Pieczenie w przełyku, inaczej zgaga, to objaw podrażniania błony śluzowej przełyku przez kwaśną treść pokarmową cofającą się z żołądka. Zgaga często występuje po obfitym posiłku, jest też przypadłością typową dla kobiet w ciąży. Jeżeli pieczenie w przełyku jest problemem przewlekłym, najprawdopodobniej ma związek z refluksem żołądkowo-przełykowym lub wrzodami żołądka i dwunastnicy.
Palenie w przełyku – czy zgaga to jedyna przyczyna?
Przyczyny pieczenia w przełyku – zgaga, refluks, wrzody
Uczucie pieczenia w przełyku, powszechnie określanego mianem zgagi, może mieć wiele przyczyn.
- Często występuje po spożyciu bardzo obfitego posiłku – z przepełnionego żołądka do przełyku cofa się bowiem treść pokarmowa podrażniająca śluzówkę.
- Pojawianiu się tego objawu sprzyja także spożycie produktów tłustych, ostrych przypraw, czekolady, alkoholu, kawy, mocnej herbaty, napojów gazowanych, cytrusów, ciężkostrawnych warzyw (np. cebuli).
- Zgaga jest też często zgłaszana przez kobiety w ciąży – zmiany hormonalne prowadzą do zwiotczenia mięśnia zwieracza dolnego przełyku, a ponadto, w zaawansowanej ciąży, macica uciska od dołu na żołądek.
- Czynnikiem ryzyka pojawienia się zgagi jest również otyłość.
- Cofanie się treści żołądkowej do przełyku i związane z tym uczuciem pieczenia może być skutkiem ubocznym stosowania niektórych leków (np. nitratów, blokerów kanałów wapniowych) oraz antykoncepcji hormonalnej.
- Zgaga występująca przewlekle świadczy o obecności refluksu żołądkowo-przełykowego na tle nieprawidłowego napięcia mięśnia zwieracza dolnego przełyku. Jeżeli z tego powodu doszło już do powikłań lub gdy objawy są uciążliwe, mówimy o chorobie refluksowej przełyku (GERD).
- Zgaga może pojawić się także w przebiegu choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy.
Innymi przyczynami pieczenia przełyku są: przepuklina rozworu przełykowego, podrażnienie przełyku np. przez gorący płyn lub pokarm, ciało obce w przełyku, grzybica przełyku, choroby układowe (np. toczeń rumieniowaty układowy, twardzina układowa).
To też może Cię zainteresować: Ucisk w gardle – przyczyny, badania, leczenie
Objawy towarzyszące pieczeniu w przełyku
Uczucie cofania się treści żołądkowej do przełyku samo w sobie sprawia dyskomfort. Innymi objawami towarzyszącymi są:
- nieprzyjemny, metaliczny posmak w ustach;
- nieprzyjemny zapach z jamy ustnej;
- uczucie pustego odbijania;
- dolegliwości bólowe, uczucie palenia;
- nudności;
- ulewania;
- rzadko: uszkodzenie szkliwa zębów w sytuacji częstego podrażniania przez cofającą się treść żołądkową.
Jak zapobiegać uczuciu pieczenia w przełyku?
Aby zapobiegać uczuciu pieczenia w przełyku, należy:
- unikać spożywania bardzo obfitych posiłków;
- unikać jedzenia w pośpiechu, a także jedzenia bezpośrednio przed snem oraz w pozycji leżącej lub półleżącej;
- ograniczyć spożycie pokarmów tłustych, napojów gazowanych, alkoholu, kawy, mocnej herbaty, octu, ostrych przypraw, słodyczy;
- dbać o utrzymanie optymalnej masy ciała;
- zrezygnować z nałogu palenia papierosów;
- spożywać pokarmy neutralizujące kwaśne pH treści żołądkowej (np. mleko i jego przetwory, migdały, chude mięso, warzywa);
- unikać wysiłku fizycznego bezpośrednio po jedzeniu.
Co na zgagę? Sposoby na pieczenie w przełyku
Z łagodnym, pojawiającym się sporadycznie pieczeniem w przełyku można walczyć metodami domowymi. Istota jest zneutralizowanie kwaśnego odczynu treści żołądkowej. Takie właściwości wykazuje m.in. mleko oraz migdały. Odczyn zasadowy mają również: ogórki, marchewka oraz ziemniaki. Pomocne w zwalczaniu uczucia pieczenia w przełyku jest także siemię lniane oraz napary ziołowe (z rumianku, lipy, melisy, kminku, dziurawca).
Aby zwalczyć uciążliwe pieczenie w przełyku, warto także sięgnąć po dostępne bez recepty suplementy w postaci ziołowych tabletek, które usprawniają pracę układu pokarmowego. Dzięki zawartości wyciągów z karczocha czy mięty pieprzowej regulują pracę żołądka, wątroby i jelit, niwelując nieprzyjemną zgagę i zapobiegając nawrotowi dolegliwości tego typu w przyszłości.
Jeżeli ze zgagą nie jesteśmy w stanie poradzić sobie samodzielnie lub gdy pieczenie w przełyku ma charakter przewlekły, konieczne jest sięgnięcie po leki. Najczęściej stosowane są środki z grupy inhibitorów pompy protonowej (np. pantoprazol, omeprazol), które zmniejszają pH soku żołądkowego. Do innych leków na zgagę należą: antagoniści receptora H2 (np. ranitydyna), a także preparaty neutralizujące pH soku żołądkowego (wodorotlenek wapnia, magnezu, glinu).
Pieczenie w gardle i przełyku – kiedy do lekarza?
Uczucie pieczenia w przełyku o bardzo dużym nasileniu, z innymi objawami towarzyszącymi, wymaga konsultacji lekarskiej i różnicowania, ponieważ piekący ból za mostkiem może być również objawem m.in. zawału mięśnia sercowego.
Objawami alarmowymi wymagającymi niezwłocznego zgłoszenia lekarzowi są także:
- zaburzenia połykania;
- odynofagia (bolesne przełykanie);
- krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego;
- niewyjaśniona utrata masy ciała.
Powyższe objawy są wskazaniem do poszerzenia diagnostyki o badanie endoskopowe przełyku.
Bibliografia
W Wylecz.to opieramy się na EBM (Evidence Based Medicine) – medycynie opartej na faktach i wiarygodnych źródłach. Dowiedz się więcej o tym, jak dbamy o jakość naszych treści.
- „Anatomia i fizjologia człowieka” Michajlik Aleksander, Ramotowski Witold, wyd. 2013 r.
- „Fizjologia człowieka, tom 5. Układ trawienny i wydzielanie wewnętrzne” Stanisław Konturek, wyd. 2016 r.
Agnieszka Zaremba-Wilk
Lekarz
Absolwentka I Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. W trakcie studiów aktywnie działała w Studenckich Kołach Naukowych: pediatrycznych oraz chirurgicznych. Aktualnie w trakcie specjalizacji z pediatrii. Poza chorobami dzieci interesuje się chirurgią, chirurgią dziecięcą, chorobami wewnętrznymi.
Komentarze i opinie (0)