – BMS (ang. burning mouth syndrome). Zespół pieczenia jamy ustnej charakteryzuje się przewlekle występującym dyskomfortem w jamie ustnej, objawiającym się pieczeniem, bólem, suchością w ustach oraz utratą smaku. Odczucie pieczenia ust utrzymuje się przeważnie od 4 do 6 miesięcy. Częściej BMS występuje u kobiet.

To też może Cię zainteresować: Ból podniebienia – przyczyny, objawy, leczenie

Jakie mogą być przyczyny pieczenia w ustach i pieczenie języka?

Pieczenie w jamie ustnej może być wywołane przez czynniki działające miejscowo lub przyczyny ogólnoustrojowe, którym towarzyszy to schorzenie.

Do czynników miejscowych wywołujących pieczenie w ustach zalicza się:

• zapalenie jamy ustnej – najczęstsza przyczyna pieczenia i palenia w jamie ustnej; zapalenie błony śluzowej jamy ustnej może być wrzodziejące, kontaktowe (alergiczne), aftowe lub wysiękowe,
• afty w jamie ustnej – małe owrzodzenia wywołują nie tylko pieczenie w ustach, ból, ale także utrudniają jedzenie,
• grzybicę jamy ustnej (kandydoza, drożdżyca) – grzybica powoduje pojawienie się nalotu na języku, ból i pieczenie języka,
• suchość w jamie ustnej i wszystkie przyczyny, które do niej prowadzą,
• alergie kontaktowe,
• nieprawidłowo dobraną protezę zębowa,
• dysfunkcję narządu żucia (np. zaburzenia funkcji stawów skroniowo-żuchwowych).

To też może Cię zainteresować: Śmierdzące stopy – przyczyny, leczenie

Czy pieczenie w ustach może oznaczać chorobę?

Przyczyn ogólnoustrojowych pieczenia w jamie ustnej jest zdecydowanie więcej. Przeważnie są one związane z procesami chorobowymi toczącymi się w organizmie. Dlatego, też poszukiwanie podstawowej choroby wywołującej pieczenie języka i ust jest trudne i wymaga dużego doświadczenia ze strony lekarza.

Czynnikami ogólnoustrojowymi są m.in.:

• niedobory witamin z grupy B, a także kwasu foliowego, żelaza i cynku,
• cukrzyca,
• choroba refluksowa przełyku,
• zaburzenia lękowe i depresyjne,
• choroby tkanki łącznej – zespół Sjögrena (zespół suchości), toczeń rumieniowaty układowy,
• niedoczynność tarczycy,
• zaburzenia hematologiczne,
• przyjmowanie leków, np. cytostatyków, przeciwdepresyjnych.

Przeczytaj też: Spuchnięte usta – jakie są przyczyny obrzęku warg?

U kobiet w okresie okołomenpauzalnym oraz menopauzalnym dochodzi do zaburzeń hormonalnych. Następuje obniżenie poziomu progesteronu oraz estrogenu. W okresie około menopauzalnym stężenia hormonów mogą się wahać, a w okresie menopauzy dochodzi do stałego obniżenia ich poziomu. Burza hormonów odbija się również na zdrowiu jamy ustnej. U kobiet w tym okresie obserwuje się zwiększoną podatność na zakażenia jamy ustnej, zmniejszone wydzielanie śliny, nadwrażliwość zębów, zmniejszona gęstość kości, skłonności do próchnicy. Zła kondycja jamy ustnej może przyczynić się do nieprzyjemnego pieczenia śluzówki jamy ustnej.

To też może Cię zainteresować: Spuchnięte dziąsła – przyczyny, objawy, leczenie

Jak sobie radzić z uczuciem pieczenia w jamie ustnej?

Przyczyny palenia w jamie ustnej poszukuje się drogą eliminacji. W pierwszej kolejność należy obejrzeć błonę śluzową jamy ustnej. Jeżeli pieczenie ust wywołane jest przez czynniki miejscowe, błona śluzowa będzie naruszona. W przypadku grzybicy należy wdrożyć leczenie przeciwgrzybicze. Jeżeli jest to przyczyna kontaktowa np. niedopasowana proteza zębowa, należy ją zamienić lub odpowiednio dopasować.

Czytaj również: Pieczenie skóry – przyczyny. Jak leczyć pieczenie skóry?

Pieczenie w jamie ustnej wywołane czynnikami ogólnoustrojowymi przeważnie nie będzie wyrażone poprzez zmiany w wyglądzie błony śluzowej jamy ustnej. Należy w tym przypadku wykonać badania morfologiczne i biochemiczne w celu znalezienia potencjalnej przyczyny. W pierwszej kolejności zleca się badanie ogólne krwi, poziomu glukozy, badania hormonalne tarczycy, a także oznaczenie hormonów płciowych – estrogenów i progesteronu u kobiet. Zleca się również oznaczenie poziomu żelaza, kwasu foliowego oraz witamin z grupy B.

Sprawdź również: Mrowienie i drętwienie ust – przyczyny, objawy, leczenie

Dalsze postępowanie w przypadku nie odnalezienia przyczyny pieczenia w ustach obejmuje wykonanie testów alergicznych, oznaczenie markerów autoimmunologicznych. Wykonuje się również ocenę wydzielania śliny, a także można wykonać badanie mikrobiologiczne mające na celu ocenić florę bakteryjną jamy ustnej.

Istotna jest również rozmowa z pacjentem, w której należy określić nawyki żywieniowe chorego, stan emocjonalny – psychiczny oraz określenie jakich leków używa chory zmagający się z dolegliwościami bólowymi jamy ustnej.

Czytaj również: Zapalenie języka – przyczyny, objawy, jak leczyć?