Łagodne guzy wątroby – przyczyny, objawy, leczenie

Naczyniak krwionośny

Naczyniak krwionośny to najczęstszy z łagodnych guzów wątroby. Występuje kilkukrotnie częściej u kobiet niż u mężczyzn. Z reguły jest wykrywany przypadkowo podczas badania ultrasonograficznego jamy brzusznej. Naczyniak sporadycznie powoduje objawy, takie jak ból i stany podgorączkowe. Przyczynami ich wystąpienia są zmiany regresyjne zachodzące w obrębie naczyniaka. Ból u osoby z naczyniakiem wątroby może być spowodowany gwałtownym powiększaniem się naczyniaka, skutkiem tego jest rozciąganie torebki wątroby. Jako że jest ona unerwiona czuciowo, rozciąganie tej struktury powoduje ból. Większość chorych, u których wykryto naczyniaka wątroby nie wymaga leczenia. W niektórych przypadkach wdraża się jednak leczenie operacyjne. Zaleca się je, gdy:

• naczyniak ma średnicę powyżej 10 cm,
• pojawiły się objawy kliniczne (mogą one zwiastować pęknięcie naczyniaka),
• naczyniak szybko się powiększa.

Chorzy, którzy nie wymagają zabiegu operacyjnego, powinni wykonywać w ramach kontroli badania ultrasonograficzne wątroby.

Ogniskowy rozrost guzkowy

Kolejny z łagodnych guzów wątroby to ogniskowy rozrost guzkowy, drugi (po naczyniaku krwionośnym) pod względem częstości występowania w populacji. Podobnie jak w przypadku naczyniaka, występuje on kilka razy częściej u kobiet, zwłaszcza długotrwale stosujących hormonalną terapię zastępczą bądź długotrwale stosujących doustne środki antykoncepcyjne. Ogniskowy rozrost guzkowy wykrywa się u około 0,3–1% osób dorosłych.

Przyczyna rozwoju tego stanu nie została jeszcze dokładnie wyjaśniona. Wiadomo jednak, że ciąża oraz długotrwałe przyjmowanie doustnej antykoncepcji sprzyjają powiększaniu się zmian guzkowych. Chory z ogniskowym rozrostem guzkowym z reguły nie zgłasza żadnych objawów. Analogicznie do naczyniaka jest najczęściej wykrywany przypadkowo podczas badania ultrasonograficznego.

Leczenie ogniskowego rozrostu guzkowego opiera się na operacyjnym usunięcie zmiany. Wskazania do operacji są takie same, jak w przypadku naczyniaka.

Gruczolak wątrobowokomórkowy

Kolejne z łagodnych guzów wątroby – gruczolaki wątrobowokomórkowe również występują znacznie częściej u kobiet. Długotrwałe stosowanie doustnej antykoncepcji znacząco zwiększa ryzyko rozwoju gruczolaka. Gruczolaki mogą również rozwinąć się u mężczyzn, którzy zażywają leki anaboliczne oraz preparaty androgenowe. Gruczolak wątrobowokomórkowy w 10% ulega transformacji nowotworowej. Podobnie jak w przypadków wcześniej wspomnianych łagodnych guzów, chorzy z gruczolakiem mogą nie zgłaszać dolegliwości. Ciężkim objawem obecności gruczolaka w miąższu wątroby może być krwawienie do jamy otrzewnej spowodowane samoistnym rozdarciem gruczolaka.

Gruczolak najczęściej wykrywany jest podczas badania USG. Preferowanym leczeniem jest leczenie inwazyjne. W czasie operacji wybiera się wycięcia segmentowe miąższu wątroby.

Z uwagi na liczne skutki uboczne zażywania doustnej antykoncepcji decyzja o wyborze metody antykoncepcji powinna zostać poprzedzona wnikliwą analizą możliwych powikłań i skutków ubocznych.